CNI News

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၆

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ ဆန်စက်လုပ်ငန်းပိုင်ရှင်များကို ကြိုတင်ငွေထုတ်ပေးပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ရောင်းချဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သတင်းများတွင် တွေ့ရှိနေရသော်လည်း ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များ ထံသို့ အကြောင်းကြားလာခြင်း မရှိသေးကြောင်း ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရ သည်။

လက်ရှိတွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ဟင်္သာတခရိုင်အတွင်းတွင် မိုးစပါးများ အနည်းငယ်သာ ကျန်ရှိနေကြောင်း၊ ဆန်စက်ပိုင်ရှင်များထံသို့ ကြိုတင်ငွေထုတ်ပေးပြီး ဆန်ရောင်းချပေးရန်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အကြောင်းကြားလာခြင်း မရှိသေးကြောင်း ဟင်္သာတခရိုင် ဆန်စက်အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိုးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အခု ဒီဘက်မှာ ဘာမှ အကြောင်းကြားတာ မရှိသေးဘူး။ တိုင်းမှာလည်း တိုင်းဆန်စက်အသင်းတွေ ရှိတာကိုး။ သူ့ဟာသူအဆင့်ဆင့်နဲ့ သွားတာကိုး။ တကယ်လို့ အဲဒါတွေဖြစ်မယ်ဆိုရင် တိုင်းဆန်စက်အသင်းကနေ ဗဟိုကနေ တိုင်း၊ တိုင်းကနေတဆင့် ခရိုင်ကို လာမှာပေါ့ ဟင်္သာတခရိုင်ကို လာမှာပေါ့။ အခုက ဘာမှ မကြားသေးဘူး။ ခါတိုင်းနှစ်မှာလည်း အဲလို တခါမှ မရှိဘူး။ မိုးစပါး ကုန်နေပြီ ဒီအချိန်ဆို ၈ လပိုင်း၊ ၇ လပိုင်းလောက်ဆို မိုးစပါးက ကုန်သလောက် ဖြစ်သွားပြီ။ နည်းနည်းပဲ ကျန်တော့တယ်လေ။ လှောင်သမား နည်းနည်းပါးပါးလောက်ပဲ ကျန် တယ် အများကြီး မကျန်ဘူး။ နည်းနည်းပါးပါးပဲ ကျန်တာပါ။ အဲစပါးတွေကလည်း ဆင်းသုခတို့ဆို ၁၀ သိန်း ပတ်လည်လောက် ဖြစ်နေပြီ။ ၉ သိန်းခွဲ၊ ၁၀ သိန်းပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသည့် စပါးအားလုံးကို တခြားသို့ ရောင်းချခြင်းမပြုဘဲ တပ်မတော်က ဆန်စက် ပိုင်ရှင်များအား ကြိုတင်ငွေထုတ်ပေးပြီး တပ်မတော်သို့သာ ရောင်းချရမည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ် ရေးသား နေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။

ယခင်နှစ်များတွင် တပ်မတော်ရိက္ခာအတွက် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ဆန်တချို့ကို ဆန်စက်ပိုင်ရှင်များမှတဆင့် ဝယ်ယူမှုများရှိသော်လည်း ရောင်းလိုသည့် ဆန်စက်ပိုင်ရှင်များကသာ ရောင်းချကြပြီး လိုအပ်သည့် ပမာဏကိုသာ ဝယ်ယူကြသည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက“နှစ်တိုင်းလိုလိုတော့ ဝယ်ပါတယ်။ ဝယ်တယ်ဆိုတာက နဂိုတုန်းကတော့ ရောင်းချင်တဲ့ တာဝန်ယူမယ့် ဆန်စက် တစ်ခုကနေပြီးတော့ တာဝန်ယူပြီးတော့ အဲဒီကြိုတင်ငွေကို ထုတ်လိုက်တာပဲလေ။ ထုတ်ပြီး အဲလို ဝယ်နေကျပါပဲ။ တပ်ရိက္ခာလို့ ခေါ်တာပေါ့။ အဲဒီ တပ်ရိက္ခာစပါးကို သူတို့က ငွေထုတ်ပေးတယ်။ အဲဒီအခါမှာ ဥပမာ ဆိုပါတော့ ဧရာဝတီတိုင်းအတွက် ဆန်ဘယ်လောက် လိုချင်တယ်။ စပါးက ဘယ်ဈေး ထုတ်မယ်ဟေ့ဆို အဲလူတွေက ငွေထုတ်ပေး။ အဲဒါကို ဆန်စက်တိုင်းက မယူပေမယ့် ယူတဲ့ဆန်စက်က အဲဒါကို တာဝန်ယူပြီးတော့ ဝယ်ပေး နေတာ ခါတိုင်းနှစ်တွေကလည်း အဲလိုပဲ” ဟု ပြောသည်။

စပါးစိုက်တောင်သူများသည် ယခုနှစ်တွင် စပါးစိုက်ပျိုးရာ၌ ဓာတ်မြေဩဇာ၊ မြေဆီ၊ စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများကို ဈေးနှုန်းမြင့်မားစွာ အသုံးပြုခဲ့ရသည့်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်မားခဲ့သည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း စိုက်ပျိုးထားသော စပါးများသည် တစ်ဧကလျှင် တင်း ၇၀ နီးပါး ထွက်ရှိပြီး ကုန်ကျစရိတ်သည် တစ်ဧက ၄ သိန်းခွဲကျပ် နီးပါးရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ယခုနှစ်တွင် အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးကို တောင်သူများ မရှုံးနိုင်သည့်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရရှိရန် လိုအပ်သည်ဟု ဦးသိန်းအောင်က ဆက်ပြောသည်။

၎င်းက“တောင်သူတွေ မရှုံးနိုင်တဲ့ ဈေးပေါ့ကွာ။ တောင်သူတွေ မရှုံးနိုင်တဲ့ ဈေးကတော့ ၇ သိန်းခွဲလောက်မှ တောင်သူ တွေ မရှုံးမယ်လို့ စပါး တင်း ၁၀၀ ကို ၇ သိန်းခွဲ အဲဒါထက် နည်းနည်းပေါ့ ၈ သိန်းခွဲ ၉ သိန်းဆိုရင်တော့ တောင်သူ အတွက် ထိုက်သင့်တဲ့အကျိုးတစ်ခုတော့ ရမှာပေါ့။ ၇ သိန်းခွဲကတော့ အရင်းစိုက်တဲ့ဈေးပါပဲလို့” ဟု CNI သို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ဒေါ်လာငွေဈေးနှုန်း မြင့်မားနေမှုကြောင့် ကုန်သည်များက စပါးများကိုလည်း ဈေးနှုန်းတိုးမြှင့်ပြီး ဝယ်ယူပေးနိုင်မည့် အခြေအနေ တွေ့မြင်ရကြောင်း ကုန်သည်များနှင့် ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် စပါးအများဆုံး စိုက်ပျိုးရာဒေသဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၌ စပါးထွက် အကောင်းဆုံးသော တိုင်းဒေသကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။