CNI International News

ကိုလံဘို၊ ဧပြီ ၁၉

ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း တိုင်းပြည်စီးပွားရေး အကျပ်ရိုက်စေခဲ့သော အမှားများကို မိမိကျူးလွန်မိခဲ့ကြောင်း၊ ပြုပြင်ပြောင်းလဲ ရေး ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သီရိလင်္ကာသမ္မတက ဧပြီ ၁၈ ရက်၌ ဝန်ခံပြောကြားခဲ့ဟု အေပီသတင်း အရ သိရသည်။

သမ္မတ ဂိုတာဘာ ယာရာဂျာပတ်ဆာသည် ဧပြီ ၁၈ ရက်၌ ၎င်းခန့်အပ်လိုက်သော အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးအသစ် ၁၇ ဦး ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုပွဲ၌ တိုင်းပြည်၏ ဆိုးရွားလှသော စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းမှ ရုန်းထွက်နိုင်အောင် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ဝန်ခံ ကတိပြုခဲ့သည်။

သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် ယခုနှစ်အတွင်း ပြန်ဆပ်ရမည့် နိုင်ငံခြားကြွေးမြီ စုစုပေါင်း ၂၅ ဘီလီယံအနက် ဒေါ်လာ ၇ ဘီလီယံ နီးပါးဖြင့် ဒေဝါလီခံခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံခြားငွေ ပြတ်လပ်မှု ဆိုးရွားလာခြင်းကြောင့် ပြည်ပမှ တင်သွင်းသည့်ကုန်ပစ္စည်းကို အလုံ အလောက် ဝယ်ယူရန် အခက်အခဲလည်း ရှိနေသည်။

ပြည်သူများသည် အစားအသောက်၊ မီးဖိုချောင်သုံးဓါတ်ငွေ့၊ လောင်စာဆီနှင့် ဆေးဝါးစသည့် မရှိမဖြစ် ကုန်ပစ္စည်းများ လနှင့် ချီ၍ ပြတ်လပ်ခဲ့မှုကို ကြံ့ကြံ့ခံနေထိုင်ခဲ့ရပြီး အကန့်အသတ်ဖြစ် ကျန်ရှိသည့် အသုံးအဆောင်များကို ဝယ်ယူနိုင်ရေး နာရီပေါင်း များစွာ တန်းစီစောင့်ဆိုင်းခဲ့ရသည်။

လောင်စာဆီ မလောက်လို့ တန်းစီစောင့်နေကြ

“ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်ခွဲအတွင်းမှာ ကျနော်တို့ဟာ ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီလို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတာဟာ Covid-19 ကပ်ရောဂါအပြင် ကြွေးမြီဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးနဲ့ ကျနော်တို့ဘက်က အမှားတချို့ကြောင့်ပါ” ဟု ယာရာဂျာပတ်ဆာက ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါတွေကို ပြုပြင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ပြင်ဆင်ပြီး ရှေ့ဆက်သွားရပါလိမ့်မယ်။ ပြည်သူတွေရဲ့ ယုံကြည်မှု ပြန်ရဖို့ လိုပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။

မိမိတို့အစိုးရအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) ထံသို့ အဆောတလျင် ချဉ်းကပ်သင့်ကြောင်း၊ သီရိလင်္ကာ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍကို အပြည့်အဝ အော်ဂဲနစ်ကြိုးပမ်းရာ၌ ဓာတုဆေးသုံး ဓာတ်မြေဩဇာ တားမြစ်ပိတ်ပင်ခြင်းမျိုး မပြုလုပ် သင့်ကြောင်း သီရိလင်္ကာသမ္မတ ယာရာဂျာပတ်ဆာ ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ပြည်ပမှ တင်သွင်းလာသော ဓာတ်မြေဩဇာများကို ပိတ်ပင်ခြင်းသည် နိုင်ငံခြားငွေကြေး ကိုင်ဆောင်မှုကို ထိန်းရန်နှင့် တောင်သူများကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်စေရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း ဝေဖန်သုံးသပ်သူများက ပြောကြသည်။

