CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁
ပြည်တွင်းမှ ထွက်ရှိသည့် မျှစ်ခြောက်ကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့ရာတွင် ဝယ်လိုအား ကောင်းလာသော်လည်း ပြည်တွင်း၌ သဘာဝမျှစ်အစို ဝယ်ယူစုဆောင်းရန် အခက်အခဲများရှိနေကြောင်း ပြည်ပသို့ မျှစ်ခြောက်တင်ပို့နေသူများထံမှ သိရသည်။
ဂျပန်နိုင်ငံမှ တစ်နှစ်လျှင် မျှစ်ခြောက်တန်ချိန် ၂၀၀ ခန့် အမှာစာရှိသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှ တင်ပို့နိုင်မှုသည် ၇ တန်ခန့်သာ ရှိသေးကြောင်း မျှစ်ခြောက်တင်ပို့သူများထံမှ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မျှစ်ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ဝါးကို စိုက်ပျိုးမှု နည်းပါးခြင်းနှင့် သဘာဝ ဝါးတောကိုသာ မှီခိုနေကြ ခြင်းကြောင့် မျှစ်ခြောက် ပြုလုပ်ရန်အတွက် အခက်အခဲ ရှိနေသည်ဟု NRD Company ၏ မန်နေဂျင်း ဒါရိုက်တာ ဒေါ်နန်းခင်အုန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မျှစ်အခြေခံ လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ သင်တန်းတစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အမှာစာကတော့ များတယ်ပေါ့နော်။ တစ်နှစ်ကို တန်ချိန် ၂၀၀ လောက်ရှိတယ်။ တကယ်တမ်း ကျမတင်ပို့ နိုင်တာက တန်ချိန် ၇ တန်တောင် မပြည့်ဘူးပေါ့နော်။ အဲလိုအနေအထား ရှိပါတယ်။ အဓိကကတော့ ကျမတို့ မျှစ်ကုန်ကြမ်း ဝယ်ယူဖို့ အဆင်မပြေတာပေါ့နော်။ အခု မျှစ်က ဘာလို့ မရလဲဆိုတာ အဓိက ကျမတို့က Export လည်း ဖြစ်တယ်။ ကျမတို့က မျှစ်ချိုကို ဝယ်တဲ့ အနေအထားပေါ့နော်။ တကယ်တမ်း ကျမတို့ မျှစ်ဝယ်တဲ့ ကာလ က အရမ်းတိုတယ်။ တကယ်တမ်း ကုန်ကြမ်းဝယ်ယူ စုဆောင်းတဲ့ကာလက ၂ လလောက်ပဲ ရှိတာ။ ၂ လ၊ ၂ လခွဲ ပေါ့ အလွန်ဆုံး ၂ လခွဲပဲ။ အဲဒီ ၂ လခွဲအတွင်းမှာ ကျမတို့က မျှစ်ကို လိုသလောက် စုဆောင်းနိုင်မှ ရမယ်။ မစု ဆောင်းနိုင်ဘူးဆိုရင် ကျမတို့အတွက် အဆင်မပြေဘူး။ အဲလိုမျိုး အနေအထားပေါ့နော်။ တကယ်တမ်း ကျမတို့ ဒီဒေသမှာတော့ မျှစ်အစုံကို အရမ်းချိုးကြတယ်။ သဘာဝဝါးတောကိုပဲ မှီခိုနေတယ်။ စိုက်ခင်းဘက်ကို မသွားဘူး။ ကျမကတော့ စိုက်ခင်းဘက်ကိုလည်း သွားတယ်။ စိုက်ခင်းသွားတဲ့ နေရာမှာလည်း ဒီအတိုင်းသွားတာ မဟုတ်ဘဲ သဘာဝဝါးတောနဲ့ မျှစ်ကို ထိန်းသိမ်းတဲ့ ပုံစံပေါ့နော်၊ သစ်တောက ပညာရှင်တွေနဲ့ ကျမ လက်တွဲတယ်။ အဓိက ဝါးတောတွေကို ခုတ်ခုတ်ရင်းနဲ့ပဲ တောတွေက တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဝေးသွားတယ်။ မျှစ်က ရရှိမှု နည်းသွားတယ် အဲဒီ လိုမျိုး အနေအထားတွေကြောင့် ကျမတို့က မျှစ်သိပ် မရရှိဘူးပေါ့နော်၊ ဒါက လက်ရှိ ကျမကြုံနေရတဲ့ အခက်အခဲ တွေ ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။
