CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄
နယ်စပ်မှတဆင့် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေအပေါ် မူဝါဒ ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်လိုက်ပြီဖြစ် ကြောင်း ဆန်ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။
ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်ဈေးဖြင့် တစ်ရက်အတွင်း မြန်မာကျပ်ငွေဖြင့် မဖြစ်မနေ လဲလှယ်ကြရမည်ဖြစ်ပြီး ကျန်ရှိသည့် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးအတိုင်း သုံးစွဲခွင့်ပြုကြောင်း သတ်မှတ်လိုက်သည်ဟု ဆန်ကုန်သည်များက ပြောသည်။
ယခင် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုတွင် ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတဆင့် တင်ပို့မှုကိုသာ သတ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင်ပါ သတ်မှတ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။
ထို့ကြောင့် နယ်စပ်မှတဆင့် ဆန်တင်ပို့မှု လျော့ကျသွားနိုင်ကြောင်း၊ ဆန်ကုန်သည်များအနေဖြင့် အကျိုးအမြတ် ရရှိမှုအပေါ် တွက်ချက်ပြီး ရောင်းချကြရမည် ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များအသင်းမှ တာဝန် ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “နယ်စပ်သမားတွေကတော့ အရင် ယွမ်တို့၊ ဘတ်တို့နဲ့ ရောင်းတာပေါ့။ သူက ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ရနေတော့ နည်းနည်း တွက်ခြေကိုက်တာပေါ့။ ၆၅ ကို သူတို့သတ်မှတ်တဲ့ နှုန်းနဲ့ဆိုရင်တော့ နယ်စပ်သမားလည်း သိပ်တွက်ခြေမကိုက်တော့ဘူး ထင်ပါတယ်။ နယ်စပ်ကတော့ ဆန်ထွက်တာ လျော့သွားနိုင်တာပေါ့။ ပင်လယ်ရေကြောင်း ကတော့ ဒီဟာမျိုးကို သတ်မှတ်ထားတာတော့ ကြာပြီဗျ ပြီးခဲ့တဲ့ ၅ လပိုင်း၊ ၆ လပိုင်းကတည်းက။ ဒီဘက် နယ်စပ် ကိုလည်း ပြောင်းမယ် ပြောင်းမယ် လုပ်နေတယ်။ အခုကတော့ တကယ်ပြောင်းတဲ့ သဘောမျိုး အခုကတော့ စာထွက်တယ်ဆိုတာ။ ကုန်သည်ကတော့ တွက်ပြီး ပြန်ရောင်းရမှာပေါ့။ ၆၅ ကို ၂၁၀၀ နဲ့ရမယ်။ ၃၅ ကို အပြင် ပေါက်ဈေးနဲ့ ရမယ်ဆိုရင် ဘယ်ဈေးနဲ့ ကိုက်နိုင်မလဲဆိုတာက တွက်ချက်ပြီး ရောင်းရမှာပေါ့။ ဒေါ်လာ ၁၀၀ ကို ကျနော်တို့က ၆၅ဒေါ်လာကို သူတို့သတ်မှတ်နှုန်းထားနဲ့ ရောင်းပေးရတယ်။ ကျန်တဲ့ ၃၅ ဒေါ်လာကို ကျနော်တို့ အပြင်ပေါက်ဈေးနဲ့ ရောင်းလို့ရတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဆန်ဆိုင်တစ်ခုကိုတွေ့ရစဉ်
နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် ယခင်က ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲမှလွဲပြီး ပဲမျိုးစုံ၊ ဆီထွက်သီးနှံ၊ ပြောင်း၊ ရာဘာ၊ ရေထွက် ပစ္စည်း၊ တိရစ္ဆာန်နဲ့ တိရစ္ဆာန်ထွက်ပစ္စည်းများ တင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေအပေါ်တွင်သာ ဗဟိုဘဏ်မှ မူဝါဒ သတ်မှတ်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။
မတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် နယ်စပ်မှတဆင့် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲတင်ပို့မှု ပို့ကုန်ရငွေအပေါ် မူဝါဒ သတ်မှတ်မည် ဖြစ်သည့် အတွက် နယ်စပ်ကုန်သည်များအနေဖြင့် ယင်းကာလမတိုင်ခင် ဆန်များကို အချိန်မှီ တင်ပို့နေရကြောင်း၊ ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲများ အဝယ်ရပ်တန့်နေပြီး ချင့်ချိန်နေကြရသည်ဟု နယ်စပ်ကုန်သည်များက ပြောသည်။
