CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၄

အနောက်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ဆွစ်ဇလန်ဘဏ်တချို့ ပြိုလဲမှု ရှိခဲ့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ် သက်ရောက်မှု မရှိနိုင်သလို မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဘဏ်များအနေဖြင့် ပြိုလဲမှု မဖြစ်နိုင်ကြောင်း စီးပွားရေးလေ့လာ သူများက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘဏ်များအားလုံးအတွက် ဗဟိုဘဏ်က အာမခံချက် ပေးထားသည့်အတွက် ပြည်တွင်းဘဏ်များ ပြိုလဲတော့မည့် အချိန်တွင် ဗဟိုဘဏ်မှ ရှင်းပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပွားသည့် အချိန်တွင်ပင် ပြည်တွင်းဘဏ်များ မပြိုလဲခဲ့သည့်အတွက် လက်ရှိအချိန်တွင်လည်း ဘဏ်များ မပြိုလဲနိုင်ကြောင်း စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသက်ဇော်က “ဒါကတော့ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ basically တော့ မတူဘူးပေါ့နော်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဘဏ်အားလုံးအတွက်ကို ဗဟိုဘဏ်က အာမခံချက် ပေးထားတယ်။ အကယ်လို့ ဘဏ် Crisis ဖြစ်ခဲ့ရင်တောင်မှ ဗဟိုဘဏ်က ရှင်းပေးမယ်ဆိုတဲ့ဟာက ရှိတယ်လေ။ ဘဏ်အပ်ငွေတော့ မဆုံးရှုံးစေရဘူး။ အဲဒီအတွက် ဘာမှ စိတ်ပူ စရာ မရှိဘူး။ သာမန် အနေအထားအရတော့ ဘာမှစိုးရိမ်စရာ မရှိဘူးလို့ ဆရာတို့တော့ ယူဆပါတယ်။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်စဉ်အချိန်တုန်းကတောင်မှ Crisis ဖြစ်ခဲ့တာတောင်မှ ဘဏ်တွေ မပြိုလဲ အောင် ထိန်းခဲ့သေးတာပဲ။ ဒီလိုသာမန် အခြေအနေမှာ ပိုပြီးတော့တောင် မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ဆရာတို့တော့ ယူဆပါ တယ်။ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အပ်ငွေထက်စာရင် ပိုပြီးတော့ lone တွေ ချေးထားတယ် ပြန်မပေးနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အခြေ အနေ ဆိုရင်တော့ ဘာပဲပြောပြော အဲဒီအခြေအနေတော့ ဒါလည်း အဲဒီလိုမဖြစ်အောင် ဗဟိုဘဏ်က အနည်းဆုံး နေ့စဉ် report လုပ်ပြီး ထိန်းချုပ်နေတာပဲလေ။ ဆရာတို့ အခု ချေးထားတဲ့ ပိုက်ဆံတွေကို လုံးဝ ပြန်မဆပ်နိုင်တဲ့ တစ်နေ့ကျရင်တော့ ဒါနည်းနည်းတော့ ပြဿနာ ရှိလာနိုင်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

KBZ ဘဏ်မှာ ငွေထုတ်ရန် စောင့်နေကြသူများကိုတွေ့ရစဉ်

မြန်မာပြည်ဘဏ် အနေဖြင့် လုပ်ငန်းချေးငွေ ပြဿနာကို ခေတ်အဆက်ဆက် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင် ခဲ့သည့်အတွက် ဘဏ်ပြိုလဲမှုများ မဖြစ်ပွားခဲ့သော်လည်း ထိုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ဘဏ်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် ဦးဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးဌေးအောင်ကြည်က “ဒီက ဘဏ်တွေက ပြဿနာက နိုင်ငံတကာက ရိုက်ခတ်မှုကတော့ ဒါက တစ်ကိစ္စ၊ သူက ပထမ မူလမှာကိုက သူ့မှာက ပြဿနာ ရှိတာပေါ့။ ဒီက မြန်မာပြည်မှာက ရှိနေတာက ဘာလဲဆိုတော့ လုပ်ငန်းနဲ့ ချေးငွေ MPL ဆိုတာ ရှိတယ်လေ ဒီပြဿနာ၊ ဒါကို ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း၊ ပါးပါးနပ်နပ်နဲ့ အဆင်ပြေအောင် စီမံ ခန့်ခွဲနေလို့သာ အခြေအနေက မဆိုးသွားတာကိုး။ ဒါက လက်ရှိ နိုင်ငံတကာကိစ္စနဲ့ မဆိုင်တဲ့ကိစ္စပဲ။ ဒီအခံက နဂိုကတည်းက ရှိနေတာပေါ့။ တစ်ခုရှိတာက နိုင်ငံတကာက ဘဏ်တွေ ပြိုလဲတာ ဒီကို ရိုက်ခတ်မလား ဆိုတာ တော့ အခုက နိုင်ငံတကာနဲ့ transition လုပ်တဲ့ကိစ္စက သိပ်မရှိဘူးလေ လောလောဆယ် အနေအထား။ ပြော ပလောက်အောင် ရှိနေတာက အခုက မရှိဘူးလေ။ အဲတော့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ပြိုလဲမှုက ဒီကို ရိုက်ခတ်နိုင်မယ့် သက်ရောက်မှုကတော့ ဆရာထင်တာတော့ သိပ်မရှိဘူး။ ဒီက အဓိက ပြဿနာက လက်ရှိ ရှိပြီးသာပြဿနာ ကိုယ့် ပြဿနာကို ဘယ်လို ရှင်းမလဲဆိုတာတော့ ပိုအရေးကြီးတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ဘဏ်တစ်ခုမှာ ငွေကြေးလည်ပတ်နေစဉ်

မြန်မာပြည် အတွင်းရှိ ဘဏ်များ ပြိုလဲမသွားစေရန်အတွက် ဗဟိုဘဏ်မှ ထိန်းသိမ်းနေမှုများ ရှိသော်လည်း မပြို လဲအောင် နောက်ခံငွေကြေး အလုံအလောက်ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် စီးပွားရေး ပတ်ဝန်းကျင်၊ နိုင်ငံရေး နှင့် ဥပဒေပတ်ဝန်းကျင် ရေရှည်ကောင်းမွန်ရန်အတွက် ကျွမ်းကျင်သူများပေါင်း၍ နည်းစနစ်များ၊ မူဝါဒများ သေ သေချာချာ ပြင်ဆင်ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲကြောင့် ပြည်တွင်းဘဏ်လုပ်ငန်း လည်ပတ်မှုများ နှောင့်နှေးခဲ့ရပြီး အပ်နှံထားသည့် ငွေများလည်း အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ ထုတ်နေရသည့် အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

သို့သော်လည်း ယခင်ကထက် ပမာဏပို၍ များလာသည့်အတွက် ဘဏ်လည်ပတ်မှု အလားအလာ ပြန်လည် ကောင်းမွန်လာသည်ဟု သုံးသပ်၍ ရသော်လည်း ပုံမှန်အနေအထားသို့ ရောက်ရှိပြီဟု သုံးသပ်၍ မရကြောင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။