CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇
ပြည်ပမှ စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ ဝယ်ယူရာတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နိုင်ငံခြားငွေ လိုအပ်ချက် အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းသည့်အနေဖြင့် ဆန်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ပြောင်းတင်ပို့မှုများမှ ရရှိလာသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ တင်သွင်းရန် ညွှန်ကြားလိုက်ခြင်းကြောင့် လတ်တလော ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စက်သုံးဆီ အကျပ်အတည်းသည် ပြေလည်သွားနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်နေကြသည်။
စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီသည် တိုင်းပြည်တွင် အရေးကြီးကုန်စည် ဖြစ်သည့်အတွက် ပို့ကုန်ရငွေဖြင့် တင်သွင်း ခွင့်ပြုသည့် မူဝါဒသည် ဆောင်ရွက်သင့်သည့် ကိစ္စဖြစ်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
“အရေးကြီးကုန်စည်ကတော့ လိုတယ်လေ။ အမှန်မှာတော့ ပိုက်ဆံကတော့ ဒီအတိုင်းထားတာထက် စာရင်တော့ ကုန်စည်ကို ပြန်လည်သွင်းခိုင်းတဲ့ မူဝါဒ လုပ်တာတော့ သိပ်ပြီး တရားမလွန်ပါဘူး။ ဘာလို့ဆို တိုင်းပြည်အတွက် လိုအပ်တဲ့ ကုန်စည်တွေကိုတော့ ဖြည့်တင်းဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ပဲ ဒီအချိန်မှာ ဒီလိုပဲ ယူဆရမှာပေါ့။ ကောင်းပါတယ်။ လောလောဆယ် အခြေအနေအရတော့ ဒီလိုပဲ လုပ်ရမယ်လို့ ဆရာတို့ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
အလားတူ ရော်ဘာတင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုလည်း ဓာတ်မြေဩဇာ တင်သွင်း ခွင့်ပြု ထားကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိ ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒအရ ဆန်၊ ပဲ၊ ပြောင်းမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေကို စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ တင်သွင်းမည် ဆိုပါက ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ယခင်သတ်မှတ်ထားသည့် တစ်ဒေါ်လာ ၂၁၀၀ ကျပ်ဖြင့် မဟုတ်ဘဲ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေး တစ်ဒေါ်လာ ၃၀၀၀ ကျော်ဖြင့် ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် ကျန်ရှိသည့် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းထဲကမှ ရာခိုင်နှုန်း ၃၅ နှုန်းကို တစ်ဒေါ်လာ ၂၁၀၀ ကျပ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရာခိုင်နှုန်း ၆၅ နှုန်းကို နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးဖြင့်လည်းကောင်း ရောင်းချရမည်ဖြစ်သည်။
သီလဝါဆိပ်ကမ်းတွင် ကုန်တင်ကုန်ချ သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်
ထို့နောက် ပြောင်းကုန်သည်များအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ မဟုတ်ဘဲ မိမိအစီအစဉ်ဖြင့် တခြားသော ကုန်စည်များကို တင်သွင်းမည်ဆိုပါက ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တင်သွင်းနိုင်ပြီး ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်၏ သတ်မှတ်နှုန်းထားဖြင့် လဲလှယ်ရမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
“ဆီ ၂ ဆီ ပြန်သွင်းမယ်ပေါ့နော် ရလာတဲ့ဒေါ်လာကို။ ဥပမာ ဒေါ်လာ ၁ သိန်းပေါ့နော်၊ ၁ သိန်းထဲကနေပြီးတော့ ဆီပြန်သွင်းမယ့်ကုမ္ပဏီတွေကို ရောင်းမယ်ဆိုရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ရမယ်။ ဒါကတော့ ဆီကုမ္ပဏီနဲ့ ပြောင်းရောင်း လို့ရတဲ့ ဒေါ်လာကို ဒါကတော့ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ကျေနပ်တဲ့ ပေါက်ဈေးနဲ့ နောက်တစ်ခုကတော့ ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးတွေ ရှိတယ်လေ။ ၂၁၀၀ တွေ၊ ၂၉၀၀ တွေ မဟုတ်ဘူး။ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ ၃၀၀၀ ကျော်ဈေးပေါ့နော်။ ၃၃၀၀၊ ၃၄၀၀ ပေါက်နေတဲ့ ဈေးတန်းတစ်ခုမှာ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ရတယ်။ မူဝါဒအရတော့ ဆီ ၂ ဆီ သွင်းမယ်၊ စားအုန်းဆီရယ်၊ စက်သုံးဆီရယ်၊ အဓိကကတော့ စက်သုံးဆီကို သွင်းမယ်ဆိုရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ပေးမယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျန်တယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျန်တဲ့အထဲကနေပြီးတော့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းပဲ ၂၁၀၀ နဲ့ ဗဟိုဘဏ်ကို ပြန်ရောင်းရမှာ။ ကျန်တဲ့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကကျတော့ ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးနဲ့ ရောင်းဖို့ ခွင့်ပြုတယ်။ ၂၉၀၀ တို့ မဟုတ်တော့ဘူး၊ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေး အဲဒါနဲ့ ရောင်းခွင့်ပြုတယ်။ နောက်တစ်ခုကကျတော့ နိုင်ငံတော်က သတ်မှတ်ထားတဲ့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ကိုယ့် ရပိုင်ခွင့် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ကိုယ့်ဟာကိုယ် သွင်းမယ်ဆိုလည်း ခွင့်ပြုတယ်။ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံချိန်စံညွှန်းနဲ့ ရောင်းရ မယ်ပေါ့နော် အဲဒီလိုမျိုးတော့ ရှိတယ်။ အဲဒီနှစ်ခုရဲ့ အားလုံးကို တွက်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဆီသွင်းမယ့် ကုမ္ပဏီတွေကို ပြန်ရောင်းလို့ရှိရင် ကျန်တဲ့ဟာနဲ့ တွက်လိုက်လို့ရှိရင် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း မဟုတ်တောင်မှ ၈၉ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရတဲ့သဘောလောက် ဖြစ်သွားတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။
တစ်ဖက်တွင်လည်း အာရှနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့သည့် ပို့ကုန်များအတွက် ပို့ကုန်ရငွေကို ယခင်ထက်စော၍ ပြည်တွင်း ဘဏ်စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းရန် တစ်လခွဲကြာ အချိန်ပေးခဲ့ရာမှ ယခုအခါ ၁ လအတွင်း ပြန်ထည့်ရန်နှင့် အခြား နိုင်ငံများအတွက် အချိန် ၃ လအစား ၂ လအတွင်း အဖြစ်မနေ ပြန်ထည့်ရန် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ထားသည်။
ထိုသို့ ပြောင်းလဲလိုက်သည့် ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒကြောင့် ပြည်တွင်းတွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် နိုင်ငံခြားငွေ လိုအပ်ချက် နှင့် စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုသည် ပြေလည်သွားနိုင်သော်လည်း ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှုအပေါ် မူတည်၍ စောင့်ကြည့် ရမည် ဖြစ်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောသည်။