CNI International Article
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၄
လက်ရှိတွင် ယူကရိန်း-ရုရှား၊ အစ္စရေး-ဟားမာ့စ်တို့အကြား ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲနှစ်ပွဲသည် နိုင်ငံတကာ၏ အာရုံကို ဖမ်းစားထားသည်။
သို့သော် ယခုလ အစောပိုင်းက မြောက်ကိုရီးယားနှင့် တောင်ကိုရီးယားနယ်စပ်တွင် နှစ်နိုင်ငံစလုံးက လက်နက် ကြီးများဖြင့် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်ပြီး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည့် အကြောင်းအရာသည် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ စစ်ပွဲများအတွင်း အမေ့လျော့ခံ စစ်မျက်နှာတစ်ခု ဖြစ်နေခဲ့သည်ကို နိုင်ငံတကာအား ပြန်လည်သတိပေးရာ ရောက်ခဲ့သည်။
မြောက်ကိုရီးယားသည် ပင်လယ်ရေကြောင်း နယ်စပ် သို့မဟုတ် NLL အနီးရှိ တောင်ကိုရီးယား၏ ကျွန်းနှစ်ကျွန်း အနီးကို လက်နက်ကြီးများဖြင့် အကြိမ် ၂၀၀ ခန့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။
တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်ကလည်း ထိုနေရာအနီးတွင် ရေတပ်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများနှင့် ပစ်ခတ်မှုများ ပြုလုပ် ခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်သည် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံအကြား ပြင်းထန်သည့် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ခဲ့သည်။
ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်မဲ့ဇုန် (DMZ) မှ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များ အပါအဝင် ထောင်နှင့်ချီသည့် ကိုရီးယား နှစ်နိုင်ငံမှ စစ်သားများကို ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းရန် သဘောတူခဲ့သော ၂၀၁၈ ခုနှစ် စစ်ရေးသဘောတူညီချက် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်မ်ဂျုံအန် (Kim Jong Un)၏ နှစ်သစ်ကူးမိန့်ခွန်းတွင် ကင်မ်က တောင်ကိုရီး ယားနိုင်ငံ၌ ကြီးမားသည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ပြုလုပ်ရန်အတွက် ပြင်ဆင်ထားရန် စစ်တပ်ကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
ထို့အပြင် နျူကလီးယားအင်အား အပါအဝင် တပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်လက်နက် ပစ္စည်းများအားလုံးကို စုရုံးပြီး တောင်ကိုရီးယား နယ်နိမိတ်တစ်ခုလုံးကို လက်အောက်ခံအဖြစ် သွတ်သွင်းရန် ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းစစ်သားတွေကို တွေ့ရစဉ်
ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်၏ အခြေအနေကို လေ့လာစောင့်ကြည့်နေသူများကမူ မြောက်ကိုရီးယား၏ ရန်လိုသည့် ကြေညာချက်များကြောင့်သာမက တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲ (Yoon Suk-yeol) ၏ ခက်ထန်သည့် သဘောထားကြောင့်ပါ တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာမည့် အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်လျက်ရှိသည်။
"၂၀၂၄ ခုနှစ်ဟာ ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်မဲ့ဇုန်နဲ့ ပင်လယ်ရေကြောင်းနယ်စပ်မှာ ရန်စမှုတွေ၊ တင်းမာမှုတွေ နဲ့ နည်းဗျူဟာမြောက် ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ နှစ်တစ်နှစ်အဖြစ် ပုံဖော်နေပါတယ်" ဟု ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် Heritage Foundation မှ ထိပ်သီး သုတေသီလည်းဖြစ် စီအိုင်အေ (CIA) ကျွမ်းကျင်သူဟောင်းလည်းဖြစ်သည့် ဘရုစ် ကလင်နာက (Bruce Klingner) က ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုရီးယားနှစ်နိုင်ငံအကြား ၂၀၁၈ ခုနှစ် စစ်ရေးသဘောတူညီချက် ပြိုကွဲသွားမှုသည် နှစ်နိုင်ငံလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ များအကြား အနီးကပ် ထိတွေ့မှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာမည့်သဘော ဖြစ်သည်။
