CNI News
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄
အင်အားစု ၉ ဖွဲ့မှ စတင်ရေးဆွဲနေသည့် ဖက်ဒရယ်အသွင်ကူးပြောင်းရေး အစီအမံဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေသည် အင်အားကြီး အစုအဖွဲ့များအပေါ် လွှမ်းခြုံနိုင်သော ဥပဒေရေးဆွဲမှု ဖြစ်ရန်လိုအပ်ကြောင်း စစ်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များက ထောက်ပြကြသည်။
အသွင်ကူးပြောင်းရေး ကာလအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကဲ့သို့ သက်ရောက်မှုရှိသော ဖက်ဒရယ် အသွင် ကူးပြောင်းရေး အစီအမံဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေအား စတင်ပြင်ဆင်ရေးဆွဲနေပြီဖြစ်ကြောင်း တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များနှင့် ပြည်နယ်/လူမျိုး ကိုယ်စားပြု ဖက်ဒရယ်ကောင်စီများ စသည့် အဖွဲ့ ၉ ဖွဲ့မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
လက်ရှိရေးဆွဲနေသည့် အခြေခံဥပဒေတွင် အင်အားကြီး အစုအဖွဲ့များဖြစ်သော “ဝ” ၊ မိုင်းလားနှင့် မြောက်ပိုင်း အင်အားစုများ မပါဝင်သေးကြောင်း အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ်(WLB-မြန်မာနိုင်ငံ)မှ အတွင်းရေးမှူး ဒေါ်နန်းမို့မို့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “တခြားအဖွဲ့တွေလည်း ပါပါတယ်၊ ဒီ ၉ ဖွဲ့ကတော့ အဲဒီရေးဆွဲတာအပြင်ကို တခြားကိစ္စတွေမှာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်တာတွေ ရှိတယ်ပေါ့နော်၊ အဲတော့ ဒီ ၉ ဖွဲ့ပဲ မကပါဘူး၊ တခြားသော နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေ၊ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေ အများအပြားပါတယ်ရှင့်၊ အဓိကကတော့ “ဝ” တို့ပဲ မကဘူးပေါ့နော်၊ တခြား မြောက်ပိုင်းဘက်မှာ ရှိနေတဲ့ အင်အားစုတို့ ဒါတွေကတော့ လက်ရှိ ရေးဆွဲနေတဲ့အထဲမှာတော့ မပါသေးတဲ့ အနေအထား ဖြစ်တယ်ပေါ့နော်၊ အခုက ကြားကာလအစီမံ ရေးဆွဲတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တခြားသော ကျန်ရှိ နေသေးတဲ့ မပါဝင်နိုင်သေးတဲ့ အစုအဖွဲ့တွေကို ဆက်လက် ညှိနှိုင်းတာမျိုးတို့၊ အဲဒီဟာတွေကိုတော့ ကျမတို့ ဆက်သွားဖို့တွေ ရှိတာပေါ့နော်၊ အခုက ချိတ်ဆက်မှုတွေတော့ ရှိပါတယ်၊ ကျမတို့ အစုအဖွဲ့ ၉ စုအနေနဲ့ တိုက်ရိုက် ချိတ်ဆက်တာမျိုးတွေ မရှိပေမယ့်လည်း ဒီ ၉ ဖွဲ့ထဲမှာပါတဲ့ အဖွဲ့တွေကနေမှ သူတို့ ချိတ်ဆက်တာတွေလည်း လုပ်ဆောင်နေတယ်ရှင့်၊ လုပ်ဆောင်တာတွေ ရှိနေပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
UWSA ကို တွေ့ရစဉ်
ယခုထုတ်ပြန်ချက်အား ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP)၊ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF)၊ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး- NMSP/AD)၊ ကရင်နီပြည်နယ် အတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (KSCC)၊ ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC)၊ မွန်ပြည်နယ် ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MSFC)၊ တအာင်းနိုင်ငံရေး အတိုင်ပင်ခံကော်မတီ (TPCC)၊ အမျိုးသမီးများအဖွဲချုပ်(WLB-မြန်မာနိုင်ငံ)တို့က ပူးပေါင်းထုတ်ပြန်ခြင်းဖြစ်သည်။
စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးအတွက် အတူတကွ လက်တွဲတော်လှန် တိုက်ပွဲဝင်နေကြသည့် အဖွဲ့များ၏ ဘုံသဘောထား ရပ်တည်ချက်အား ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်း၊ နောက်ဆက်တွဲ ထောက်ခံပါဝင်ခြင်းနှင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သောအဖွဲ့များ ပါဝင်လာရေး ဆက်လက်ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်း မှုများ အား မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
