CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၃
ပြည်တွင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းခြင်းနှင့်အတူ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၊ ဒေါ်လာဈေးနှုန်း မြင့်တက်မှု၊ ဒေါ်လာရှားပါးမှုများကို ပြေလည်စေနိုင်ရန်အတွက် ပြည်တွင်းသို့ ဒေါ်လာပိုမို ဝင်ရောက်ရန် လိုအပ် ကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် လေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြသည်။
မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းရခြင်းသည် ပြည်တွင်းတွင် ဒေါ်လာဝယ်ယူရ ခက်ခဲခြင်းနှင့် ရှားပါးခြင်းများကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ ဒေါ်လာအခက်အခဲ ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းသည် ဒေါ်လာဈေးကွက်ကို ကန့်သတ်ခြင်းနှင့် ထိန်းချုပ်ခြင်း များ လုပ်ဆောင်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့် မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးပြန်လည် မြင့်တက်လာစေရန်အတွက် ပို့ကုန်ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ရန်နှင့် ပြည်ပသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများ လွှဲပို့သော နိုင်ငံခြားငွေများ ပြည်တွင်းသို့ တရားဝင် ဝင်ရောက်လာရန်အတွက် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်းသည်။
ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ရာတွင်လည်း ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒကို ထိန်းချုပ်မထားဘဲ ပို့ကုန်သမားများကို အားပေးရန် လိုအပ် ကြောင်း၊ ရွှေပြောင်းအလုပ်သမားများ လွှဲပို့လာသည့် နိုင်ငံခြားငွေများကိုလည်း လဲလှယ်ပေးသည့် နှုန်းထား တိုးမြှင့်ပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု အမည်မဖော်လိုသည့် စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဒေါ်လာနဲ့မြန်မာကျပ်ငွေကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ဘောဂဗေဒ point of view အရ ကြည့်လို့ရှိရင်တော့ ဒေါ်လာ supply များများရအောင် လုပ်ပေးရမယ်။ ဒေါ်လာ supply များများရဖို့အတွက် ဘာလုပ်ရမလဲဆိုရင် export သမားကို အားပေးရမယ်။ export ကို သွားပြီး သတ်လို့မရဘူး။ အခု ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း ဖြတ်ယူပြီး ၂၁၀၀ နဲ့ ဖြတ်လို့ export သမားကို သတ်နေတာ။ နောက်တစ်ခု က အပြင်ကိုသွားပြီး အလုပ်လုပ်တဲ့သူတွေ ပြန်ပို့တဲ့ငွေကို သူတို့ ဘဏ်ဈေးနဲ့ ဖြတ်တယ်။ အခုဆိုရင် ၃၃၀၀ ကျော် နဲ့ ဖြတ်တယ်။ အစိုးရက ၃၀ ထပ်ပြီးတော့ ထပ်ပေါင်းပေးတယ် ၁ ဒေါ်လာကို ဒီလောက်ပဲ။ အပြင်မှာ ၄၀၀၀ ကျော် ၅၀၀၀ နား ရောက်နေပြီ ဘယ်အလုပ်သမားက ပြန်ပို့တော့မှာလဲ။ ဟွန်ဒီနဲ့ပဲ ပို့တော့မယ်။ ဟွန်ဒီနဲ့ပို့ရင် မြန်မာငွေ နဲ့ပဲ ရတော့မှာ။ ဆိုတော့ အဲဒီဟာတွေကို ဒေါ်လာဈေးကို ကန့်သတ်ထားတာကို လွှတ်ကို လွှတ်ပေးရတော့မယ်။ လွှတ်ပေးတဲ့အတွက် မကောင်းတဲ့အချက်က ဒေါ်လာဈေးက နည်းနည်းပါးပါးတော့ ထပ်ပြန်တက်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒေါ်လာ supply က ပိုပြီးတော့ များလာမယ်။ အဲဒီပေါ်လစီကို မပြောင်းသရွှေ့တော့ အဆင်မပြေနိုင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် တခြား effect တွေလည်း ရှိတာပေါ့လေ။ အခု border trade လမ်းကြောင်းတွေ အကုန်လုံး လမ်းတွေ၊ တံတား တွေပျက်လို့ မသွားနိုင်တာ၊ အဲဒီမှာ ဆက်ကြေးတွေ အများကြီး ပေးနေရလို့ မသွားနိုင်တာ ဒီ effect တွေလည်း ရှိတော့ရှိတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် economic point of view အရ ကြည့်လို့ရှိရင်တော့ ဒေါ်လာကို၊ ဈေးကွက်ကိုပေါ့ ဈေးကွက်ကို သွားပြီးတော့ ထိန်းချုပ်လိုက်တာ အဲဒါက မှားတာ။ အဲဒီပေါ်လစီကို ပြင်နိုင်မှပဲ အဆင်ပြေနိုင်မှာ” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းနေမှုကြောင့် ပြည်တွင်းတွင် ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်နေပြီး အခြေခံ လူတန်းစားများမှာ အကျပ်အတည်းများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိနေသလို ရွှေဈေးနှုန်းနှင့် ဒေါ်လာဈေးနှုန်းများလည်း အဆမတန် မြင့်လာနေသည်။
ငွေကြေးနှင့် ရွှေဈေးနှုန်း မတည်ငြိမ်ခြင်းကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်များနှင့် ရွှေကုန်သည်များကို ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုများ ရှိသော်လည်း သက်ရောက်မှု မရှိနိုင်ကြောင်း၊ အဓိကအားဖြင့် ငွေစက္ကူအသစ် ရိုက်ထုတ်နေမှုများကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုနေခန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာကျပ်ငွေ ၁၀၀၀ တန်ကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “မရှိဘူးလို့ ပြောရမှာပဲ။ အခုဟာက ရွှေဈေးနဲ့ တိုက်ရိုက် အချိုးကျနေတဲ့အတွက် တစ်ဖက်မှာလည်း ငွေစက္ကူ ရိုက်ထုတ်တာလည်း ပြတ်မှမပြတ်တာ။ အဓိက ငွေစက္ကူ ရိုက်ထုတ်တာလည်း ပြတ်မှရမှာလေ။ ငွေစက္ကူ ရိုက်ထုတ်နေသရွေ့တော့ ရွှေဈေး အတက်အကျကို ဈေးကစားတယ်လို့ပဲ မြင်ထားလိုက်၊ ငွေကြေးဖောင်းပွတာ ကြီး အရမ်းကြီး မတွက်ဘဲနဲ့ပေါ့။ တစ်ဖက်မှာ ကျနော်တို့ကြည့်ရမှာ ငွေစက္ကူ တောက်လျောက် ရိုက်ထုတ်နေတာ ဘယ်လိုမှ အဆင်မပြေဘူး။ ရွှေဈေးက ကျတယ်ဆိုလည်း ဈေးကစားတဲ့ပုံစံ တစ်ခုသာသာပဲ ရှိတာကိုး” ဟု ပြော သည်။
နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ စတင်ဖြစ်ပွားသည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း စီးပွားရေးမူဝါဒဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ် မှန်ကန်မှု မရှိသည့်အတွက် မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်းခြင်းနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုများသည် ဆက်တိုက် ဖြစ်ပေါ်လာနေသည်။
လက်ရှိတွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုသည် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိနေသည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများထံမှ သိရသည်။
နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲကြောင့် ပြည်တွင်းတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းခြင်း၊ ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဝင်ရောက်မှု နည်းပါးခြင်း၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲကြောင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုများလည်း ကျဆင်းလျက် ရှိနေသည်။