ပင်လယ်ရေကြောင်း နယ်စပ်တွင် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်စဉ်များသည် နှစ်ဖက်စလုံးက ၎င်းတို့သည် အားနည်း ခြင်းမရှိကြောင်း ပြသသည့် သဘောဖြစ်သည်ဟု တောင်ကိုရီးယား၏ ထိပ်သီးကျွမ်းကျင်သူ အန်ဒရီ လန်ကော့ဗ် (Andrei Lankov) က ပြောကြားခဲ့သည်။
"နှစ်ဖက်စလုံးက သူ့ထက်ငါ အရင် အလျှော့ပေးမယ့်ပုံ မပေါ်ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် တင်းမာမှုကို ပိုပြီး မြင့်တက်ဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားဟာ ယွန်းဆော့ရွဲ အစိုးရအဖွဲ့ကို ရန်လိုတင်းမာတဲ့ မူဝါဒအတွက် သင်ခန်းစာပေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားပုံပါပဲ" ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုရီးယားစစ်ပွဲ နောက်တစ်ကြိမ် ဖြစ်ပွားလာမည့် အခြေအနေမျိုးတွင် မြောက်ကိုရီးယားကို ထောက်ခံထားသည့် ရုရှား၊ တရုတ်နှင့် တောင်ကိုရီးယားအား ထောက်ခံသော အမေရိကန်တို့အကြား တင်းမာမှုမြင့်တက်နေသည့် အချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေသည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ် စက်တင်ဘာလက ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် (Vladimir Putin) နှင့် ကင်မ်တို့ တွေ့ဆုံးပြီး အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံအကြား စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေး ဆက်ဆံရေးများကို တိုးမြှင့်ခဲ့ကြသည်။
တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းဆော့ရွဲကို တွေ့ရစဉ်
မြောက်ကိုရီးယားသည် ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားအတွက် လက်နက်ခဲယမ်း အများအပြားကို ပေးပို့ခဲ့ပြီး ရုရှားသည် မြောက်ကိုရီးယားက ထောက်ပံ့ပေးထားသည့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များအား ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိများ က စွပ်စွဲခဲ့သည်။
ထို့ပြင် မြောက်ကိုရီးယားသည် မကြာသေးမီက စစ်ဘက်သုံး စပိုင်ဂြိုဟ်တု လွှတ်တင်မှု အပါအဝင် ဒုံးကျည် စမ်းသပ်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး တိုက်ချင်းပစ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် (ICBM) များကိုလည်း စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
တောင်ကိုရီးယား ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိများကမူ ရုရှားသည် မြောက်ကိုရီးယား၏ ဒုံးကျည်စနစ်များကို ပြီးပြည့် စုံမှုရှိစေရန် ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေပြီး ခေတ်မီ လေယာဉ်များနှင့် အခြားလက်နက် နည်းပညာများကိုလည်း ထောက်ပံ့ပေးဖွယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား၊ တရုတ်နှင့် မြောက်ကိုရီးယား၏ မဟာမိတ်ဖွဲ့မှုသည် ကင်မ်အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် ထိပ်တိုက်တွေ့မှု များ ပြုလုပ်ရန် ရဲဆေးတင်းပေးနိုင်ခြင်း ရှိ/မရှိ ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးသော်လည်း ရုရှားအနေနှင့် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ သြဇာ အာဏာယှဉ်ပြိုင်မှုတွင် အမေရိကန်နှင့် နောက်ထပ် စစ်မျက်နှာဖွင့်ရမည့် အခြေအနေကို လိုလား မည်မဟုတ်ပေ။
ထို့ပြင် မြောက်ကိုရီးယားအား စီးပွားရေး အထောက်အပံ့ပေးနေပြီး ကုန်သွယ်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့် တရုတ်နိုင်ငံ ကလည်း မည်ကဲ့သို့ တုန့်ပြန်မည်ကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။
တရုတ်သည် လက်ရှိ ရုရှားနှင့် မြောက်ကိုရီးယားအကြား ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေး အခြေအနေကို လိုလားခြင်း မရှိနိုင်ကြောင်း ဆိုးလ်အမျိုးသားတက္ကသိုလ်မှ အနာဂတ်မဟာဗျူဟာ အင်စတီကျူ၏ အကြီးအကဲဖြစ်သည့် မြောက်ကိုရီးယား ကျွမ်းကျင်သူ ကင်ဗြောင်ယွန် (Kim Byung-yeon) က ပြောကြားခဲ့သည်။