ငွေကြေး တစ်စုံတစ်ရာ အာမခံမပါဝင်ဘဲ အခြေခံ အဆောက်အဦ စီမံကိန်းများအတွက် ပြည်ပချေးငွေ အများအပြား ယူခဲ့ခြင်းအပေါ် သီရိလင်္ကာအစိုးရကို အပြစ်တင် ဝေဖန်စရာ တိုးလာခဲ့သည်။

စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုကြောင့် ဒေါသထွက်နေကြစဉ်

“ဒီကနေ့ စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းကြောင့် ပြည်သူတွေ ဖိစီးခံနေရပါတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေ ဖြစ်သွားတာ ကျနော် တကယ့်ကို နောင်တရမိတယ်” ဟု သမ္မတ ယာရာဂျာပတ်ဆာက တောင်းပန်ခဲ့သည်။

ပြည်သူများအနေဖြင့် ဈေးနှုန်းကြီးမားလှသော မရှိမဖြစ် လိုအပ်သည့် ပစ္စည်းများရရှိရန် တန်းစီစောင့်ဆိုင်းရသော ဒုက္ခကြောင့် ဒေါသဖြစ်နေကြခြင်းမှာလည်း တရားနည်းလမ်းကျပါကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

လောင်စာဆီနှင့် စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လပ်မှုကြောင့် ရက်သတ္တပတ် အတန်ကြာ ဆန္ဒပြမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ သမ္မတနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် ဝန်ကြီးများ နုတ်ထွက်ကြဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြပြီးနောက် သမ္မတက အာဏာဆက်လက် ဆုတ်ကိုင်ထားခဲ့ပြီး ၎င်းအစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ဝန်ကြီးအသစ်များ အစားထိုးခန့်အပ်၍ အပြောင်းအလဲပြုလုပ်ခဲ့သည်။

Source: AP

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၈

မိမိတို့သည် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကို လျှောက်လှမ်းနေခြင်း ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးကို ဖော်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည့်အတွက် ဥပဒေကို ပိုမိုသိရှိလိုက်နာရမည်ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောသည်။

ယနေ့ (ဧပြီ ၁၈ ရက်) ပြင်ဦးလွင် တပ်နယ်တွင် ဥပဒေဒီပလိုမာ သင်တန်းသားများနှင့်တွေ့ဆုံစဉ် ၎င်းက အထက်ပါ အတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “တပ်မတော်သားများအနေဖြင့် ဥပဒေကို သိရှိနားလည် လိုက်နာရန်လိုအပ်သည့်အတွက် ဥပဒေ သင်တန်း များကို ပို့ချပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့သည် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီကို လျှောက်လှမ်းနေခြင်း၊ ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးကို ဖော်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည့်အတွက် ဥပဒေကို ပိုမိုသိရှိလိုက်နာရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဥပဒေသည် စည်းကမ်းမှ ပေါ်ပေါက် လာခြင်းဖြစ်ပြီး စည်းကမ်းသည် ကျင့်ဝတ်နှင့်အညီ နေထိုင်လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်ခြင်းပင်ဖြစ်တယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ဥပဒေ၏ အနှစ်သာရနှင့် အခြေခံကို သိရှိမှသာလျှင် ဥပဒေအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည့် အတွက် သင်ကြားပေးသည့် ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ ပညာရပ်များကို အမှန်တကယ်သိရှိတတ်မြောက်အောင် သင်ယူကြစေ လိုကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာတွင်လည်း မည်သည့်ကိစ္စမဆို ဥပဒေနှင့်အညီသာ ဆောင်ရွက်ကြသည် ဖြစ်သည့်အတွက် ဥပဒေပညာရပ်သည် မဖြစ်မနေ သိသင့်သိထိုက်သည့် ပညာရပ်တစ်ခုပင်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးကတော့ တပ်မတော်သည် ဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာမည်ဆိုပါက ဒီမိုကရေစီ အသွင် ကူးပြောင်းကိုအတွက် အဆင်ပြေချောမွေ့နိုင်ကြောင်း၊ တပ်မတော်က ဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာမှု အားနည်းပါက ဒီမိုကရေစီအသွင် ကူးပြောင်းရေးအတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေနိုင်ကြောင်းကို သတိပြုစေလိုသည်ဟု ဆိုသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်က စတင်ပြီး ယနေ့ထိ ဖြစ်ပွားနေသော နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းသည် ရွေးကောက်ပွဲ ဆိုင်ရာ ဥပဒေအရ အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကို မဖြေရှင်းနိုင်၍ ယခုအခြေအနေကို ရောက်ရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကို အဟန့်အတား ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၈

သျှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ/ သျှမ်းပြည်တပ်မတော် (RCSS/SSA) မှ ဗိုလ်ကြီး အဆင့်ရှိသူ နှစ်ဦး ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ/ ရှမ်းပြည်တပ်မတော် (SSPP/SSA)ထံ သွားရောက် ခိုလှုံကြောင်း သိရသည်။

SSPP ထံ သွားရောက်ခိုလှုံထားသူ နှစ်ဦးသည် မူးယစ်ဆေးဝါးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်းများ ဖောက်ဖျက်ထားကြောင်း RCSS မှ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဗိုလ်မှူး စိုင်းခမ်းစံက ပြောသည်။

ဗိုလ်မှူး စိုင်းခမ်းစံက “အဲဒါက ဗိုလ်ကြီးအဆင့် ခင်ဗျ၊ ဗိုလ်ကြီးအဆင့်နဲ့ ပြောရမယ်ဆို တပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စည်းကမ်း ဖောက် ဖျက်တာပေါ့။ မူးယစ်ဆေးဝါးကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ သူတို့ ကိုယ်ကျင့်တရားတွေ ပြုပြင်ဖို့အတွက် ကျနော်တို့ ဒီဌာန ချုပ်ကို ပြန်ခေါ်တယ်၊ ပြစ်မှု၊ ပြစ်ဒဏ်တွေ မိမှာစိုးလို့ သူတို့က ပြေးတာ” ဟု ပြောသည်။

RCSS ၏ တပ်စည်းမျဉ်းအရ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် မပတ်သက်ရကြောင်း၊ မသုံးစွဲရကြောင်း ၎င်းတို့ နှစ်ဦးမှာ သုံးစွဲနေကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ၎င်းတို့ကို SSPP က မည်သည့်နေရာတွင် ထိန်းသိမ်းထားသည်ကို မသိရှိရသေးကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

RCSS တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်

ဗိုလ်မှူး စိုင်းခမ်းစံက “အဓိကကျတော့ ဒီကိုယ်ကျင့်မကောင်းတဲ့ ရဲဘော်ဆိုတာ နေရာတိုင်းမှာ ရှိတတ်တယ်လေ၊ အရင် တုန်းက ကျနော်တို့က လာပူးပေါင်းလို့ရှိရင် စည်းရုံးရေးအနေနဲ့ ကျနော်တို့က လက်ခံထားတယ်၊ အများအားဖြင့် တပ်ပြေး တွေက ကိုယ်ကျင့်တရား သိပ်မကောင်းကြဘူးခင်ဗျ၊ ပြောရမယ်ဆိုရင် သူက တပ်မဟာ ၃ ကနေ လာပေါင်းတာ တစ်ကြိမ်ပေါ့ နော်၊ အခုပြန်ပြေးသွားတယ်ဆိုတော့ နှစ်ကြိမ်ရှိသွားပြီလေ” ဟု ပြောသည်။

ထိုသို့ သွားရောက် ခိုလှုံထားသည့် အရာရှိတစ်ဦးမှာ SSPP မှ RCSS ထံ လာရောက်ပူးပေါင်းခဲသူ တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း၊ မူးယစ် ဆေးဝါး သုံးစွဲသည့် အကျင့်ဟောင်း မဖျောက်နိုင်၍ ပြန်ပြေးသွားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူး စိုင်းခမ်းစံက ပြောသည်။

အဆိုပါ အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်ပြီး SSPP ထံ ဆက်သွယ် မေးမြန်းသော်လည်း အဆက်အသွယ်မရသေးသည့် အတွက် တစ်စုံတစ်ရာ မသိရသေးပေ။

ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းကတော့ SSPP ဘက်မှ လာရောက်ခိုလှုံသူ ဗိုလ်ကြီးအဆင့်ရှိသူ နှစ်ဦးကို သျှမ်းဘာသာစကားဖြင့် အင်တာဗျူးလုပ်ကာ ထုတ်လွှင့်ပြသခဲ့သေးသည်။

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇

ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်တော်(BPLA) တည်ထောင်ခြင်း တစ်နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားသို့ ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(KNLA)၏ ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘောကျော်ဟဲနှင့်ဇနီးဖြစ်သူ နော်မေဦးတို့ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အခမ်းအနားကို ယနေ့(ဧပြီ ၁၇ ရက်)တွင် လွတ်မြောက်နယ်မြေ တစ်နေရာမှာ ကျင်းပခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

BPLA တည်ထောင်သူ မောင်ဆောင်းခနဲ့ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးဘောကျော်ဟဲ(ဓာတ်ပုံ-BPLA)

BPLA သည် KNLA တပ်ဖွဲ့ဝင်များဖြင့် ပူးပေါင်း၍ နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်လျက်ရှိသည်။

CNI Article News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နရိန္ဒရာမိုဒီတို့ အွန်လိုင်းမှ ဆွေးနွေးကြပြီးနောက် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးနှင့် ကာကွယ်ဝန်ကြီးတို့သည် ဧပြီ ၁၁ ရက်၌ ဝါရှင်တန်မြို့၌ အမေရိကန်ဘက်မှ ၎င်းတို့နှင့်အဆင့်တူ ဝန်ကြီးများကို တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းခဲ့ကြသည်။

ထိုသို့ အစိုးရနှစ်ရပ်ချင်း အဆင့်မြင့် အုပ်ချုပ်ရေး ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများသည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကြောင့် အေးစက်သွားခဲ့သော နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်နွေးထွေးစေခဲ့သည်။

မော်စကိုနှင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများရှိခဲ့ပြီး ရုရှားလက်နက်များကို အားကိုးမှီခိုရခြင်း အနေအထားတို့ ကြောင့် နယူးဒေလီသည် ရုရှားကျူးကျော်မှုကို ရှုတ်ချခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ ဤအချက်သည် အမေရိကန်နှင့် အိန္ဒိယဆက်ဆံရေး အတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုအဖြစ် လိပ်ခဲတည်းလည်း ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

ဝါရှင်တန်၏ နောက်ဆုံး နည်းဗျူဟာသည် မော်စကိုအပေါ် ယုံကြည်စိတ်ချရသော လုံခြုံရေး မိတ်ဖက် မဟုတ်တော့မှန်း နယူးဒေလီကို ဆွဲဆောင်စည်းရုံးရန် လိုလားနေပုံရသည်။

ဧပြီ ၁၁ ရက် ဆွေးနွေးမှု အခင်းအကျင်း၌ အမေရိကန်-အိန္ဒိယ ဆက်ဆံရေး ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာစေရန် ဦးတည်ထားပြီး ဘိုင်ဒန်-မိုဒီ ဗွီဒီယိုခေါ်ဆို ဆွေးနွေးရာ၌ စွမ်းအင်သန့်စင်ရေး၊ နည်းပညာ၊ ကျန်းမာရေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေး၊ စစ်ရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတို့အပြင် ယူကရိန်းအရေးနှင့်အတူ အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသ စိန်ခေါ်မှုများကို အထူးအလေးပေး၍ အမြင်ချင်း ဖလှယ် ခဲ့ကြသည်။

အမေရိကန်နဲ့ အိန္ဒိယ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်များ

2+2 အစီအစဉ်ဖြင့် လုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအချို့ အပြီးသတ်ဖို့ ရည်ညွှန်းခြင်းတို့အပြင် အစဉ်အလာနှင့် သမရိုးကျ မဟုတ်သော လုံခြုံရေးပြဿနာများလည်း အကျုံးဝင်ကြောင်း ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး ဆွေးနွေးမှုအပြီး အမေရိကန်ဘက်မှ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

အမေရိကန်နှင့် အနာဂတ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ချောမွေ့အဆင်ပြေစေရန် အိန္ဒိယက မကြာသေးမီကပင် ကာကွယ်ရေး သဘောတူညီချက်များကို အကောင်အထည် ဖော်သွားဖို့ ရည်ရွယ်ထားပြီး ဖြစ်သည်။

