CNI News 

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၃

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ လားရှိုးမြို့ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA) ကြား အပြိုင်အဆိုင် ကြိုးပမ်းနေခြင်းကြောင့် လားရှိုးမြို့သည် စစ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးအရ ဘယ်လောက်ထိ အရေးပါ သလဲဆိုသည့်အပေါ်  နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များကြား သုံးသပ်လျက်ရှိနေသည်။

လားရှိုးမြို့သည် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်(EOAs) များအတွက် စီးပွားရေး၊ စစ်ရေးအရ အရေးပါသောမြို့ဖြစ်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) မှ ဦးဆောင်နာယက ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနဲ့ စီးပွားရေးတို့နဲ့တွက်ရင် အဓိကအနောက်ပိုင်း ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းက ရှိတော့ အရေးပါတဲ့ မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ အရောင်းအဝယ်ကိစ္စ၊ စီးပွားရေးကိစ္စ။ တစ်ချိန်ထဲမှာပဲ တစ်ချိန်တုန်းကဆိုရင် မြောက်ပိုင်းမှာ ပိုပြီးတော့ တိုက်ခိုက်မှုတွေပေါ့လေ။ ကျနော်တို့ တော်လှန်ပုန်ကန်မှုတွေများတော့ အဲဒီဟာကို ထိန်းဖို့က နောက်ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဝင်လာတုန်းက တိုက်ထားလို့။ အားလုံး တော်တော်များများမှာ အရေး ပါတဲ့ စစ်ဌာနချုပ် မဟာဗျူဟာကျတဲ့ စစ်ဌာနချုပ်လည်း ဖြစ်တာပေါ့ဗျာ။ အဲဒါကြောင့် ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ရှုံးသွားတယ် ဆိုရင်တော့ ဗဟိုအာဏာပိုင်တွေ အနေနဲ့ကလည်း သိက္ခာအများကြီး ကျနိုင်တယ်လို့ ပြောနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် စစ်ရေးအရ အရေးပါတဲ့ နေရာတစ်ခု ဖယ်ပေးလိုက်တယ်ဆိုတာ ကြီးမားတဲ့ ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်တော့ အကုန်လုံး ပြန်မရ တာတောင်မှ အဲဒီနေရာကို အေးအေးချမ်းချမ်း နေလို့မရအောင် နိုင်တဲ့နည်းနဲ့ အနှောင့်အယှက်ပေးတာ။ အခု လည်းဒါက ရန်သူဖြစ်နေတာ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် ရတဲ့နည်းနဲ့ ကိုယ်အားရှိရင် ရှိတဲ့နည်းနဲ့ ပြန်ပြီးတော့ တုန့်ပြန် တာ ဖြစ်မှာပေါ့ဗျာ။ အဲလို ယူဆပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လားရှိုးမြို့သည် တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ကုန်သွယ်ရေးအရ အရေးပါသော မြို့ဖြစ်သည်။

MNDAA ကိုတွေ့ရစဥ်

အလားတူ မြန်မာ့တပ်မတော်၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်(ရမခ) အပါအဝင် ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့များနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်၏ စစ်စခန်းများ အခြေစိုက်ကာ နယ်မြေတည်ငြိမ်ရေး ဆောင်ရွက်မှုများ လုပ်ငန်းစဉ်များ အကောင်အထည်ဖော်သည့် မြို့ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် လားရှိုးမြို့နှင့် ရမခ တိုင်းစ်စဌာနချုပ် အပါအဝင် သိန္နီမြို့၊ ဖောင်းဆိုင်၊ မုံးကိုး၊ ချင်းရွှေဟော်၊ လောက်ကိုင်၊ ကုန်ကြမ်း စသည့် မြို့နယ်များနှင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများကို ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့(MNDAA)က ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကို ဖော်ဆောင်ကာ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားသည်။

ထို့နောက် MNDAA က လားရှိုးမြို့ကို အုပ်ချုပ်ရေး ထူထောင်နေခြင်းကြောင့် မြန်မာ့တပ်မတော်က လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ကာ အုပ်ချုပ်ရေးမထူထောင်နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိနေသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် ရမခအား ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် လားရှိုးမြို့ကို ချေမှုန်းနေခြင်း ဖြစ်နိုင် ကြောင်း၊ လားရှိုးမြို့သည် ရှမ်းမြောက်အတွက် အဓိက အချက်အချာကျသော မြို့ဖြစ်သောကြောင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အရေးပါကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မူဆယ်(၁၀၅) မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်ကို တွေ့ရစဥ်

