CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁၈

မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်မှ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား ပြည်တွင်းတွင် အလုပ်ပေး မည်ဆိုပါက ၎င်းတို့အနေဖြင့် လုပ်အားခနည်းလျှင် စိတ်ဝင်စားမှု နည်းနိုင်ကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

မြန်မာ-ထိုင်း နယ်စပ်များမှ တဆင့် ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ချိတ်ဆက် ကူညီပေးနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံကုန်သည်စက်မှုအသင်းချုပ်၊ International Organization for Migration(IOM)၊ မွန်ပြည်နယ် ကုန်သည် စက်မှုအသင်းနှင့် ကရင်ပြည်နယ် စက်မှုအသင်းတို့မှ တာဝန်ရှိသူများသည် ဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်လျက် ရှိကြသည်။

ထိုသို့ အလုပ်အကိုင်များ ချိတ်ဆက်ပေးသည့် အခါတွင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရရှိခဲ့ သော လုပ်အားခထက် လျော့နည်းမည်ဆိုပါက ၎င်းတို့ချိတ်ဆက်ပေးသည့် ပြည်တွင်း အလုပ်အကိုင်များ၌ လုပ်ကိုင်ရန် စိတ်ဝင်စားကြမည် မဟုတ်ကြောင်း မဲဆောက်မှာ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း မြန်မာများကိုတွေ့ရစဉ်

ကိုသားကြီးက “အလုပ်သမားအရေးဟာ နိုင်ငံအရေးနဲ့ အများကြီး ဆက်စပ်နေတယ်ဆိုတာကို အဲဒီအဖွဲ့အစည်း တွေ သိဖို့ လိုအပ်တယ်ပေါ့။ ဆိုတော့ အလုပ်သမားတွေကို ပြည်တွင်းထဲမှာ အလုပ်ပေးတော့မယ်လို့ စီစဉ် လိုက် တယ် ဆိုတာနဲ့ နံပါတ်တစ်က မေးခွန်းထုတ်ရမှာက အလုပ်သမားအရေး တည်ဆဲဥပဒေက ဘယ်လောက်အထိ ခိုင်ခိုင် လုံလုံရှိလဲပေါ့။ ဒီအလုပ်သမားအရေး တည်ဆဲဥပဒေကို ဘယ်သူတွေကရော လိုက်နာကျင့်သုံးနေသလဲပေါ့ တာဝန်ရှိသူတွေမှာ။ ပြီးတော့ အလုပ်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ နေရာမှာ ဘယ်လိုအလုပ်မျိုးကို ပေးမှာလဲပေါ့။ ပြီးတော့ လုပ်အားခက သတ်မှတ်ထားတဲ့ တည်ဆဲဥပဒေက သတ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်အားခက လက်ရှိတိုင်းပြည်မှာ ဖြစ်ပေါ် နေတဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းပေါ့ ဆန်ဈေးတွေနဲ့ မိသားစုတစ်စုရဲ့ စားဝတ်နေရေးကို ဖြေရှင်းနိုင်ပါ့မလားပေါ့။ မေးခွန်းထုတ် စရာတွေကတော့ အများကြီးပါပဲ။ အဲဒီတော့ ခြုံပြီးတော့ပြောရရင် ထိုင်းနိုင်ငံထဲမှာ ပေးထားတဲ့ ဥပဒေက သတ် မှတ်ထားတဲ့ လုပ်အားခထက် တစ်ဝက်လောက်တောင် မရှိတဲ့ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ ပြည်တွင်း လုပ်အားခကို ဘယ်ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားမှ စိတ်ဝင်စားမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဒါကနဦး ပြောချင်တယ်”ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်းတွင် အလုပ်သမားများ၏ အသက်အာမခံများ၊ လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုပေးရမည့် စည်းမျဉ်း စည်း ကမ်းများကို ထိုင်းနိုင်ငံထက် ပေးနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက ပြောသည်။

ထို့အပြင် မြန်မာ-ထိုင်း နယ်စပ်များမှ တဆင့် ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများသည် ပြည်တွင်းတွင် ၎င်းတို့ ချိတ်ဆက်ပေးသည့် အလုပ်အကိုင်များအား လုပ်မည့်အစား ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ဝင် ရောက်၍ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင် ရွက်သူများက သုံးသပ်သည်။

ထိုင်းကို အလုပ်သွားလုပ်မယ့် ရွှေ့ပြောင်းမြန်မာနိုင်ငံသားများကိုတွေ့ရစဉ်

FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “ဒီမှာကိုက (ထိုင်း) သူက သတ်မှတ်ထားတာ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေကို အဲဒီလိုမျိုး အောက်ခြေ အလုပ်တွေကိုပဲ ကျနော်တို့ကို ပေးလုပ်တာ။ ဆိုတော့ အဲဒီအထဲ မှာဆို အတတ်ပညာပိုင်း ဆိုင်ရာဆိုရင် ဘယ် အဆင့်လောက်တွေ ပါလာမလဲ။ ဥပမာအားဖြင့် ပန်းရံ လုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ လုပ်တဲ့လူတွေဆို ဒီက စနစ်တွေကို လေ့လာ ပြီး နားလည် တတ်ကျွမ်းတဲ့သူတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့က ပြန်လုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ပံ့ပိုးနိုင်တဲ့ အပိုင်းက ငွေကြေး တော်ရုံ တန်ရုံ ရှိတဲ့လူတွေ တောင်မှလေ အခက်အခဲ ကြုံနေကြရတာ တွေ့တယ်ဆိုတော့ အစိုးရက အဲဒီလို တကယ် ကူညီပေးမယ်၊ လုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး ကူညီပေးမယ်ဆိုတဲ့ဟာက ကျနော်ထင် တယ် သိပ်ပြီးတော့ မလွယ်လောက်ဘူး၊ မဖြစ်နိုင်လောက်ဘူး။ နောက်တစ်ခုက ယုံကြည်မှုပေါ့။ ဒီက အလုပ်သမား တွေက အဲဒါကို အားကိုးယုံကြည်ပြီးတော့ ပြန်မလား ကျနော်ပြောတာ ဟုတ်တယ်မလား။ မပြန်နိုင်ဘူး အဲဒါက” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းမှ ပြန်လည် ဝင်ရောက်လာသည့် လုပ်သားများနှင့် ပတ်သက်၍ မွန်နှင့် ကရင်ပြည်နယ် ကုန် သည် စက်မှုအသင်းများမှ တာဝန်ရှိသူများ အနေဖြင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍပိုင်းများတွင် မိတ်ဆက်ပေးခြင်း၊ တနိုင်တပိုင် စီးပွားရေးများ လုပ်ကိုင်နိုင်ရန် ထောက်ပံ့နိုင်ရေးတို့ကိုလည်း ဆွေးနွေးထားကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၈

