CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ မြန်မာသံအရာရှိများအနေဖြင့် ထိုင်းရောက် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများနှင့်ပတ်သက်၍ ကူညီ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံအခြေစိုက် ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သား အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းရှိ နယ်စပ်ဒေသအနှံ့အပြား၌ ‌မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအရေး ကူညီဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ရန် ကော်မတီများ ဖွင့်လှစ်၍ ကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။ 

၎င်းက “သံရုံးအနေနဲ့ လုပ်လို့ရတဲ့ အရာတွေကတော့ ကော်မတီတစ်ရပ် ဖွဲ့ဖို့လိုတယ်။ အဲဒီကော်မတီကလည်း ဒေသတစ်ခုတည်းကဟာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း အများစုနေထိုင်တဲ့ ဒေသအသီးသီးက ပုဂ္ဂိုလ် တွေနဲ့ ကော်မတီဖွဲ့လိုတယ်။ နောက်တစ်ချက်က ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေရဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းတဲ့အခါမှာ အစိုးရအနေနဲ့ ရန်ပုံငွေရှိဖို့ လိုတယ်။ အလုပ်သမားတွေဆီကလည်း နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ သူတို့ပိုက်ဆံယူနေကြ တာပဲ လက်မှတ်သက်တမ်း တိုးတာတို့၊ အများကြီးမလိုပါဘူး သူတို့ပိုက်ဆံထဲက ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ရန်ပုံငွေ အဖြစ် ပြုမယ်ဆိုရင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေက မျက်နှာငယ်စရာ မလိုဘူးပေါ့။ အခုဆို နေမကောင်းလို့ ပြည်တော်ပြန်တဲ့အခါမှာ လမ်းစရိတ်မရှိလို့ မပြန်နိုင်တဲ့သူတွေ အများကြီးရှိတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် အစိုးရတွေက တာဝန်ယူပြီးတော့ ကာကွယ်ပေးတာတို့ အဲဒီလိုပြဿနာတွေက သူတို့သိပ်မစဉ်းစားဘူး။ သူတို့က လူဦးရေများတယ် ကျနော်တို့မှာ ဝန်ထမ်းမလုံလောက်ဘူးဆိုတဲ့ ဥစ္စာပဲ သူတို့ပြောတယ်” ဟု ပြောသည်။

 မြန်မာအလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်

ထိုင်းရှိ မြန်မာသံရုံးအနေဖြင့် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများအရေး ဆောင်ရွက်ရာတွင် ကြိုဆိုရေးလုပ်ငန်းနှင့် နာမည်ထွက်သွားသည့် ကိစ္စရပ်များကိုသာ လုပ်ဆောင်နေသည်ကို တွေ့ရကြောင်းလည်း ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသော အဖွဲ့အစည်းများက ထောက်ပြကြသည်။

မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာသံအရာရှိတို့ဘက်မှ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးမှု အားနည်း သဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ အခြားနိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ပိုမိုခံစားနေရကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာသံအရာရှိများအနေဖြင့် သန်းနှင့်ချီသော မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအရေး ကူညီဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ရာ၌ ထိုင်းနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းအား လက်လှမ်းမမီသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း ရောင်ခြည်ဦးအလုပ်သမားများ အဖွဲ့မှ တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးမိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သံရုံးကြီးရှိနေတယ်။ အလုပ်သမားသံအရာရှိ ရှိနေရုံလောက်နဲ့ မလုံလောက်ဘူး။ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်တဲ့ ယန္တရားတွေ ရှိနေရမယ်။ ဒေသအလိုက်ကို မဟာချိုင်၊ ဖူးခက်၊ နယ်စပ်မှာဆို မဲဆောက်၊ ကော့သောင်း-ရနောင်း ဘက်မှာရှိတယ်၊ တာချီလိတ်-မယ်ဆိုင်ဘက်မှာရှိတယ်။ အဲဒီလိုနေရာမျိုးတွေမှာ ထိုင်ပြီး တကယ့် ယန္တရားတွေနဲ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်မှသာ အလုပ်သမားရေးရာတွေကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနိုင်တဲ့ အနေအထား ဖြစ်တယ်။ အခုဟာကတော့ မြေပြင်မှာ ဒီလိုသိပ်မမြင်ရဘူး။ မြေပြင်အထိဆင်းပြီး ဒေသအလိုက်တွေမှာရှိနေတဲ့ ဖြစ်ပေါ် နေတဲ့ အလုပ်သမားရေးရာ ကိစ္စမျိုးတွေကို ဆောင်ရွက်ပေးတာမျိုးတော့မရှိဘူး။ သူတို့ လက်လှမ်းမီတဲ့နေရာမျိုး မှာတော့ လုပ်ကိုင်ကောင်း လုပ်ကိုင်နေပါလိမ့်မယ်။ သို့သော်လည်း တစ်ခွင်တစ်ပြင်လုံးကို လက်လှမ်းမီမီနဲ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ယန္တရားမျိုးတော့ ကျနော်တို့ မမြင်မိပါဘူး” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာအလုပ်သမားများကိုတွေ့ရစဉ်

သို့သော် လက်ရှိအနေအထားအရ တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အဖွဲ့အစည်းများ ဖွဲ့စည်း၍ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ၏ အခက်အခဲ ပြဿနာများအား ကူညီဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ရန်မှာ မလွယ်ကူနိုင်သေးကြောင်းလည်း ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများက သုံးသပ်ကြသည်။

ထိုသို့ ဖွဲ့စည်းဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုပါက မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများ လုပ်ငန်းခွင်၌ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရ သည့် ကိစ္စရပ်များအတွက် အဟန့်အတားတစ်ခု ဖြစ်သွားနိုင်မည်ဟုလည်း ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများက ယူဆကြသည်။

လက်ရှိထိုင်းနိုင်ငံတွင် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ အဓိကရင်ဆိုင် ကြုံတွေ့နေရသည့် ပြဿနာများမှာ လုပ်ခ လစာ အပြည့်အဝ မရရှိခြင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးများ ချိုးဖောက်ခံရခြင်း၊ အကျိုးခံစားခွင့်များ ဆုံးရှုံး ခြင်း၊ အကြောင်းမဲ့ အလုပ်ထုတ်ခံရခြင်းတို့ဖြစ်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားအရေး ကူညီဆောင်ရွက် ပေးနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများထံမှ သိရသည်။