2+2 ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပါဝင် ပတ်သက်သူများအနေဖြင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို ထင်ထင်ရှားရှား ပုံဖော်သွားကြရန် ယခင် ကတည်းက သဘောတူထားကြသည်။ 2+2 ဆိုသည်မှာ တစ်နိုင်ငံချင်းစီမှ ဝန်ကြီးနှစ်ယောက်စီ ဆွေးနွေးကြခြင်းကို ဖော်ညွှန်းခြင်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် အဆိုပါ ဝန်ကြီးများ ဆွေးနွေးပွဲမှ ထွက်ပေါ်လာသော တရားဝင် စာရွက်စာတမ်းများ၌ လူသားချင်း စာနာမှုအကူ အညီ၊ ရန်လိုမှုများ ရပ်တန့်ရန် တောင်းဆိုခြင်းနှင့် စစ်ရေးပဋိပက္ခတို့ကို အနည်းငယ်သာ ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားပြဿနာ၏ ရှုထောင့်ကိုယ်စီဖြင့် ရပ်တည်ချက် မတူညီကြခြင်းကို နှစ်ဘက်စလုံးက လက်ခံနိုင်ဖွယ်ရှိနေပြီး အစည်း အဝေး အပြီး ထုတ်ပြန်ချက်၌ ပေါင်းစည်မှု နယ်ပယ် အနည်းအကျဉ်းကိုသာ မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခအပေါ် အိန္ဒိယ၏ ရပ်တည်ချက်ကို အမေရိကန်က မချင့်မရဲဖြစ်မိပြီး မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များ အတွင်း တင်းမာလာခဲ့သည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ထက်တိုး၍ မော်စကိုနှင့် နယူးဒေလီတို့ ကုန်သွယ်မှု ဆက်လုပ်နေပါက ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသော အကျိုးဆက်များအပေါ် ဝါရှင်တန်က သတိပေးလာနိုင်သည်။

ရုရှား-အိန္ဒိယ-တရုတ် ခေါင်းဆောင်များ

သို့သော် ယခု နောက်ဆုံးရ သတင်းများတွင် အိန္ဒိယသည် မော်စကိုနှင့် ၎င်း၏ ရေရှည်လုံခြုံရေးအရ ဆက်ဆံမှုကို ပြန်လည် စဉ်းစားသင့်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ဘက်က အဆိုပြုလာခဲ့သည်။ ထို့ပြင် အိန္ဒိယနယ်စပ်၌ တရုတ်က နောက်တစ်ကြိမ် ရန်စလာ မည်ဆိုပါက ရုရှား၏ အထောက်အပံ့ကို နယူးဒေလီအစိုးရ အားကိုး၍ မရနိုင်ကြောင်း ယခုလအတွင်း၌ အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ ထိပ်တန်းအရာရှိ ဒီလက်ဆင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအကြောင်းပြချက်သည် လိုက်နာရန် လွန်စွာလွယ်ကူလွန်းလှသည်။ အထူးသဖြင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကြောင့် စီးပွားရေးအရ ဘေဂျင်းကို မှီခိုနေပြီဖြစ်သော မော်စကိုသည် နယူးဒေလီကို တစ်ချိန်တည်း၊ တပြိုင်တည်းတွင် အထောက်အပံ့ပေးရန် မဖြစ် နိုင်ချေ။

တဖန် နယူးဒေလီထံသို့ စစ်လက်နက်များ ဆက်လက် တင်ပို့နေသည့် ရုရှားအပေါ် အနောက်အုပ်စု ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုများ ရှိနေ၍ အိန္ဒိယက လတ်တလော ဘဏ်အတိုး ပေးချေရန် နှောင့်နှေးနေဦးမည်ဖြစ်သည်။