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာလဲလှယ်ရာ၌ ဘဏ်များမှ ရောင်းချ ပေးရန် အခက်အခဲ ရှိနေသည့်အတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကုန်သည်များ၏ ကုန်စည် မှာယူမှု လျော့ကျလာခြင်းနှင့်အတူ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးသည် ယခင်ကထက် ကျဆင်းလာနေသည်ဟု ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။

အမှာစာများ လျော့နည်းလာခြင်းကြောင့် ကုန်ပစ္စည်း တင်ပို့ရာတွင် ယခင်က တစ်လလျှင် ငါးမြစ်ချင်း ကားအစီး ရေ ၆၀ အထိ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သော်လည်း မတ်လမှစတင်၍ အစီး ၂၀ ခန့်သာ ရှိတော့ကြောင်း မောင်တောကုန်သည် ဦးသန်းနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသန်းနိုင်က “ဟိုဘက်နိုင်ငံက အစ်ကိုတို့ကို ပိုက်ဆံချေတဲ့အခါမှာ ဒေါ်လာနဲ့ ချေရတယ်လေ။ သူတို့မှာ ဒေါ်လာ နဲ့ချေဖို့ အဆင်မပြေဘူး ဖြစ်နေတယ်ဆိုပြီးတော့ အမှာစာတွေ လျော့ကျသွားတာပေါ့။ ဒေါ်လာကို သူတို့ဗဟိုဘဏ် တို့၊ လိုင်စင်ရ ဘဏ်တွေကနေ ရောင်းပေးတယ်။ အဲဒီဘဏ်ကနေ ရောင်းပေးဖို့ အခက်အခဲ ဖြစ်နေတယ်ပေါ့။ တာကာပေးလိုက်ရင်၊ သူတို့နိုင်ငံ ငွေကြေးပေးလိုက်ရင် ဒေါ်လာပြန်လဲလို့ရတယ်။ အဲဒီ ဒေါ်လာကို မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်ချေတာပေါ့။ အဲဒီဟာကို သူတို့နိုင်ငံမှာ လောလောဆယ် ဒေါ်လာပေးချေဖို့ ခက်နေတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့်မို့ နည်းနည်း အမှာစာတွေ လျော့ကျနေတာ။ နည်းနည်း လျော့ကျသွားတာပေါ့။ ၁ လကို အစီးရေ ၄၀၊ ၅၀၊ ၆၀ ပို့ နိုင်ရင် အခု ၂၀ တောင် မပို့နိုင်ဘူးပေါ့။ သူတို့ ငွေပေးချေလို့ ရပါပြီဆိုမှ နည်းနည်းမှာ မယ့်သဘော” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်မူဝါဒအရ ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်နှုန်းထားအတိုင်း လဲလှယ်ကြရမည်ဟု ကန့်သတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ကုန်သည်များ အနေဖြင့် အကျိုးအမြတ် ရရှိမှု နည်းပါးသွား ကြောင်း သိရသည်။

ရခိုင်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးတွင် ကုန်ပစ္စည်းများသယ်ဆောင်နေကြသည်ကိုတွေ့ရစဉ်

ကုန်ပစ္စည်းများကို ဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ပြီး ရောင်းချမည်ဆိုပါက တစ်ဖက်နိုင်ငံမှ ဝယ်ကြမည် မဟုတ်သည့်အတွက် ပို့ကုန်တင်ပို့သည့် လုပ်ငန်းကို ရပ်တန့်ထားကြသော ကုန်သည်များရှိသည်ဟု ကုန်သည်များက ပြောသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို မောင်တောနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှတဆင့် ဇန်နဝါရီလတွင် ငါးမြစ်ချင်း တန်ချိန် ၁,၀၀၀ ကျော် ကုန်သွယ်မှု ပမာဏ ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၅ သန်းအထိ တင်ပို့နိုင်ခဲ့သော်လည်း မတ်လတွင် ငါးမြစ်ချင်း တန်ချိန် ၂၀၀ ကျော်သာ ကုန်သွယ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း မောင်တောနယ်စပ်စခန်း၏ စာရင်းများအရ သိရသည်။

စစ်တွေ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းတွင် လက်ရှိ၌ ကုန်သွယ်မှု လျော့ကျမှု မရှိသေးကြောင်း၊ ယခင်ရှိနှင့်ထားပြီး သား အမှာစာများကို တင်ပို့နေကြကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်အောင်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးတင်အောင်ဦးက “စစ်တွေဘက်ကတော့ လက်ရှိ အနေအထားလေးကတော့ ဒါကတော့ တစ်ဖက်နိုင်ငံက ငွေပေးချေတဲ့ အချိန်မှာ bank draft ပေါ့ သူတို့အခေါ်၊ ဒီ bank draft နဲ့ ပေးချေတဲ့အချိန်မှာ တစ်ဖက်နိုင်ငံက bank draft တွေကို သူတို့ရဲ့ ဘဏ်မှာ system error တွေကြောင့် ရပ်နားထားတာ ရှိတယ်။ နောက် တခြား ဘာအကြောင်းနဲ့ကြောင့် ရပ်နားထားတာတော့ မပြောတတ်ဘူးလေ။ အဲလိုမျိုး အခြေအနေတွေတော့ ရှိတဲ့ အချိန်မှာတော့ လက်ရှိ အနေအထားကျတော့ စစ်တွေကကျတော့ တအားကြီး ကျဆင်းသွားတယ်ဆိုတဲ့ အနေ အထားတော့ မရောက်သေးဘူး စစ်တွေကတော့လေ။ လောလောဆယ်ကတော့ ရှိတဲ့ကုန်သည်တွေကတော့ ဟိုဘက်က မှာသလောက်တော့ သူတို့ပို့ပေးနေကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါလည်း တစ်ဖက်က အဲဒီလို bank draft အကောင့်ကို ဝင်ရောက်မှု မရှိတော့ဘူးဆိုရင်တော့ အခုကတော့ အရင်ကျန်ခဲ့တဲ့ bank draft တွေနဲ့ပဲ ပို့နေတာ တော့ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ရှိသေးတယ်လေ” ဟု ပြောသည်။

ရခိုင်နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးတွင် ကုန်ပစ္စည်းများသယ်ဆောင်နေကြသည်ကိုတွေ့ရစဉ်

လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခက်အခဲနှင့် ပတ်သက်ပြီး ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများကို မထိခိုက်စေရန်အတွက် နှစ်နိုင်ငံ အစိုးရချင်း ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ကြရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ကုန်သည်စက်မှု အသင်းအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရအဖွဲ့ များထံသို့ မေးမြန်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ဒေါ်လာလဲလှယ်မှု အခက်အခဲသည် မည်သည့်အချိန်ထိ ဖြစ်ပေါ်နေမည် ကို မသိသေးကြောင်း၊ ထိုအခက်အခဲသည် ဆက်လက် ကြာမြင့်နေမည်ဆိုပါက ရခိုင် - ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကုန်သွယ် ရေးသည် ယခုထက် ပို၍ ကျဆင်းသွားနိုင်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၇

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ အနေဖြင့် သင်္ကြန်ပိတ်ရက် နေရပ်ပြန်မည်ဆိုပါက မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီး လမ်းကြောင်းမှ မပြန်ကြရန် ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အဆိုပါ လမ်းကြောင်းတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေပြီး ဧပြီ ၇ ရက်မှ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ဖြတ်သန်းသွားလာခြင်း လုံးဝ (လုံးဝ) မပြုလုပ်ကြရန် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ အနေဖြင့် သင်္ကြန်ပိတ်ရက် နေရပ်ပြန်မည်ဆိုပါက မြဝတီ-ကော့ကရိတ် လမ်းကြောင်းအစား အခြားလမ်းကြောင်းများမှ နေပြန်ကြရန် FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမင်းဦးက “အခက်အခဲ တစ်ခုတော့ ဖြစ်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဒီဟာကြောင့် လုံးလုံးကြီး ပြန်လို့မရဘူးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျန်တဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ့နော်။ ကျန်တဲ့ နယ်စပ်တွေကနေ ပြန်၊ ဒါမှမဟုတ်လည်း လေယာဉ်နဲ့ပြန် အဲဒါမျိုး ရပါတယ်။ မဲဆောက်ကနေ ပြန်မှ ရတယ်ဆိုတာမျိုးမှ မဟုတ်တာ။ တခြားနေရာတွေကနေလည်း ပြန်လို့ ရနေတာပဲ။ ရှောင်လွှဲလို့မရတဲ့ ရုတ်တရက် ဖြစ်လာတဲ့ဟာလေ။ ကုန်ကျစရိတ်ကတော့ အနည်းနဲ့အများ ရှိလိမ့် မယ်။ ဒါက ပြန်မယ့်လူက သူဘယ်နေရာကို ပြန်မှာလဲပေါ့လေ။ ဘယ်ဇာတိ ဥပမာ ရန်ကုန်ကလား၊ ဒါမှမဟုတ် တောင်ပိုင်းတို့ ဘာတို့ဆိုရင်တော့ ကော့သောင်း-ရနောင်း လမ်းကနေ ပြန်လို့ရနေပြီ။ တကယ်လို့ အပေါ်ပိုင်းက ဆိုရင်တော့ တာချီလိတ်-မယ်ဆိုင်ပေါ့နော် အဲဒီကနေ ပြန်လို့ရတာပေါ့နော်။ ကုန်ကျစရိတ်ကတော့ အနည်းနဲ့ အများ ကွာမယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ မော်လမြိုင်တို့ ရန်ကုန်တို့ အဲဒီလိုမျိုး ရှိတဲ့လူတွေ၊ ကရင်ပြည်နယ်ကလူတွေ သူတို့အတွက်ကတော့ နည်းနည်း အခက်အခဲ ဖြစ်သွားတာပေါ့။ ကိုယ်အတတ်နိုင်ဆုံး အန္တရာယ်ကင်းတဲ့ လမ်းကို ရွေးပြီးတော့ ပြန်တာ ပိုကောင်းတာပေါ့နော်။ အခုနေ ပြန်မယ်ဆိုရင် မဖြစ်မနေ ပြန်ရတဲ့လူကိုတော့ မပြောလိုပါ ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီအချိန်က တိုင်းပြည်ကလည်း အခြေအနေ မကောင်းသေးဘူး။ ပြီးတော့ စရိတ်စကတွေကလည်း ကြီးနေတဲ့အချိန် ကိုယ့်ကိုပဲ မိသားစုက မှီခိုနေရတဲ့ ဟာမျိုးဆိုရင် ကိုယ် ပြန်သွားလို့ ကုန်ကျမယ့်စရိတ်နဲ့ အခက် အခဲ ထက်စာရင် ဒီကနေပြီးတော့ ပို့ပေး၊ ထောက်ပံ့ပေးတာက ပိုပြီးတော့ အကျိုးမရှိနိုင်ဘူးလားပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီးကိုတွေ့ရစဉ်(Frontier)

ကော့ကရိတ်မြို့နယ်နှင့် မြဝတီမြို့နယ် အာရှလမ်းမကြီး တစ်လျှောက်တွင် မတ်လ ၂၅ ရက်နေ့မှ စတင်ကာ တပ်မတော်နှင့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အများစုသည် လက်ရှိ အနေအထားများကြောင့် မိမိတို့၏ အသက်အန္တရာယ် လုံခြုံရေးအရ သင်္ကြန်ပိတ်ရက် ကာလတွင် နေရပ်ပြန်မည့် အခြေအနေရှိမည် မဟုတ်ကြောင်းလည်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက် သူများက သုံးသပ်သည်။

