CNI News

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလ ၂၇

မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများအတွင်း ပါဝင်နေကြသည့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးအဆင့်အတန်းကို “ဝ” ကဲ့သို့ လိုချင်ကြသော်လည်း မရနိုင်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းတို့ ရရှိထားသည့် နိုင်ငံရေး အဆင့်အတန်းသည် အင်အားရှိခြင်းကြောင့် မဟုတ်ဘဲ ပြည်ထောင်စုအစိုးရများ၏ သဘောထားကြီးမှုများအပေါ် မူတည်ကာ ရနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော် ကျန်သည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ အနေဖြင့် ထိုသို့သော အခွင့်အရေးမျိုး မရှိကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာအောင်မျိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “သူ့လောက်နီးနီး သူ့လိုတော့ မဆိုးတာက ကိုးကန့်ဒေသ။ ကိုးကန့်ဒေသကတော့ သိန္နီစော်ဘွားကြီးရဲ့ အာဏာဆက်ကို ခံယူတယ်။ သိန္နီစော်ဘွားကြီးရဲ့ မြန်မာပြည်ရဲ့ လွတ်လပ်ရေးရတဲ့ အခါကြတော့လည်း သူက စော်ဘွားအဆင့်မရှိဘူး၊ ယန်ရှင်းဆိုက်က မြို့စားအဆင့်ပဲရှိတယ်။ သူတို့လည်း တကယ့်တကယ်ဆိုရင် လုပ်ခွင့် မရှိဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံကို နောက်မှ ဝင်လာတဲ့လူတွေဖြစ်တယ်။ ကျန်တဲ့ပြည်နယ်တွေက ကချင်ဆိုတာလည်း မဖြစ်ဘူး။ ကချင်ဆိုတာ ၄၇ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေထဲမှာကိုက ခွဲထွက်ခွင့်တောင် မပေးဘူး။ ပလောင်ဆို တာကလည်း သိန္နီစော်ဘွားကြီး အုပ်ချုပ်မှုအောက်မှာ။ ပြောချင်တာက AA ရော ဘာရော၊ TNLA ရော ကျန်တဲ့ လူတွေ အကုန်လုံးက မြန်မာပြည်မနဲ့ ထွေး‌ရောယှက်တင်က သိပ်များတယ်။ အဲဒါကြောင့် “ဝ” လိုလုပ်သလို သူတို့ လုပ်လို့မရဘူး။ “ဝ” ကတော့ လက်ရှိအနေအထားမှာ ဟိုက ဗကပရဲ့ အမွေဆက်ခံလိုက်ရတာရယ်။ တရုတ်ပြည်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို သူတို့ရရှိထားတာရယ်၊ အစိုးရအဆက်ဆက်ကလည်း သူ့ကို အရေးမပါဘူးဆိုပြီး ပစ်ထားပြီး တော့ လှည့်မကြည့်တာရယ် ဒီအတွက်ကြောင့် သူ့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်က ခိုင်မြဲနေတာ။ တကယ့်တကယ်က သူသိပ်ပြီး အားရှိလွန်းလွန်းလို့ဆိုပြီး ဘဝင်မြင့်နေရင်တော့ မှားသွားလိမ့်မယ်။ ပြည်ထောင်စုအစိုးရတွေရဲ့ သဘော ထားကြီးမှုအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး ဒါရတယ်။ ကျန်တဲ့လူတွေက ဒါရဖို့ အခွင့်အရေးမရှိဘူး။ သမိုင်းကြောင်း အရ လည်း မရှိဘူး။ လက်ရှိ လူမှုဆက်ဆံရေး၊ စီးပွားရေးအရလည်း လုပ်ပေးလို့မရဘူးလို့ ကျနော်က ပြောပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

UWSA ခေါင်းဆောင် ပေါက်ယူချန်းနဲ့ တရုတ်အထူးကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်ခဲ့ဖူးသူ မစ္စတာဆွန်ကော်ရှန်ကို တွေ့ရစဉ်

အာရက္ခတပ်တော်(AA)သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ မဖြစ်ခင်ကတည်းက “ဝ” လူမျိုးများ ရရှိသည့် အခွင့်အရေးမျိုး လိုချင်ကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ဖော်ပြောထားသလို လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းတွင် လည်း “ဝ”ထက်မပိုလျှင်တောင် “ဝ”ထက်မလျော့သည့် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်း(confederation) အဆင့်အတန်းမျိုး လိုချင်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားသည်။

