CNI International Article

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၇

ဒါတက်စရီ အန်နဝါအီဘရာဟင်သည် ဆယ်စုနှစ်များစွာ စောင့်ဆိုင်း မျှော်မှန်းခဲ့ရသည့် မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးကို ယခုအခါ လက်ဝယ်ပိုင်ပိုင် သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။ ဤရာထူးကို မြဲမြံအောင်တော့ သူကြိုးစားရပေ လိမ့်မည်။

၄ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ဝန်ကြီးချုပ် ၄ ဦးအထိ အပြောင်းအလဲ မြန်ခဲ့သည့် မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ဤရာထူးနှင့် ဤတာဝန်ကို မြဲမြံအောင် ကြိုးစားဖို့ လွယ်လှသည်တော့ မဟုတ်။

ဘဏ္ဍာရေးအကြီးအကဲဟောင်း မစ္စတာအန်နဝါသည် မတည်မငြိမ် ဖြစ်နေသည့် ကိစ္စရပ်အများစုကို ထိန်းချုပ်သွား နိုင်ဖွယ်ရှိပြီး ၎င်း၏အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု ဖုံးလွှမ်းနေသော UMNO ပါတီအတွက် ပြုပြင် ပြောင်းလဲစရာများက သူ့ကို အဆင်သင့် စောင့်နေကြသည်။

ထိုသို့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများက ဝန်ကြီးချုပ် တစ်ဦးအဖို့ မူဝါဒချမှတ်ရာတွင် အတားအဆီး ဖြစ်နိုင်ပြီး ကံမကောင်း အကြောင်းမလှလျှင် ယခုအစိုးရသစ်ပါ နာမည်ပျက်ကိန်း ရှိနေသည်။

အသက် ၇၅ နှစ် ရှိပြီဖြစ်သည့် မစ္စတာအန်နဝါသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် လူနေမှုစရိတ် တိုးလာနေချိန်၌ ယိုယွင်းနေသည့် တိုင်းပြည် စီးပွားရေးကို ထိန်းကျောင်းရဦးမည် ဖြစ်သည်။

လူကြိုက်များလာသည့် အစ္စလာမ္မစ်ပါတီ တစ်ခုဖြစ်သော Parti Islam SeMalaysia (PAS) ပါတီကို လွှမ်းမိုးထား သော အတိုက်အခံများ၏ ဖိအားကိုလည်း အန်နဝါ ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ယခုပြီးစီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် မလေးရှားနိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်း တလျှောက် ဘာသာရေးနှင့်လူမျိုးရေး အပြစ်အနာအဆာများကို ကုစားနိုင်အောင် လမ်းဖွင့်ပေးခဲ့ကြောင်း ကွာလာလမ်ပူအခြေစိုက် Capital Dynamics Asset Management ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်နှင့် ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူး မစ္စတာ တန်တောင်ဘူးက သုံးသပ် ပြသည်။

ပြောရမည်ဆိုလျှင် မစ္စတာအန်နဝါအတွက် အကြီးမားဆုံး တာဝန်သည်ကား လက်ရှိနိုင်ငံရေး အက်ကြောင်းများ တစစီ လွင့်စဉ်မသွားစေရေးပဲ ဖြစ်သည်။ ထိုအချင်းအရာများကတော့ မစ္စတာအန်နဝါနှင့် သူ့အစိုးရအတွက် လာမည့်လများ၌ ရင်ဆိုင်ရမည့် စိန်ခေါ်မှုအချို့ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည်။

အာဏာခွဲဝေရေးကိစ္စ
**********************

ပထမဆုံး စမ်းသပ်မှု မစ္စတာအန်နဝါ၏ အစိုးရသစ်တွင် အာဏာခွဲဝေမှု ဖော်မြူလာအရ ဘယ်သူတွေက အဓိက ကျလာမလဲဆိုသည့် ကိစ္စဖြစ်သည်။ ယခင်အစိုးရ လက်ထက်တွင်တော့ အစိုးရအဖွဲ့(ကက်ဘိနက်)ထဲတွင် ဝန်ကြီး ရာထူးနေရာများက ဖောင်းပွလွန်းနေခဲ့သည်။

“မလေးရှားမှာ အခုတက်လာတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့သစ်မှာ အရင်ဝန်ကြီးတွေလို အရေအတွက်များနေလို့ မဖြစ်သင့်ဘူး။ အန်နဝါအတွက် ထိရောက်ပြီး ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ လူတွေပဲ ဝန်ကြီးအနေနဲ့ ရှိဖို့လိုတယ်” ဟု မလေးရှား တက္ကသိုလ် ပြည်တွင်း လေ့လာရေး အကယ်ဒမီမှ တွဲဖက်ပါမောက္ခ အာဝမ်ပါဝီက သုံးသပ်ပြခဲ့သည်။