ထိုအာရှလမ်းမကြီးအား ၂၁ ရက်နေ့အထိ ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့်မပြုထားသဖြင့် သင်္ကြန်ပိတ်ရက်အပြီး ထိုင်း နိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ဝင်ရောက်မည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအတွက် အခက်အခဲများ ဖြစ်သွားမည်ဟု မြန်မာ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုသားကြီးက “ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားက ခွင့်နဲ့ပြန်တဲ့ အလုပ်သမားဖြစ်ခဲ့သည် ရှိသော် သူ့အနေနဲ့ကတော့ အခက်အခဲ ရှိတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် အကြောင်းပြချက်က ခိုင်လုံတယ်လို့ ပြောလို့ရတာပေါ့နော်။ အကြောင်းပြချက် ခိုင်လုံတယ် ဆိုတာက ဒီခွင့်နဲ့သွားတဲ့ အလုပ်သမားဟာ အလုပ်ရှင်သူဌေးကို ပြန်ပြီးတော့ သူ့အနေနဲ့ ဆက်သွယ် အကြောင်းကြားလို့ရတယ်။ လမ်းခရီး ပိတ်ထားတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း။ နောက်တစ်ခု ဒီတရားဝင်ပေါ့ ထုတ်ထား တဲ့ စာကိုလည်း သူတို့အနေနဲ့ ပြလို့ရတယ်။ အဲဒီတော့ လုပ်ငန်းခွင်ကို ပြန်မယ့် အလုပ်သမားတွေအတွက် လုပ်ငန်း ခွင် ကြန့်ကြာမှုတွေ ဖြစ်သွားမယ်။ အခက်အခဲတွေ ရှိသွားမယ်။ သို့သော် ဒီလိုသတိပေးစာ ထုတ်ခြင်း အားဖြင့်ဟာ အလုပ်သမားတွေ သိထားရမှာက မိမိတို့ရဲ့ အသက်အန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်ရတဲ့ ကာလတစ်ခု ဖြစ်လို့ မိမိတို့ကို အကာ အကွယ်ပေးတဲ့ အဖွဲ့အစည်းပေါင်းစုံကနေ ဒီလို သတိပေးစာ ထုတ်တယ်လို့ နားလည်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ မဖြစ်မနေ ပြန်ရမယ်ဆိုရင်တောင်မှ ဒီလမ်းကြောင်းက မဟုတ်ဘဲ မိမိရဲ့ အသက်အန္တရာယ် ထက်တော့ အရေးကြီးတာ ဘာမှ မရှိဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ မဖြစ်မနေဆိုတဲ့ စကားလုံးကို အသက်အန္တရာယ်နဲ့ စံထိုးလိုက်ရင် အများကြီး ကွာ တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ မဖြစ်မနေ ပြန်ရမယ့် သူဆိုရင်တော့ ကိုယ့်အတွက် အသက်အန္တရာယ် ရှိတဲ့ လမ်းကြောင်းကို မပြန်ဖို့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ သတိပေးလိုတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီးပေါ်မှာ ကားတစ်စီး ဖြတ်သန်းနေစဉ်(Frontier)

လက်ရှိတွင် မြဝတီ-ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီးမှ တရားမဝင် ခိုးဝင်မည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ အနေ ဖြင့်လည်း မလာသင့်သေးကြောင်း၊ တရားမဝင် နေရပ်ပြန်မည်ဆိုပါကလည်း ထိုလမ်းကြောင်းမှ မပြန်ကြရန် ထိုင်း ရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက အကြံပြုသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၆

မြန်မာ - အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေးတွင် ရူပီး(အိန္ဒိယငွေ)-ကျပ်(မြန်မာငွေ) တိုက်ရိုက် ငွေပေးချေနိုင်ရေး စနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရန် နှစ်နိုင်ငံကြား ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ - အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေး ဂိတ်ပေါက်ဖြစ်သည့် တမူးနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်ကို ကိုဗစ် အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံက ပိတ်ထားသည်မှာ ၃ နှစ်ခန့်ရှိပြီ ဖြစ်သည်။

လက်ရှိအချိန်ထိ ဖွင့်လှစ်ပေးခြင်း မရှိသေးသော်လည်း နှစ်နိုင်ငံအစိုးရများ အနေဖြင့် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် မြန်မာကျပ်ငွေနှင့် အိန္ဒိယရူပီးတို့ကို တိုက်ရိုက် ငွေပေးချေနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းလျက် ရှိနေသည်။

လက်ရှိတွင် နယ်စပ်ကုန်သည်များ အနေဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရာ၌ မြန်မာအစိုးရထံသို့ တရားဝင် အခွန်ဆောင်ပြီး တင်ပို့ကြကြောင်း၊ သို့သော် အိန္ဒိယနိုင်ငံက ဖွင့်လှစ်ပေးထားခြင်း မရှိသည့်အတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဘက်ခြမ်းတွင် တရားမဝင် သဘောမျိုး ဖြစ်နေသည်ဟု တမူးနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး ကုန်သည်များအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးလှမောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရူပီးငွေကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးလှမောင်က “အခုချိန်ထိလည်း နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးက အိန္ဒိယဘက်က မဖွင့်သေးဘူး။ ဖွင့်ကိုမဖွင့်တာ ဘယ်လို သက်ရောက်မှု ရှိမှာတုန်း။ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကို အခုချိန်ထိ တရားဝင်ဖွင့်တာ မရှိသေးဘူး အိန္ဒိယအစိုးရက။ ၂၀၂၀ ကတည်းက ပိတ်ထားတာ။ စီးပွားကူးသန်းရဲ့ စာရင်းဇယားကတော့ export လုပ်ထားတာတွေ ပါတာပေါ့ စာရင်းထဲမှာ။ ၂ ရာခိုင်နှုန်း အခွန်ဆောင်ထားတာတွေ အဲဒါတွေ လုပ်နေပါတယ်၊ ကုန်သွယ်မှု ရှိပါတယ်ဆိုပြီး ပြတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းကျတော့ official သွားတာ တစ်ခုမှ မရှိဘူးလေ။ ကုန်သွယ်ရေးကတော့ မှောင်ခိုသွားတာပေါ့။ ကိုယ့်ဘက်ကျတော့ တရားဝင်ပေါ့။ အိန္ဒိယနိုင်ငံထဲ တရားမဝင် သွားတာပေါ့” ဟု ပြော သည်။

မြန်မာ - အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေးတွင် ရူပီး - ကျပ် တိုက်ရိုက် ငွေပေးချေနိုင်မည့် စနစ်အတွက် အိန္ဒိယ ဗဟိုဘဏ်က သဘောတူထားပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံဘဏ်များအတွက် လက်ခံဆောင်ရွက်ရမည့် အိန္ဒိယ ဘဏ်အဖြစ် ပန်ဂျပ်အမျိုးသားဘဏ်ကို ရွေးချယ်ထားပြီဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်ထံမှ သိရသည်။

အိန္ဒိယနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးတွင် ဒေါ်လာကိုသာ အဓိကထား အသုံးပြုနေပြီး ရူပီးနှင့် ကျပ်ငွေ တိုက်ရိုက်ပေးချေ ၍ ရသွားမည်ဆိုပါက ကုန်သွယ်ရေး မြန်ဆန်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်ဈေးနှုန်း သည် ပြင်ပပေါက်ဈေးနှင့် များစွာကွာဟမှု မရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း ဧရာကုန်သွယ်မှု ဗဟိုဌာနမှ တာဝန်ခံ ဦးနေဝင်းစိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အိန္ဒိယ-မြန်မာ ထွက်ပေါက်ကို ဖြတ်သန်းနေကြစဉ်