၎င်းက "လားရှိုးမြို့ရဲ့ အရေးပါမှုက တစ်စုံတစ်ရာတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါက မင်းအောင်လှိုင်အတွက် အရေးအကြီးဆုံး မဟုတ်ပါဘူး။ မင်းအောင်လှိုင်အတွက် အရေးအကြီးဆုံးက လားရှိုးမှာ ဒီ MNDAA အနေနဲ့ ဆက်လက် မရပ်တည်နိုင်ဘဲနဲ့ ပြည်သူတွေကလည်း လားရှိုးမြို့ကို စွန့်ခွာထွက်ပြေး ကြဖို့အတွက် သူကြိုးပမ်းနေ တာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်ကတော့ ယူဆပါတယ်ဗျ။ ပြောလိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လားရှိုးကို ပျက်စီးအောင် ဖျက်စီးပြီးမှ လားရှိး(ရမခ)ကို ပြန်တည်ဆောက်နိုင်မှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် လားရှိုးကို အပြတ်အသတ် ချေမှုန်းနေ တယ်လို့ ကျနော် ယူဆပါတယ်ဗျ။ လားရှိုးကို အပျက်အစီး ပုံကြီးတွေနဲ့ လူမနေတဲ့ ရပ်ကွက်ဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်း နေတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော် ယူဆပါတယ်ဗျ။ လားရှိုးကလည်း လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ အဓိက ဦးတည်ချက်က ရှမ်းမြောက်ဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့ တစ်ပြည်လုံးကို လွှမ်းခြုံထားတာ မဟုတ်ဘူး။ ရှမ်းမြောက် အတွက်တော့ လားရှိုးက အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တယ်၊ အချက်အချာ နေရာဖြစ်တာကိုး။ ဒါကြောင့်လည်း တိုင်းစစ် ဌာနချုပ် တည်ထားတာ”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် တရုတ်-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများသည် လားရှိုးမြို့ကနေ ဖြတ်သန်းနေရသည့်အတွက် စီးပွားရေးအရလည်း အချက်အချာ ချသည်ဟု ဦးသန်းစိုးနိုင်က ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက “ဘာကြောင့်လဲဆို‌တော့ တရုတ်ပြည်နဲ့ ဆက်သွယ်နေတဲ့ စီးပွားရေးလမ်းကြောင်းတွေ အားလုံးက အဲဒီ လားရှိုးကနေ ဖြတ်သန်းနေရတာ ဖြစ်တာကိုး။ အဲတော့ လားရှိုးကို ပိတ်ဆို့ထားခြင်းအားဖြင့် စစ်ကောင်စီ အနေနဲ့ သန်းရာနဲ့ချီပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆုံးရှုံးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အခြေအနေကြောင့် သူက လားရှိုးကို ကျနော်တို့ မြေပုံပေါ်က ဖယ်ရှားနိုင်အောင် လားရှိုးက လူမနေတဲ့ ရပ်ကွက်ကြီးဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းနေပုံရတယ်လို့ ကျနော် တော့ ယူဆပါတယ်ဗျ” ဟု ပြောသည်။
တရုတ်အစိုးရ လားရှိုးမြို့ကနေ MNDAA ကို ထွက်ပြီး လောက်ကိုင်မှာသာ ခြေကုပ်ယူရန် ညှိနှိုင်းခဲ့သော်လည်း လားရှိုးမြို့ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ထားပြီးမှ နောက်ဆုတ်ရမည်ဆိုလျှင် အောက်ခြေရဲဘော်များ၏ ကန့်ကွက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်၍ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း MNDAA က တုန့်ပြန်ခဲ့သည်ဟု သံတမန်အသိုင်းအဝိုင်းများကြားက သိရ သည်။

MNDAA ကတော့ တရုတ်၏ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်ကြီးနှင့် မန္တလေး ကို တိုက်ခိုက်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ မိမိ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို အပြည့်အဝ ရရှိစေလိုကြောင်း၊ စစ်ရေးချဲ့ထွင် မည်မဟုတ်ဘဲ မိမိကိုယ်ကိုယ် ခုခံကာကွယ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန် ထားသည်။