အန်နဝါ၏ အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှစ်ဦး ခန့်အပ်ထားသည်။ ထိုနှစ်ဦးမှာ ပက်ကတန်ဟာရာပန် (PH) ပါတီနှင့် အန်နဝါတို့ ညွန့်ပေါင်းဖွဲ့စည်းမှု ရလဒ်အဖြစ် နှစ်ဦး ခန့်အပ်ထားရခြင်း ဖြစ်သည်။ တစ်ဦးကတော့ မဖွံ့ဖြိုး သေးသော်လည်း သယံဇာတ ပေါကြွယ်ဝသည့် ဘော်နီယိုကျွန်းရှိ ပြည်နယ်တစ်ခုမှ အမတ်ဖြစ်သည်။

 မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်သစ်အဖြစ် အန်နဝါအီဘရာဟင်ကို ခန့်အပ်နေစဉ် (GETTY IMAGES)

ထို့ပြင် အန်နဝါရီ၏ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရတွင် လွှတ်တော်အမတ်ဦးရေအများဆုံးနှင့် လူနည်းစု ထောက်ခံ အားကောင်း သည့် ဗဟိုလက်ဝဲ ဒီမိုကရက်တစ် လှုပ်ရှားမှုပါတီ (DAP) လည်း ပါဝင်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ကက်ဘိနက် အစည်းအဝေး များမှာ အခြေအတင် ဆွေးနွေးမှု ရှိလာနိုင်သည်ဟု တွက်ဆနေကြသည်။

ယခင်အစိုးရသည် အကျင့်ပျက် ခြစားမှုများကို နှိမ်နင်းရာတွင် လက်သံပြောင်ခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း နာဂျစ် ရာဇတ်ကို အကျင့်ပျက်ခြစားမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၁၂ နှစ်အထိ ချမှတ်ခဲ့သည်။ 1MDB ဟု အတိုကောက် ခေါ်ကြသည့် နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာ အလွဲသုံးစားမှုကို ကမ္ဘာသိအောင် ဖော်ထုတ်၍ အရေးယူပြခဲ့သည်။

ယခု အန်နဝါ လက်ထက်တွင်တော့ နာဂျစ်ရာဇတ်ကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးဖို့ ဖိအားများ ကျရောက်လာနိုင်ဖို့ အလားအလာ များနေသည်။

အလားတူ 1MDB အရှုပ်တော်ပုံနှင့် ဆက်စပ်နေသည့် UMNO ပါတီခေါင်းဆောင် ဇာဟစ်နှင့်ပတ်သက်၍လည်း နောက်ဆက်တွဲ ဂယက်များ လာဦးမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ဇာဟစ်ကို 1MDB အရှုပ်တော်ပုံကြောင့် တရား စီရင်ခံရ၍ ထောင်ကျလျှင် အန်နဝါအတွက် နောက်ထပ် အစားထိုးစရာ ခေါင်းဆောင်တစ်ဦး လိုအပ်လာနိုင်သည်။

ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန်အတွက် ဖြေလျှော့ပေးရေး
******************************************

မစ္စတာ အန်ဝါသည် ၎င်း၏ ညွန့်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့၏ ကြေညာချက်အရ အပေးအယူလုပ်ရန် လိုအပ်ပြီး ၎င်း၏ ညီညွတ်သော အစိုးရတစ်ရပ်ဖြစ်အောင် ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းရဦးမည်ဖြစ်သည်။

တိုင်းပြည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန်အတွက် ကတိကတိများ ပြုရမည်။ သူ၏နိုင်ငံရေး ပြိုင်ဘက်များနှင့် ဆင်တူသည့် သက်သာချောင်ချိရေး ဦးတည်သော ကတိများကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အတားအဆီးများ ကြုံရမည် မဟုတ်သော်လည်း လူမျိုးရေးနှင့် ဘာသာရေး ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ပပျောက်ရေး ကတိပြုချက်ကတော့ လွယ်ကူမည် မဟုတ်ပေ။