၎င်းက “ပိုပြီးတော့ လွယ်ကူသွားမယ်။ ဒေါ်လာကို လဲလှယ်စရာ မလိုတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ပိုပြီးတော့ မြန်ဆန် သွားမယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် အခက်အခဲက ဘာလဲဆိုတော့ ထုံးစံအတိုင်းပဲ မြန်မာကျပ်ငွေနဲ့ ရူပီးနဲ့ လဲလှယ်တဲ့ ကိစ္စမှာလေ ဘဏ်ပေါက်ဈေးနဲ့ အပြင်ကွာဟချက် များရင်များသလို ဆုံးရှုံးမှုတွေ ဖြစ်မယ်။ သိပ်မကွာရင်တော့ သိပ်ပြဿနာ မရှိဘူး။ ထုံးစံအတိုင်းပဲ ဘဏ်ပေါက်ဈေးသည် အပြင်ပေါက်ဈေးနဲ့ ကွာတတ်တဲ့သဘောရှိတယ် ဟုတ်တယ်မလား။ ဘဏ်ပေါက်ဈေးနဲ့ ပြင်ပေါက်ဈေးနဲ့ ကွာဟချက် များရင်တော့ Export တွေ Importer တွေ အတွက် နစ်နာမှု ရှိမယ်။ အဓိကကတော့ ဘဏ်ပေါက်ဈေးနဲ့ အပြင်ပေါက်ဈေးနဲ့ သိပ်မကွာဖို့ပဲ” ဟု ပြောသည်။

ရူပီး(အိန္ဒိယငွေ)နှင့် ကျပ်(မြန်မာငွေ) တိုက်ရိုက် ငွေပေးချေမှုစနစ် ဆောင်ရွက်ရာတွင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် သာမက ပုံမှန်ကုန်သွယ်ရေးတွင်လည်း အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘဏ်လုပ်ငန်း စနစ် လမ်းညွှန်ချက်များနှင့် အတည်ပြုချက်များ ရရှိပါက ပို့ကုန်/သွင်းကုန် လုပ်ငန်းရှင်များထံသို့ အသိပေးသွား မည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်သန်းသန်းဆွေက ပြောကြားထားသည်။

မြန်မာ - အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေးတွင် ပို့ကုန်ထက် သွင်းကုန် ပို၍များကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ ပဲအမျိုးမျိုး နှင့် စားသောက်ကုန်စည်များကို တင်ပို့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ဆေးဝါးများ၊ အလှကုန်ပစ္စည်းများ၊ အိမ်ဆောက် ပစ္စည်း များ၊ စိုက်ပျိုးရေးသုံး ပစ္စည်းများ၊ အထည်အလိပ်နှင့် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းကို တင်သွင်းလျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံများ၏ အားပြိုင်မှုများကြောင့် ယခု ၂၀၂၃ - ၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ထိုနိုင်ငံများမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများသည် ပိုမိုဝင်ရောက် လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးပညာရှင်များ နှင့် လုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်နေကြသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ တရုတ်နိုင်ငံ၊ ယူနန်ပြည်နယ်၏ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ သံအမတ်တို့ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့ကြသည့်အတွက် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ထပ်တိုး လုပ်ဆောင်လာနိုင် သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသက်ဇော်က “ဟိုတလောကပဲ လာသွားတယ် ယူနန်ပြည်နယ်ရဲ့ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌလား လာသွားပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်း မှာ ဒါကတော့ ဆရာတို့လည်း မြင်တယ် စီးပွားရေးကတော့ အချိုးအကွေ့တွေ လာလိမ့်မယ်လို့ မြင်တယ်။ Trade ပိုင်းပဲ လုပ်မှာလား၊ Investment ပိုင်းပဲ လုပ်မှာလား ဆရာတို့လည်း သေချာတော့ ပြောလို့ မရသေးဘူးပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံအတွက် နည်းနည်းလေး အခြေအနေ ကောင်းလာတယ်လို့ ဆရာတို့ကတော့ မြင်တယ်ပေါ့နော်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံပေမယ့် သူတို့ကလည်း တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ပါဝါပြိုင်နေတာကိုး၊ တရုတ်တောင်လာတာပဲ ငါလည်း အားကျမခံ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဟိုတလောက ကြားတယ်မလား ကိုကိုးကျွန်းကိစ္စ၊ ကိုကိုးကျွန်းကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒါကတော့ ရှင်းရှင်းပြောရရင်တော့ သတင်းအမှားပါ။ အိန္ဒိယက အရမ်းစိုးရိမ်တယ်လေ။ တရုတ်ကြီး ဝင်လာမှာ စိုးရိမ်တော့ သူကလည်း ကာဗာတော့ လုပ်မှာပဲလေ မြန်မာပြည်နဲ့ ဘယ်လိုပူးပေါင်း ဆောင် ရွက်ရမလဲ။ ဟိုတလောကပဲ ကြည့်တယ် သတင်းသုံးသပ်သူ ဆရာတို့ကတော့ သုံးသပ်တယ် ၁ ရက်တည်းပဲ ရုရှား ကလည်း လာတယ်။ တရုတ်ကလည်း လာတယ်။ အဲဒီမှာ အိန္ဒိယသံအမတ်ကလည်း ဝန်ကြီးတွေနဲ့ ပတ်တွေ့ တယ်။ အဲဒါတွေ ကြည့်ချင်းအားဖြင့်တော့ ခြေရှုပ်နေတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

အိန္ဒိယသံအမတ်ကို ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်

ပြီးခဲ့သည့် မတ်လက ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ၂ ခုနှင့် နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု ၉ ခုကို ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထိုလုပ်ငန်းများသည် စက်မှု ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း၊ စားသောက် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း နှင့် CMP လက်ခစား အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည်။

အလားတူ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များက ခွင့်ပြုပေးထားခဲ့သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းများလည်း ဝင်ရောက် လာမည် ဖြစ်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် စီးပွားရေးပညာရှင်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “မနှစ်က Approve လုပ်ထားတဲ့ ဟာတွေအရတော့ နောက်ထပ် ဝင်လာဖို့တွေတော့ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါကလည်း ဘယ်လောက် ဝင်လာမယ်ဆိုတဲ့ ကာလအတိအကျတော့ မရှိဘူးပေါ့။ သူကတော့ အခြေအနေ ကြည့်ပြီးတော့ ဝင်လာမယ့် သဘောမျိုးပါ။