ရုရှားတွင် ကာကွယ်ရေး ထုတ်ကုန်ကဏ္ဍသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ခရိုင်းမီးယား ကျွန်းဆွယ်ကို ကျူးကျော် သိမ်းပိုက်ပြီး ကတည်းက ဘဏ္ဍာရေး ပြဿနာပေါင်း သောင်းခြောက်ထောင် ကြုံနေခဲ့ရကြောင်း နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်များဖြစ်ကြသည့် ဗာဆက်ဂျစ် ဘနာဂျီနှင့် ဘဂျမင်တကက်တို့က ယခုသီတင်းပတ်တွင် မှတ်ချက်ချခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ရုရှားကို ကျောခိုင်းဖို့ အမေရိကန်၏ တိုက်တွန်းချက်သည် အိန္ဒိယအတွက် လက်တွေ့အားဖြင့် ခေါင်းညိတ်ဖို့ အခက် အခဲများ ရှိနေသည်။ အိန္ဒိယသည် နယ်စပ်တွင် တရုတ်ရန်စမှုများကို ရှုတ်ချရန် ရုရှားထံမှ ထောက်ခံချက်ကို မည်သည့်အခါမှ မျှော်လင့်သည်တော့ မဟုတ်။ ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင် ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍအတွက် အကန့်အသတ်များစွာဖြင့် ကြုံနေဆဲဖြစ်သည်မို့ အိန္ဒိယသည် ရုရှားထုတ် စစ်လက်နက်များကိုသာ အလွန်အမင်း အားကိုးရဦးမည့် အနေအထား ရှိနေ သည်။

ရုရှားကျူးကျော်မှုကို ခုခံဖို့ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများ ပြင်ဆင်နေစဉ်(AP)

အိန္ဒိယသည် မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း ရုရှားထံမှ လက်နက်ဝယ်ယူခြင်းကို လျှော့ချခဲ့သော်လည်း တရုတ်အင်အားကြီး ထွားလာမှုကို ဟန့်တားနိုင်ရန် ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည် အဆက်မပြတ်မြှင့်နေဖို့ လိုသည်ဟု အကြောင်းပြမည်သာ ဖြစ်သည်။ ထိုအချက်ကို ထောက်ရှုလျှင် ရုရှားနိုင်ငံမှ S-400 ဒုံးကျည် ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို အိန္ဒိယ ဝယ်နိုင်ဖို့ ဘိုင်ဒန်အစိုးရ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုတချို့ လျှော့ပေါ့ပေးရမည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

အဆုံးစွန်ဆုံး ဖြစ်နိုင်ခြေ တစ်ရပ်ကို မှန်းဆကြည့်လျှင် ရုရှားလက်နက်များထက် ရုရှားရေနံကို အိန္ဒိယမယူရေး အမေရိကန် ဟန့်တားခြင်းကို ပိုမိုလွယ်ကူနိုင်စရာ ရှိပါသည်။

ယခင်ကတော့ ရေနံကိစ္စအတွက် အိန္ဒိယသည် ဥရောပဘက်ကို အကန့်အသတ်ဖြင့် မှီခိုနေခဲ့ရသည်။

ဧပြီ ၁၁ ရက် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အက်စ်ဂျိုင်ရှန်ကာက “ရုရှားရေနံ တစ်လစာအတွက် ဝယ်မိတော့ ဥရောပတခွင် ကျနော်တို့ အရင်က လိုက်ဝယ်နေရတာထက် ပိုသက်သာသွားတယ်ဗျ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုပြောဆိုချက်သည် လတ်တလော စွမ်းအင်ဆာလောင်နေသော နိုင်ငံများအတွက် ရေနံတစ်ပုံးအတွက် ခြေကန်ရုန်းနေခြင်း ကို ပေါ်လွင်‌စေသည်။ အိန္ဒိယသည် အာရှအင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် တရုတ်ခြိမ်းခြောက်မှုကို ထိန်းညှိရင်း အမေရိကန်နှင့် ရုရှားတို့အပေါ်မှာလည်း ရှဉ့်လည်းလျှောက်သာ၊ ပျားလည်းစွဲသာ ကျင့်သုံးရဦးမည် ဖြစ်သတည်း။ ။

Source: Foreign Policy

#အိန္ဒိယ #အမေရိကန် #တရုတ် #ရုရှား #ဆောင်းပါး #နိုင်ငံရေး #နိုင်ငံတကာ #CNImyanmar #cninews