TNLA ကလည်း လိုအပ်ပါက နိုင်ငံထူထောင် နိုင်ရေးအတွက် တအာင်း(ပလောင်)လူမျိုးများ ပြင်ဆင်ထားကြရန် TNLA အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က ပြောကြားထားသည်။

ထို့အတူ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)မှ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဂွမ်မော်ကလည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တိုင်းရင်းသား များသည် ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သည့် စဉ်းစားမှုများကို လုပ်လာမည်ဟု ပြောထားသည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း အများစုသည် “ဝ” ကဲ့သို့ နိုင်ငံရေး အဆင့်အတန်းမျိုးကို လိုချင်ကြကြောင်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေးအကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။ 

“ဝ” နှင့် အခြားတိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် ပတ်ဝန်းကျင် အနေအထားအရ မတူညီကြကြောင်း၊ “ဝ”၏ ထူးခြားချက်မှာ နယ်မြေအနေအထားအရ တရုတ်နိုင်ငံကို ကျောပေးထားသဖြင့် လုံခြုံရေးပူစရာမလိုကြောင်း တရုတ်-မြန်မာအရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

AA ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

AA အပါအဝင် အချို့သော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တို့မှ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းများမှာ “ဝ” ဒေသတွင် နေထိုင်ကြ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ပြင် “ဝ” တွင် လက်နက်စက်ရုံများလည်းရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဒေါက်တာလှကျော်ဇောက “ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ “ဝ”ရဲ့ ထူးခြားချက်တွေကိုလည်း သိဖို့လိုတယ်။ သူက တရုတ် နိုင်ငံကို ကျောပေးထားတာ။ ဒါကြောင့် သူ့ရဲ့လုံခြုံရေးအတွက် ပူစရာမရှိဘူး။ အဲဒီအောက်မှာ တရုတ်ရဲ့ မဲခေါင် မြစ်ဝှမ်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး စီမံကိန်းနဲ့ရောပြီးတော့ ဖွံ့ဖြိုးတာ။ တရုတ်ကလည်း “ဝ” ပြည်နယ်ကိုပဲဖြစ်ဖြစ် မိုင်းလားကိုပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်နေတဲ့ ရည်ရွယ်ချက် တိုင်းပြည်အေးချမ်းငြိမ်သက်ရင် ဘယ်လောက်ဆင်းရဲတဲ့ ဒေသပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဘယ်လောက်ခက်ခဲတဲ့ ဒေသပဲဖြစ်ဖြစ် ချမ်းသာအောင် လုပ်လို့ရတယ်ဆိုတာကို ပြချင်တာ။ အဲဒါကို စမ်းသပ်ကွက်(ချက်)အနေနဲ့ လုပ်ပြထားတာ။ အဲဒီတော့ လာသမျှလူတွေက တအားစိတ်ဓာတ်က “ဝ”ကို ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ပြောတာ ကျမလည်းကြားဖူးတယ်။ ကွန်ဖက်ဒရိတ်တောင် လိုချင်တယ်ပြောတာကို။ “ဝ”က သူ့ကို မဝတ(နဝတ)က ပြည်နယ်လည်း ပေးထားတာမဟုတ်ဘူး။ ခရိုင်လေးပဲပေးထားတာ။ ဒါပေမယ့် သူ့စနစ်နဲ့ သူ အုပ်ချုပ်တာပဲ။ အဲဒါကို အားကျကြတယ်ဆိုတာ အမှန်ပဲ။ အဲဒါကြောင့် တော်လှန်ရေးတွေက အရှိန်တက်ပြီး ကိုယ့်ဒေသကိုယ် တည်ဆောက်ရေးတွေ လုပ်လာကြတာဖြစ်တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ “ဝ” ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးထားခံရသည့် “ဝ”တပ်ဖွဲ့ (UWSA)၏ နိုင်ငံရေးအဆင့်အတန်းသည် လွတ်လပ်ရေး မကြေညာရုံအဆင့်အထိ ကြီးမားပြီး အချုပ်အခြာအာဏာ အကုန်ရှိကြောင်း‌ ထောက်ပြကြသည်။

“ဝ”တပ်ဖွဲ့ (UWSA)သည် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဟိုပန်၊ မိုင်းမော၊ ပန်ဝိုင်၊ နားဖန်း၊ မက်မန်းနှင့် ပန်ခမ်း (ပန်ဆန်း) မြို့နယ် ခြောက်ခုကို ခရိုင်နှစ်ခုဖွဲ့ပြီး “ဝ” ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးထားခံရကာ အုပ်ချုပ်နေခြင်းဖြစ်သည်။