လောလောဆယ် အနေအထားကတော့ သိတဲ့အတိုင်းပဲလေ အနောက် နိုင်ငံတွေကတော့ ဝင်လာဖို့ မရှိဘူး။ လာရင် တရုတ်နဲ့ ရုရှားပဲ အခုလောလောဆယ် လက်မှတ်ထိုးသွားတာတွေ၊ Agreement လုပ်ထားကြတာတွေက။ တရုတ်နဲ့ ရုရှားပဲ တကယ့်လက်တွေ့ ဝင်လာဦးမယ့် သဘောတော့ ရှိတယ်။ အိန္ဒိယကတော့ လောလောဆယ်တော့ တခြားဟာတော့ မမြင်သေးဘူး။ ဒါပေမယ့် အရင်လုပ်လက်စ ကုလားတန် စီမံကိန်းကိုတော့ သူတို့ ဆက်ပြီး လုပ်လိမ့်မယ်” ဟု ပြောသည်။

အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများတွင် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်ကို ဖယ်ထားစဉ်

လတ်တလောတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းသို့ ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့က လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကဏ္ဍ၊ လေကြောင်းလိုင်း နှင့် ခရီးသွားကဏ္ဍတို့တွင် ဝင်ရောက်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

အာဆီယံဒေသတွင်း နိုင်ငံများ အနေဖြင့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ထားသည့် သဘောထားမှာ တင်းမာမှုများ လျော့ကျလာပြီ ဖြစ်သည့်အတွက် အာဆီယံနိုင်ငံတွင်းမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်း ဝင်ရောက်လာနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်ကြသည်။

လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လျှပ်စစ်မီး အလုံအလောက် မရရှိသည့် အခြေအနေနှင့် ရင်ဆိုင် နေရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၅

ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ အလုပ်အကိုင်များအား လုယူသည်ဟုဆိုကာ မြန်မာ အပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို ထိုင်းအစိုးရမှ တရားစွဲထားကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ အပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သား ၈၃၃ ဦးကို တရားစွဲဆိုထားကြောင်း ထိုင်းအလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ထိုင်းသတင်းဌာနဖြစ်သည့် ဘန်ကောက်ပို့စ်က ရေးသားဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်းအလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနသည် ကြိုတင် အကြောင်းကြားမှု မရှိဘဲ ထိုင်းနိုင်ငံတဝန်း ရှောင်တခင် စစ်ဆေးမှု ၁၈,၀၀၀ ကျော် ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုအထဲကမှ ၆၈၅ မှုအား တရားစွဲဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ တရားစွဲဆိုမှု ၆၈၅ မှုထဲမှ နိုင်ငံခြားသား ၂ သိန်းကျော်အား စစ်ဆေးခဲ့ရာ ၁၅၅၀ ဦးအား တရားစွဲဆိုခဲ့ ကြောင်း၊ ထိုထဲတွင် ၈၃၃ ဦးသည် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ အလုပ်များအား လုယူသူများဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ မြန်မာအပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံသားများ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ရသည် ဆိုသည့် အချက်အား လက်မခံကြောင်းနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအပေါ် လုပ်ကိုင်ခွင့် တားမြစ်ထားသည့် အချို့ ဥပဒေများအား ဖြေလျှော့ပေးသင့်ကြောင်း Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင် အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကိုနိုင်အောင်အောင်က “ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ရပါတယ်ဆိုတာကျတော့ ဒါကတော့ အလုပ်သမား တွေလည်း လက်မခံနိုင်ဘူး။ ကျနော်တို့ အလုပ်သမားအရေး လုပ်တဲ့ အစုအဖွဲ့တွေရော၊ ထိုင်းနိုင်ငံရောက်နေတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း မြန်မာအလုပ်သမားတွေကလည်း ဒါကို လက်ခံနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါက သူတို့ သက်သက် တမင် တကာပြောတဲ့ လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်တို့က ယူဆတယ်။ ဒါတွေက သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေ က လာဘ်ပေး လာဘ်ယူ လုပ်ပြီးတော့ လုပ်စားနေတဲ့ ဟာတွေဖြစ်တယ်။ အဓိကကတော့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဥပဒေမှာ ရှိပြီးသားပါ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ လုပ်လို့ရတဲ့ အလုပ်တွေရှိတယ်၊ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ လုပ်လို့မ ရတဲ့ အလုပ်တွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါတွေကို ဥပဒေမှာ ပြင်ဆင်ဖို့လိုတယ်။ ပြင်ဆင်ဖို့ လိုတယ်ဆိုတဲ့ဟာက ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေမှာ ဈေးဝယ်ရတာပဲဖြစ်ဖြစ် ဝယ်စားရတဲ့ ပုံစံမျိုးကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဘာသာစကား ခက်ခဲတယ်၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေက ထိုင်းလူထုကြားထဲမှာ ဝယ်စားရတာက ကျနော် တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေအတွက် ခက်ခဲတယ်”ဟု ပြောသည်။

တရုတ်ရွှေ့ပြောင်းပိုင်သည့် အရက်ဆိုင်ကို ထိုင်းအာဏာပိုင်များက စစ်ဆေးနေစဉ်

ထို့နောက် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများသည် ကိုယ့်ဗမာများ ဖွင့်သည့်ဆိုင်တွင် လပေး အကြွေးစနစ်ဖြင့် စားလေ့ ရှိကြခြင်းကြောင့် ယခုလို အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်ခြင်းက မဖြစ်သင့်ဘူးဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ကိုနိုင်အောင်အောင်က “နောက်တစ်ခုက ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေ အလုပ်လုပ်ရတဲ့ ပုံစံကို ပြန် ကြည့်ရမယ်လေ။ ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေက တစ်လမှာမှ တစ်ခါ လစာ ထုတ်ရတဲ့ဟာ ဖြစ် တယ်။ ဖြစ်တဲ့အခါ ကျတော့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေက အခုလို ကိုယ့်ဗမာတွေ ဖွင့်တဲ့ဆိုင်မှာ လပေးလိုမျိုး စာအုပ်တွေနဲ့ အကြွေးစနစ် ဝယ်စားတဲ့ ဟာမျိုးကလည်း ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းများတယ်။ များတဲ့အခါကျတော့ တစ်ဖက် မှာတော့ ဥပဒေပိုင်းမှာတော့ ဟုတ်တယ်၊ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေက အဲဒီလို အလုပ်လုပ်လို့ မရတဲ့ဟာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ သို့သော်လည်း ဒီဥပဒေကို တချို့ဟာတွေ ပြင်ဆင်ဖို့လိုတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အခြေခံဥပဒေတွင် ထိုင်းနိုင်ငံသားများအား လုပ်ကိုင်ခွင့် ပေးထားသော်လည်း ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သား များအတွက် လုပ်ကိုင်ခွင့် မပြုထားသည့် အလုပ်အကိုင် အများအပြားရှိကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ကန့်သတ်ထားသည့် လုပ်ငန်းများမှာ ဈေးရောင်းခြင်း၊ ဆံပင်ညှပ်ခြင်း၊ အငှားတက္ကစီမောင်းခြင်း၊ အနှိပ် လုပ်ငန်းများအား ကိုယ်ပိုင်ဖွင့်ခြင်း တို့ပါသည်။