မျှစ်ခြောက်သည် ဈေးကွက်လိုအပ်ချက် အများအပြား ရှိနေသည့်အတွက် မျှစ်ခြောက်ပြုလုပ်သည့် နည်းပညာကို အများသိရှိနားလည်ရန် ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် သင်တန်းများလည်း ပို့ချပေးနေကြောင်း ဒေါ်နန်းခင်အုန်းက ဆက်ပြော သည်။
ထို့နောက် မျှစ်ခြောက် ထုတ်လုပ်ရန်အတွက် အဓိက အရေးပါနေသည့် ဝါးတောများကို ထိန်းသိမ်းရန် လုပ်ငန်းရှင် များ၊ ပြည်သူများ၊ ပညာရှင်များနှင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရမှလည်း ပါဝင်ကူညီသင့်ကြောင်း၊ လုပ်ငန်းရှင်မှ စိုက်ပျိုးထား သည့် ဝါးစိုက်ခင်း တစ်ခုတွင်သာ မျှစ်ကို ထုတ်ယူမည်ဆိုပါက လိုအပ်သည့် ကုန်ကြမ်းပမာဏ ပြည့်မှီရန် နှစ်ပေါင်း များစွာ စောင့်ဆိုင်းရမည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဝါးစိုက်ပျိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်ဝင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဝါးပင် အပေါက်လေးများကိုတွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ကျနော်တို့ ကြိုးစားနေတယ်ပေါ့။ ကြိုးစားနေတယ်ဆိုပေမယ့် လုပ်ငန်းရှင်ချည်းပဲ မရပါဘူး။ ဒီလုပ်ငန်း ကတော့ ပြည်သူလူထုလည်း ပါရမယ်။ အစိုးရလည်း ပါရမယ်၊ ကျနော်တို့ လုပ်ငန်းရှင်လည်း ပါရမယ်။ တတ် ကျွမ်းတဲ့ ပညာရှင်တွေလည်း ပါရမယ်။ အချိုးညီညီနဲ့ ချီတက်သွားရင်တော့ ကျနော်တို့ ၂ နှစ်၊ ၃ နှစ်နဲ့ ဖြစ်နိုင် ပါတယ်။ ပြည်သူတွေကလည်း မပါဘူး၊ အစိုးရလည်း မပါဘူးဆိုရင်တော့ ကိုယ့်စိုက်ခင်းကနေ ကိုယ်ထုတ်မယ် ဆိုရင်တော့ လိုအပ်တဲ့ ကုန်ကြမ်း ရရှိရေးကတော့ နှစ် ၂၅၊ ၃၀ လောက်တော့ စောင့်ရလိမ့်မယ်လို့ မှန်းထားတယ်” ဟု ပြောသည်။
မျှစ်ခြောက်တင်ပို့မှု မြင့်တက်လာစေရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံ ဝါးစိုက်ပျိုးရေးအသင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံ မျှစ်လုပ်ငန်း အစုအဖွဲ့၊ ဂျပန်-မြန်မာအခြေစိုက် ကုမ္ပဏီတို့ ပူးပေါင်း၍ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ မျှစ်ခြောက် ထုတ်လုပ်နည်း သင်တန်းများ ပို့ချပေးနေကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် မျှစ်ခြောက်ကို ဂျပန်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချနေရာ မျှစ်ခြောက်ပမာဏများ စွာ ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် လိုအပ်နေဆဲဖြစ်သဖြင့် ဆက်လက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
မျှစ်လုပ်ငန်းကို နေပြည်တော်အတွင်းရှိ မြို့နယ်များ၌ အဓိကထား လုပ်ကိုင်ကြပြီး မျှစ်ခြောက် တစ်ပိဿာလျှင် ၂ သောင်းကျပ်နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူလျက်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။