UMNO ပါတီခေါင်းဆောင်များကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

မလေးနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသား အများစုသည် အစိုးရဘက် အလုပ်အကိုင်များ၊ အိမ်ရာနှင့် အဆင့်မြင့် ပညာရေး ကဲ့သို့သော နယ်ပယ်များတွင် ဦးစားပေး ဆက်ဆံခြင်းခံယူလိုကြသည်။ ထို့အတွက် အစိုးရမူဝါဒများအဖြစ် ဖော်ပြထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ “အထူးရာထူးနေရာ” ကို လိုလားနှစ်သက်ကြသည်။

မလေးရှား၏ အထိနာနေသော စီးပွားရေး
***************************************

မလေးရှားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး တိုးတက်မှုနှုန်းသည် ယခုနှစ်တွင် ၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး လာမည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၄ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ နှေးကွေးသွားနိုင်သည်ဟု ပညာရှင်များက ခန့်မှန်းထားသည်။ မလေးရှား ဗဟိုဘဏ်သည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ထိန်းညှိရန် ဗဟိုဘဏ်၏ အတိုးနှုန်းကို ဆက်လက်မြှင့်တင်မည်ဟု စီးပွားရေးပညာရှင်များက မျှော်လင့်ထားကြသည်။

ယင်းက မစ္စတာ အန်နဝါသည် လူကြိုက်များစေသည့် ရပ်တည်ချက်ကို ခံယူရန် လှုံ့ဆော်ပေးရာ ရောက်လေသည်။ တိုင်းပြည်၏ အဆင်းရဲဆုံးသူများကို ကူညီရန် UMNO ပါတီက ရက်ရောစွာ ငွေသားအကူအညီပေးမည်ဟု ကတိပြု ထားပြီး ဖြစ်သည်။

နော်တင်ဟန်တက္ကသိုလ်၊ အာရှသုတေသနနှင့် မလေးရှား လေ့လာရေးသိပ္ပံမှ University of Nottingham Asia ဂုဏ်ထူးဆောင် သုတေသနတွဲဖက် ဒေါက်တာ ဘရစ်ဂက်ဝက်ရှ်က “အဓိက အချက်ကတော့ စီးပွားရေးနဲ့ လူမှုရေး ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက် ရှိတယ်ဆိုတာ အသိအမှတ်ပြုရမှာပါ။ လူမှုဘေးကင်းရေး ကွန်ရက်နဲ့ မတူညီကွဲပြား အသိုင်း အဝိုင်းတွေကြားက အားနည်းချက်တွေကို အခုအစိုးရသစ်က ပိုပြီး အာရုံစိုက်လာမယ်လို့ ထင်ပါတယ်” ဟု ပြော ကြားခဲ့သည်။

မလေးရှား ရွေးကောက်ပွဲ ပြည်သူများကိုတွေ့ရစဉ် (GETTY IMAGES)

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် အိမ်ထောင်စုတိုင်းသည် တစ်လလျှင် ရင်းဂစ် ၂,၂၀၀ ထက် ပိုရစေမည်ဟု UMNO က ကတိ ပြုထားခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်၍ အစိုးရက အိမ်ထောင်စုတိုင်း ထိုအဆင့်သို့ ရောက်ရှိစေရန်အတွက် ဝင်ငွေဖြည့်ဆည်း ပေးရမည်ဖြစ်သည်။

အကယ်၍ မစ္စတာ အန်နဝါ၏ အစိုးရသည် အထက်ပါ ကတိအတိုင်း လုပ်ဆောင်ပါက ၎င်း၏ ဘဏ္ဍာရေး စုစည်းမှု အစီအစဉ်ကို နှောင့်နှေးစေပြီး ကြွေးမြီထုတ်ချေးသည့် ကုမ္ပဏီများကို ဒေါသထွက်စေနိုင်သည်။ အစိုးရသစ်သည် မကြာမီတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွက် လျာထားသော တိုင်းပြည်ဘတ်ဂျက်ကို ဇယားနှင့်တကွ ချပြရမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်း သည် ယုံကြည်မှု၏ ပထမဆုံးစမ်းသပ်မှုလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ မစ္စတာ အန်ဝါ၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ယခင် အောက်တိုဘာလတွင် ချပြခဲ့ဖူးသည့် အသုံး စရိတ် အစီအစဉ်အတွက် သိသာထင်ရှားသော ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး မည်သို့မည်ပုံ အကောင်အထည် ဖော်မည် ဆိုသည်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေ။

(စင်ကာပူအခြေစိုက် The Straits Time သတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက် ရက်စွဲဖြင့် လွှင့်တင်ထားသော Anwar Ibrahim’s next challenge: Keeping his job အမည်ရှိဆောင်းပါးကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို တင်ဆက်လိုက်ပါသည်)

Source: The Straits Time