"ရုရှားရဲ့ ထောက်ပံ့မှုနဲ့အတူ ခေတ်မီနျူကလီယား လက်နက်တွေ ရရှိထားတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားဟာ ရေရှည်မှာ တရုတ်ကို ခယနေတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တရုတ်အနေနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားကို ထိန်းချုပ်ဖို့ စီးပွားရေး အကူအညီ တွေကို လျှော့ချတဲ့နည်းနဲ့ ကြိုးပမ်းဖွယ်ရှိပါတယ်" ဟု ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင် (Xi Jinping) ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ရန်လိုမှုများ မဟုတ်နိုင်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ရှီသည် အမေရိကန်နှင့် တင်းမာမှုများကို လျှော့ချရန် ကြိုးပမ်းနေပြီး တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်တို့နှင့် ဆက်ဆံရေးများလည်း တိုးတက်နေကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေ မြောက်ကိုရီးယားသည် တောင်ကိုရီးယားနှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့ရန် အခြားအကြောင်းရင်းများ ရှိနေပြီး အချို့အကြောင်းရင်းများမှာ လျှို့ဝှက်ထားဆဲဖြစ်သည်ဟု လန်ကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးနဲ့ဟားမာ့စ်စစ်ပွဲကို တွေ့ရစဉ်
မြောက်ကိုရီးယားသည် လာမည့် တောင်ကိုရီးယား အမျိုးသားလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် သြဇာလွှမ်းမိုးရန် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်းနှင့် ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့ကို ထိပ်တိုက် တွေ့ဖွယ်ရှိပြီး တောင်ကိုရီးယား လူထုအကြား စစ်ပွဲအတွက် အကြောက်တရားများကို ရိုက်သွင်းနိုင်ခြေရှိသည်။
လက်ရှိအချိန်အထိ မြောက်ကိုရီးယားသည် ခြိမ်းခြောက်သည့် စကားများကို ပြောကြားနေသည့်တိုင် ကင်မ်ဂျုံအန် သည် ယခုနှစ်စမှစပြီး နျူကလီးယား အကျပ်အတည်းကို အဆုံးစွန်း အခြေအနေအထိ တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင် သွားနိုင်ခြေမရှိကြောင်း ဆိုးလ်တက္ကသိုလ်မှ ပါမောက္ခ ကင်မ်ဗြောင်ယွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
"ဘာလို့လဲဆိုတော့ လက်ရှိအချိန်မှာ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ် အားပြိုင်မှု၊ ရုရှား-ယူကရိန်း စစ်ပွဲတွေကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားဟာ သူတို့ဆီမှာ အသာစီးရနေတဲ့ အခြေအနေရှိတယ်လို့ ယူဆထားလို့ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု ကင်မ် က ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ရုရှားကို လက်နက်များရောင်းချမှု၊ တရုတ်နှင့် ကုန်သွယ်မှုများ ပြန်လည်စတင်မှုတို့ကြောင့် စီးပွားရေး တိုးတက် ကောင်းမွန်လာသည့် အခြေအနေကို ချက်ချင်း ပြောင်းလဲသွားစေမည့် အခြေအနေမျိုးကို မြောက်ကိုရီးယားက လုပ်ဆောင်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။
လာမည့် အမေရိကန်သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲသည်လည်း မြောက်ကိုရီးယားက ထည့်သွင်းစဉ်းစားသည့် အကြောင်း အရာတစ်ရပ် ဖြစ်နေသည်။
"ဒေါ်နယ်ထရမ့် (Donald Trump) နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရရင် အမေရိကန်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယား အကြား ဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ အချိန်ကို စောင့်ဆိုင်း နေနိုင်ပါတယ်" ဟု ကင်မ်ဗြောင်ယွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် လက်ရှိအချိန်တွင် အပြုသဘောဆောင်သည့် ရှုထောင့်မှ ကြည့်ရမည်ဆိုပါက မြောက်ကိုရီးယားသည် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်မည့် အခြေအနေကို စတင်လုပ်ဆောင်လိမ့်မည် မဟုတ် ကြောင်း စီအိုင်အေ ကျွမ်းကျင်သူဟောင် ကလင်နာက ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Asia Times