လက်ရှိ ဥပဒေရေးဆွဲနေသည့် အဖွဲ့အစည်းများအတွင်း အင်အားကောင်းရန် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်၏ ခေတ်၊စနစ်များအား ပြောင်းလဲရန် ဦးတည်သွားနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပအိုဝ်းအမျိုးသား ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (PNFC) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခွန်မြင့်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လက မိုင်ဂျာယန်ညီလာခံမှာ KIA ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအင်ဘန်လကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ဒါကိုတော့ အင်အားကောင်းအောင် လုပ်ရမှာပါ၊ အင်အားကောင်းအောင် လုပ်ဖို့ဆိုရင်တော့ ကျန်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ အားလုံးနဲ့ပေါ့နော် တတ်နိုင်သမျှ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ရမှာကိုး၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီဟာ ကလည်း အားကောင်းဖို့ ဆိုရင်တော့ ကျန်တဲ့လူတွေ ပါဝင်ဖို့က လိုတယ်လေ၊ အဲဒါတော့ ဒီလိုပဲ ကျနော်တို့ ကတော့ ဆောင်ရွက်သွားရမှာပဲ၊ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်မှာကတော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်အောက်မှာ ပုံသဏ္ဍာန် အမျိုးမျိုးနဲ့ပဲ ရှိခဲ့တာကိုးနော်၊ အဖွဲ့အစည်း၊ အုပ်ချုပ်မှု၊ အစိုးရတွေ အပြောင်းအလဲ လုပ်လိုက်တယ်၊ အာဏာက သိမ်းလိုက်တယ်၊ ဘယ်ပုံစံဘယ်ပုံစံ ပုံစံမျိုးစုံလုပ်နေတယ်၊ အခြေခံအားဖြင့်တော့ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ကျောရိုးကို တော့ ယူထားတာကို၊ ဆိုတော့ အခုကျနော်တို့ လိုချင်တာက အဲလိုပေါ့နော် အစိုးရတစ်ရပ်ကို ပြောင်းလဲပြတာမျိုး၊ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီးတော့ အခြေခံစနစ် မပြောင်းဘဲနဲ့ အစိုးရလောက်ပဲ ပြောင်းပြတာမျိုး အဲတာမျိုးတွေ မဟုတ် တော့ဘဲ ကျနော်တို့တိုင်းပြည်မှာ ဒီတကယ့်ကို စနစ်ပြောင်း၊ ခေတ်ပြောင်းဖြစ်မယ့် System Change ကို ဦးတည်သွားနေတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် အာရက္ခတပ်တော်(AA)သည် အနိမ့်ဆုံးအဆင့်အနေဖြင့် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းကို ရလိုပြီး အမြင့်ဆုံး အနေဖြင့် ရခိုင်နိုင်ငံတော် ထူထောင်ရေး ရည်မှန်းချက်များရှိနေကြောင်း ပြောကြားထားသလို TNLA ကလည်း လိုအပ်ပါက နိုင်ငံထူထောင် နိုင်ရေးအတွက် တအာင်း(ပလောင်)လူမျိုးများ ပြင်ဆင်ထားကြရန် TNLA အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်တားဘုန်းကျော်က ပြောထားသည်။
ထို့အတူ KIA ခေါင်းဆောင် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂွမ်မော်ကလည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များ သည် ဖက်ဒရယ်ထက် ကျော်လွန်သော စဉ်းစားချက်များကို ချပြလာကြလိမ့်မည်ဟု ပြောကြားထားသည်။
“ဝ”နှင့် မိုင်းလားအဖွဲ့များကလည်း သီးခြား အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို ထူထောင်ထားပြီး လွတ်လပ်စွာရပ်တည်နေခြင်း ကြောင့် တခြားသော အင်အားစုများ ကြိုးပမ်းနေသည့် ဒီမိုကရေစီနှင့်ဖက်ဒရယ်စနစ်၏ ပြင်ပကို ရောက်ရှိနေ သည်။