(foreignpolicy.com တွင် ဧပြီ ၁၄ ရက် ရက်စွဲဖြင့်ဖော်ပြထားသော မူရင်းဆောင်းပါးရှင် Michael Kugelman ၏အတွေးအမြင်ကို CNI သတင်းဌာနက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါသည်)

CNI International News

မော်စကို၊ ဧပြီ ၁၇

ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ၎င်းတို့၏ မိုစကာဗာ(Moskva) စစ်သင်္ဘော နစ်မြှုပ်သွားပြီးနောက် တတိယကမ္ဘာစစ် စတင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင် ရုပ်သံလိုင်းက ကြေညာခဲ့သည်ဟု အိန္ဒိယသတင်းဌာနဖြစ်သည့် NDTV.com မှ ရေးသား ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ စစ်သင်္ဘောသည် မတော်တဆ မီးလောင်မှုဖြစ်ပွား၍ ပျက်စီးသွားကြောင်း ရုရှားက ပြောကြားသော်လည်း ယူကရိန်း ကတော့ “မော်စကို၏ ပင်လယ်နက်ရှိ ရေတပ်၏ ထင်ရှားသည့် စစ်သင်္ဘောကို မိမိတို့ထံမှ နက်ပကျွန်းဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ် ဖျက်ဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း” သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော် သင်္ဘောနစ်မြှုပ်မှု ဖြစ်စဉ်သည် ကရင်မလင်၏ အဓိကဝါဒဖြန့်ချိရေး အာဘော်ဖြစ်သည့် Russia 1 ရုပ်သံ ထုတ်လွှင့် ချက်တွင် မီးလောင်ပျက်စီးခြင်းကြောင့် နစ်မြှုပ်ခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

နစ်မြှုပ်သွားတဲ့ ရုရှားရဲ့ Moskva စစ်သင်္ဘော(ရိုက်တာ)

“အဲဒီဖြစ်စဉ်ဟာ အရှိန်မြင့်လာတဲ့အတွက် တတိယကမ္ဘာစစ်လို့ ပြောလို့ရနေပြီ။ ဒါက လုံးဝကို သေချာနေပါတယ်” ဟု ရုပ်သံ အစီအစဉ် တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာက တည်ငြိမ်အေးဆေးစွာဖြင့် ရုပ်သံကြည့်ရှုနေသည့် ပရိသတ်များကို အသိပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

“အခု ကျနော်တို့ဟာ နေတိုးကိုယ်တိုင် မဟုတ်ရင်တော့ နေတိုးရဲ့ အခြေခံ အဆောက်အဦတွေကို ကျိန်းသေပေါက် တိုက်ခိုက် နေရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ လိုပါတယ်” ဟု အော်ဂါစကာဘီရဲဗာက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တခြား ရုရှားရုပ်သံချန်နယ် တစ်ခုတွင်လည်း သတင်းကြေညာသူက “ယူကရိန်းဟာ နောက်ထပ် ရန်စမှုတွေ၊ သွေးထွက် သံယို မှုတွေနဲ့ မတွေးဝံ့စရာတွေကို အနောက်အုပ်စုအလိုကျ လုပ်ဆောင်ပြနေပါတယ်” ဟု ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင်  ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကို တတိယကမ္ဘာစစ်ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်ပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင်း ရုပ်သံလိုင်းက ဧပြီ ၁၅ ရက် ညပိုင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်ဟု newsmax.com က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Russia 1 ရုပ်သံလိုင်းမှ တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာ

Russia 1 ရုပ်သံလိုင်းမှ တင်ဆက်သူ အော်ဂါစကာဘီရဲဗာ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကားပြီး ဗြိတိန်သတင်းဌာန Metro News ကလည်း အလားတူ သတင်းဖော်ပြခဲ့သည်။