တရုတ်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး၌ ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ယွမ်ငွေများကို လဲလှယ်ရာတွင် ပြင်ပ ပေါက် ဈေးသည် တရုတ်ယွမ်ငွေ ၁ ယွမ်လျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၄၂၆ ကျပ်ရှိကြောင်း၊ ဗဟိုဘဏ်မှ သတ်မှတ်သည့် ဈေးနှုန်း သည် ၃၀၈ ကျပ်သာ ရှိသည့်အတွက် ကုန်သည်များအနေဖြင့် ဆန်တစ်အိတ်လျှင် ၁ သောင်းကျပ်ခန့် နစ်နာဆုံးရှုံး သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း မူဆယ် ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “လက်ရှိမှာ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်မှ ၆၅၊ ၃၅ ကို ငွေကြေးမူဝါဒ ပြောင်းမယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ယခင်အတိုင်းပဲ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့် လွတ်လွတ်လပ်လပ် သုံးစွဲခွင့် ပေးတယ်။ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့် လွတ်လွတ်လပ်လပ် သုံးစွဲခွင့် ပေးတယ်ဆိုတာက ဥပမာပြောရရင် အန်ကယ်တို့က တရုတ်ပြည်ကို ဆန်ရောင်းရင် ယွမ်ငွေ ၁၀၀ ရ တယ်။ အဲဒီ ၁၀၀ ကို လိုင်စင်ရ ပုဂ္ဂလိက ဘဏ်တွေမှာ သွားလဲမယ်ဆိုရင် ဒီကနေ့ဈေး ၄၂၆ ကျပ်ရမယ်။ ၆၅၊ ၃၅ သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ အချိန်ဆိုရင် အန်ကယ်တို့က တရုတ်ပြည်ကို ဆန်ရောင်းလိုက်တယ်။ ယွမ်ငွေ ၁၀၀ ရတယ်။ ယွမ်ငွေ ၁၀၀ ရရင် ယွမ်ငွေ ၆၅ ယွမ်ကို ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်ဈေးက ၃၀၈ ယွမ်ပဲ ရှိတယ်။ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ ၄၂၆ နဲ့ ရမှာပေါ့နော် လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပေါက်ဈေးအတိုင်း။ ဒါကြောင့် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ၄၂၆ ကျပ် ရမယ့်အစား ၃၀၈ ကျပ်ပဲ ရတဲ့အတွက် ဆန်တစ်အိတ်မှာ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းအပြည့် လဲရတုန်းကနဲ့စာရင် ဆန်တစ်အိတ်ကို မြန်မာ ငွေ ၁ သောင်းကျော်လောက် နစ်နာတယ်။ ဆုံးရှုံးသွားတာကို တွေ့ရတယ်။ ချင့်ချိန်နေရတာပေါ့ လမကုန်မီ အမှီ ပို့ရတာပေါ့ ဆန်တွေကို။ ဒါပေမယ့် လောလောဆယ် ဝယ်စရာရှိတာတွေတော့ ရပ်တန့်သွားတယ်။ ရှိတာတွေကိုပဲ ပို့နေတယ်။ ဝယ်တာက အရင်လို အားကောင်းမောင်းသန်နဲ့ မဝယ်နိုင်တော့ဘူး။ ချင့်ချိန်ပြီးတော့ ဝယ်ရတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဆန်အိတ်သယ်ရန် အလုပ်သမားများ ပြင်ဆင်နေစဉ်
ထို့နောက် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုမှ ပို့ကုန်ရငွေများ အပေါ်တွင် မူဝါဒ ပြောင်းလဲ ချမှတ်သည့်အတွက် နယ်စပ်ကုန် သည်များက ဆန်များကို ဈေးနှုန်းလျှော့ပြီး ဝယ်ယူမှု ပြုလာနိုင်ကြောင်း၊ ဈေးလျှော့ဝယ်သည့် အခါတွင် တောင်သူ များ ရောင်းချနိုင်၊ မနိုင်ကို စောင့်ကြည့်ရမည် ဖြစ်ကြောင်း ဘုရင့်နောင် ဆန်ကုန်စည်ဒိုင် အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းဦး က ပြောသည်။
၎င်းက “၆၅၊ ၃၅ သတ်မှတ်လိုက်ရင်တော့ သူတို့ရတဲ့ ပိုက်ဆံ နည်းသွားရင် ဆန်ဈေးက သူတို့ လျှော့ဝယ်ရမှာပေါ့။ လျှော့ဝယ်လို့ ဒီဘက်က တောင်သူဘက်က ရောင်းနိုင်သလား၊ မရောင်းနိုင်သလား ဆိုတာတော့ ဒါကတော့ အခြေ အနေတွေ စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့နော်။ ဟိုဘက်က ပို့ကုန်ရငွေက နည်းသွားရင် သူတို့မကိုက်ရင် ဈေးလျှော့ဝယ်မှာ ပဲ။ ဒါပေမယ့် ပစ္စည်းက ဒီဘက်မှာတော့ စပါးပေါ်တဲ့ ရာသီတော့ မဟုတ်သေးဘူး။ စပါးပေါ်တဲ့ ရာသီက ၄ လပိုင်း လောက်မှ နွေစပါးတွေ လှိုင်လှိုင်ပေါ်မှာဆိုတော့လေ။ ဒီကြားထဲမှာ စပ်ကူးမတ်ကူး ဖြစ်နေတာကိုး” ဟု CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်၏ ဒေါ်လာ သတ်မှတ်နှုန်းထားသည် ၁ ဒေါ်လာ ၂၁၀၀ ကျပ်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိ ပြင်ပ စျေးကွက် ၁ ဒေါ်လာ ၂၈၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။
ဗဟိုဘဏ်စျေးနှင့် ပြင်ပပေါက်စျေး ၁ ဒေါ်လာကို ကျပ် ၇၀၀ အထက် ကွာဟချက် ရှိနေခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များ ပြည်ပတင်ပို့ရာတွင် တွက်ခြေကိုက်ရန်အတွက် ဈေးချဝယ်ယူလာနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် နယ်စပ်ပို့ကုန် ဆန်၊ ဆန်ကွဲ စျေးကျဆင်းနိုင်သည်ဟု ကုန်သည်တချို့က သုံးသပ်ကြသည်။