ရုရှားတို့၏ အထင်ရှားဆုံး စစ်သင်္ဘော မိုစကာဗာသည် ပင်လယ်နက်ရေပြင်ထဲ ဧပြီ ၁၄ ရက်၌ နစ်မြှုပ်သွားပြီးနောက် ရုရှား ရုပ်သံလိုင်းတစ်လိုင်းက အထက်ပါအတိုင်း သတင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က “ယူကရိန်းသို့ နောက်ထပ် စစ်ရေးအကူအညီ ဒေါ်လာ သန်း ၈၀၀ ပေးပို့မည်ဖြစ်သဖြင့် စုစု ပေါင်း စစ်သုံးပစ္စည်းများနှင့် လက်နက်တန်ဖိုး ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ဆက်လက်ကူညီမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းအရ သိရသည်။

ဘိုင်ဒန်သည် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇာလန်းစကီးနှင့် တယ်လီဖုန်း ခေါ်ဆိုပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ နောက်ဆုံး အကူအညီ ပေးအပ် မည့်ကိစ္စ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Source: NDTV, New Max World

CNI News
၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၇

ယခုနှစ်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှစ်ဟု သတ်မှတ်ထားပြီး တစ်နိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းသာယာမှု ရှိစေရေး အစွမ်းကုန် ကြိုးစားနေပါသည် ဟု နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ယနေ့(ဧပြီ ၁၇ ရက်) မြန်မာ့နှစ်သစ်ကူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖြတ်သန်းခဲ့သည့် တစ်နှစ်တာကာလအတွင်း ပြည်ကြည့်မည်ဆိုပါက ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည့် စိန်ခေါ်မှု အခက်အခဲများ၊ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလျှောက်လှမ်းမှုမှာ ရိုးသားသည့် ဒီမိုကရေစီအစား ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဖောက်ဖျက်ကျူး လွန်မှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းများကို ကျော်ဖြတ်ခဲ့ရသည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က “ဒီနှစ်ဟာ စိန်ရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့ရဲ့ အကြိုနှစ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လွတ်လပ်ရေး ရဲ့ အသီးအပွင့်များ၊ ဒီမိုကရေစီ အုပ်ချုပ်ရေးရဲ့ အနှစ်သာရများ အပြည့်အဝခံစားရစေဖို့ ကျနော်တို့အားလုံး အစွမ်းကုန် ကြိုးစားကြရပါဦးမယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနှစ်ကို ငြိမ်းချမ်းရေးနှစ်လို့ သတ်မှတ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းသာယာမှု ရှိစေရေး အစွမ်းကုန် ကြိုးစားနေပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ထို့နောက် မိမိအနေဖြင့် အမျိုးသားရေး ရည်မှန်းချက် ၂ ခုရှိကြောင်း၊ ပထမတစ်ချက်မှာ နိုင်ငံတော်ကြီး သာယာဝပြောရေး၊ ဒုတိယအချက်မှာ တိုင်းပြည် စားရေရိက္ခာပေါများရေးတို့ဖြစ်ကြောင်း နစကဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

တပ်မတော်ဖြုတ်ချ၍ တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ကယားပြည်နယ်က ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့

၎င်းက “ပြည်ထောင်စုကြီး တစ်ခုလုံး အေးချမ်းသာယာစွာနဲ့ လူတိုင်း လူတိုင်း ကိုယ်စိတ်ချမ်းသာစွာနဲ့ လုပ်ကိုင် စား သောက်နိုင်ပြီး နိုင်ငံတကာနဲ့ရင်ဘောင်တန်းနိုင်ရပါမယ်။ မြေပေါ် မြေအောက် သဘာဝအရင်းအမြစ်များ အသုံးချပတိုင်းသူပြည်သူအားလုံးအတွက် စားရေရိက္ခာ မပူမပင် အကြောင့်မကြ ပြည့်စုံနေအောင် ဆောင်ရွက်ရေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က တပ်မတော်မှ NLD အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေး ကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်အား အရေးပေါ် ကြေညာထားသည်မှာ ယခုအထိပင် ဖြစ်သည်။

ထို့နောက် တပ်မတော် ပြန်လည် ဖြုတ်ချ၍ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများနှင့် NLD ဝင်များ ပါဝင်သည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ(NUG)က လက်နက်ကိုင်တော်လှန်လျက်ရှိရာ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ကရင် ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်တို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။

အလားတူ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အပါအဝင် တခြားသော ပြည်နယ်များတွင် ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသလို သတ်ဖြတ်ခံရမှုများလည်း ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။