သို့သော် ဈေးရောင်းခြင်း၊ ဆံပင်ညှပ်ဆိုင်ဖွင့်ခြင်း အစရှိသည့် အသေးအမွှား လုပ်ငန်းများအား ရွှေ့ပြောင်း လုပ် သားများကိုလည်း လုပ်ကိုင်ခွင့် ပေးသင့်ကြောင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူများက သုံးသပ်သည်။

ယခုဖြစ်စဉ်တွင် တားမြစ်ထားသည့် အလုပ်အကိုင်များအား လုပ်ကိုင်သော မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများ၏ အမှားသာဖြစ်ကြောင်း MWRN မှ အကြံပေး ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသားများကိုတွေ့ရစဉ်

ဦးအောင်ကျော်က “အဲဒါက ကျနော်တို့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေရဲ့ အမှားဗျ။ ထိုင်းမှာက လုပ်ချင်တဲ့ အလုပ် ကို လာလုပ်ပါလို့ သူတို့ ဖိတ်ခေါ်ထားတာ မဟုတ်ဘူး။ သူက လုပ်ရမယ့် လုပ်ငန်းအမျိုးအစား အရေအတွက်ကို တိတိကျကျ ဖော်ပြပြီးသား။ ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်လာကြတဲ့ မြန်မာ၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယား အစရှိတဲ့ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများသည် ထိုင်းအစိုးရက သတ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်မှအပ အခြားလုပ်ငန်းများကို မလုပ်ဆောင် ရဟု သတ်မှတ်ထားတယ်။ နဂိုကတည်းက သတ်မှတ်ထားတာကို ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားတွေက မလိုက်နာပဲနဲ့ အဲဒီ အလုပ်တွေကို သွားလုပ်တာ။ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမား အလုပ်လုပ်မယ်ဆိုပြီး လာနေတာ။ ဥပမာ ကျနော်လို ပေါ့။ ကျနော်ဒီမှာ လာအလုပ်လုပ်တယ်။ သို့သော် ကျနော် ကိုယ်ပိုင်ကားလေးနဲ့ နယ်စပ် ဈေးရောင်းနေလို့ မရဘူး။ ဘာကြောင့်ဆို ကျနော်ကိုင်ဆောင်ထားတဲ့ Work Permit တွေ၊ ကျနော်ရဲ့ Visa တွေကိုက ကျနော် ထိုင်းအစိုးရ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အလုပ်လုပ်ဖို့ လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကို ပြောချင်တာပါ” ဟု ပြောသည်။

ထိုသို့ တားမြစ်ထားသည့် အလုပ်အကိုင်များအား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ လုပ်ကိုင်ကြရာတွင် ထိုင်းအာဏာပိုင် များထံ၌ စိစစ်တွေ့ရှိပါက ငွေကြေး တစ်စုံတစ်ရာ ပေးဆောင်ကာ ဆက်လက် လုပ်ကိုင်ကြကြောင်း သိရသည်။

ထိုင်းအလုပ်သမား ဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် ၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း အရေးယူ လုပ်ဆောင်ချက်အရ စစ်ဆေး ခံရသည့် နိုင်ငံခြားသား ၂ သိန်းကျော်အနက် မြန်မာနိုင်ငံသား ၁၇၇,၁၃၄ ဦး ပါဝင်ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ အလုပ်များအား လုယူသူများဟု ဆိုထားသည့် ၈၃၃ ဦးထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားမှ ၃၉၂ ဦးဖြင့် အများဆုံးဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၄

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ စက်ရုံများတွင် အလုပ်အမှာစာ မရရှိမှုကြောင့် မြန်မာအပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ အလုပ်ထုတ်ခံနေရပြီး ထိုအလုပ်ထုတ်ခံရသည့်အထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားအများဆုံးဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အလုပ်အမှာစာမရရှိမှုကြောင့် အလုပ်ထုတ်မှုများရှိသကဲ့သို့ အကြောင်းမဲ့ လူအင်အားလျှော့ချသည်ဟုဆိုကာ အလုပ်ထုတ်နေခြင်းများလည်းရှိပြီး ပြီးခဲ့သည့် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့က မဟာချိုင်ရှိ လျှပ်စစ်စက်ရုံတစ်ခုမှ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတစ်ထောင်ကျော်အား လုပ်ငန်းခွင်လိုအပ်ချက်ကြောင့် လူလျှော့သည်ဆိုသည့် အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “သူတို့ကတော့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ ဖြုတ်မယ်ဆိုရင် ကြိုပြီးတော့ အနည်းဆုံး တစ်လအကြောင်းကြားရမယ်။ ပြီးတဲ့အခါကျရင် သူ့ရဲ့သတ်မှတ်ထားတဲ့ လုပ်သက်အတိုင်း အကျိုး ခံစားခွင့် အဲဒါ ထိုင်းရဲ့ ဥပဒေအတိုင်း ပေးရတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်လို့ အဲဒီလူတွေက MOU တွေဖြစ်တယ်ဆိုရင် အေဂျင်စီက တာဝန်ယူရမယ်။ ဒီထဲမှာ က ကျနော်တို့သိရသလောက် နှစ်ချီလုပ်သက်ရင့်တဲ့ သူဆို ၄၊ ၅ နှစ်သမား တွေပါတယ်။ တချို့တွေကျ လပိုင်းပဲ ရှိသေးတယ်။ လပိုင်းသမားတွေကျတော့ သိန်း ၂၀၊ ၃၀ ပေးပြီးတော့ လာလို့ အကြွေးတောင် မကျေသေးဘူး ဒီပြဿနာကို ကြုံရတယ်ဆိုတော့ ဒါ အေဂျင်စီတွေက တိုက်ရိုက်တာဝန်၊ သူတို့မှာ တာဝန်ရှိတယ်၊ သူတို့ တာဝန်ယူရမယ်။ ဒီအလုပ်ရုံတစ်ရုံကို သူပို့တယ်ဆိုကတည်းက ဒီအလုပ်ရုံရဲ့ ခိုင်မာမှု ပြီးတော့ ဒီဘက်အခြမ်းမှာရှိတဲ့ အေဂျင်စီရဲ့ ထိုင်းအေဂျင်စီရဲ့ တာဝန်ယူမှု ဒါတွေအကုန်လုံးကို သူသိမှ ပို့လို့ရမှာ လေ။ တကယ်လို့ ပို့လိုက်ပြီးတော့မှ မမျှော်လင့်တဲ့ဟာဖြစ်တယ်ဆို ဥပမာ စက်ရုံမီးလောင်တာတို့၊ အော်ဒါက ပြတ်သွားတာတို့ အဲဒါမျိုးကို အလုပ်ရှင်ကသေတာတို့ သဘောပြောတာပေါ့ ဒါမျိုးတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တော့ ချွင်းချက်ပေါ့။ အဲဒီလိုမဟုတ်ဘဲ အခုလိုဖြုတ်တယ်ဆိုရင်တော့ သူ့ရဲ့သတ်မှတ်ချက်နဲ့အညီ ဖြစ်ဖို့လိုတယ် ထိုက် သင့်ထိုက်တန်တဲ့ နစ်နာကြေးပေးဖို့လိုတယ်။ ဒီထဲမှာ MOU တွေပါတယ်ဆိုရင်တော့ MOU တွေသည် သူတို့ကို ခေါ်လာတဲ့ လူသစ်တွေကို အထူးသဖြင့် ပြောတာပေါ့ ဟိုဒင်းက(အေဂျင်စီ) တာဝန်ယူရမယ်” ဟု ပြောသည်။

အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ် 

ထိုသို့ အလုပ်ထုတ်ခံရသည့်အထဲတွင် MOU အလုပ်သမားများ ပါဝင်သကဲ့သို့ အထောက်အထားမဲ့သူများလည်း ပါဝင်ကြောင်းနှင့် အချို့စက်ရုံကြီးများတွင် အလုပ်ထုတ်ခံရသူများအား နစ်နာကြေးပေးသော်လည်း အချို့စက်ရုံ များတွင်မူ နစ်နာကြေးမပေးကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် MOU အလုပ်သမားများအား စေလွှတ်ရာတွင် တစ်ဖက်နိုင်ငံရှိ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံတို့၌ လုပ်ငန်းလည်ပတ် နိုင်မှု အခြေအနေအား သေချာစွာ စိစစ်သင့်ကြောင်း MWRN မှ အကြံပေး ဦးအောင်ကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “စိတ်ရင်း စိတ်ဓာတ် မှန်ကန်စွာနဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့ အေဂျင်စီတွေရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ တချို့ကျတော့ တဖက် နိုင်ငံမှာ လုပ်သားတွေကို များများ စေလွှတ်နိုင်လို့ရှိရင် သူတို့အတွက် အကျိုးစီးပွား ရတယ်ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်နေတဲ့ အေဂျင်စီမျိုးတွေ ရှိနေရင်တော့ ဒါလုပ်သားတွေအတွက် ဒုက္ခရောက်မှာပေါ့။ အဲဒီတော့ အမှာစာ ရပြီ ဆိုရင် အဲဒီ အမှာစာကို စစ်ဆေးတဲ့အခါမှာ အာဏာပိုင်တွေပါ ပါရတယ်။ အဲဒီ လုပ်သား အမှာစာခေါ်ယူတဲ့ စက်ရုံ က အမှန်တကယ် ဘယ်နေရာမှာ တည်ရှိနေတာလဲ၊ ဘာတွေ ထုတ်လုပ်နေတာလဲ၊ သူ့မှာ လုပ်သားဦးရေ ပြော သလောက် လိုအပ်နေတယ်ဆိုတာ မှန်ကန်သလားဆိုတာ စိစစ်ပြီးမှ အဲဒီအမှာစာတွေကို လက်ခံပြီးမှ လုပ်သား စေလွှတ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး မဟုတ်ဘဲနဲ့ ထိုင်းအေဂျင့်နဲ့ မြန်မာအေဂျင့်နဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီးမှ လုပ်သားတွေ ကို ရအောင် ပေးပို့လိုက်ပြီးမှ ဒီရောက်မှ အလုပ်မရှိဘဲနဲ့ အလုပ်လိုက်ရှာနေတယ် ဆိုတာမျိုးတွေ ကလည်း ဟိုတလောက ခဏခဏ ကြားနေရတယ်။ အဲဒါက စိစစ်မှု အားနည်းနေလို့ပါ။ အဲဒီတော့ အလုပ်သမားတွေ အချိန် တွေကုန်ပြီးမှ တဖက်နိုင်ငံမှာ ဒုက္ခမရောက်အောင် သက်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား ဝန်ကြီးဌာနက စနစ်တကျ လေ့လာသုံးသပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ထောက်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

အလုပ်ထုတ်ခံရသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကိုတွေ့ရစဉ် 

နစ်နာကြေး မရရှိသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများထံ သွားရောက်ကာ အကူအညီ တောင်းခံနေရကြောင်းလည်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ယခုကဲ့သို့ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများမှ ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအား အလုပ်ထုတ်ပစ်ခြင်းသည် အလုပ်သမား အသစ်များအား အစားထိုး ခေါ်ယူရန်အတွက် ဖြစ်နိုင်ကြောင်းလည်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက သုံးသပ်သည်။

လက်ရှိတွင် အလုပ်ထုတ်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံ၌ အလုပ်သမား လိုအပ်ချက်ကြောင့် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများမှ ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားများအား ခေါ်ယူရန် ထိုင်းအစိုးရအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃

ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့ရှိ မြန်မာသံရုံးအနေဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား OWIC ကတ် နေ့ချင်းပြီး ထုတ်ပေးသင့်ကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများသည် ဘန်ကောက်ရှိ မြန်မာသံရုံးတွင် OWIC ကတ်ဖိုး ဘတ်ငွေ ၂၅၀ (မြန်မာငွေ နှစ်သောင်းကျော်) ပေးရသော်လည်း ကတ် ချက်ချင်းမရရှိသည့်အပြင် ထို OWIC ကတ်ထုတ်ပေးရေး စခန်းများသို့ ရက်ချိန်းဖြင့် ထပ်မံသွားရောက်နေရကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူ ကိုသားကြီးက “တကယ်တမ်းကျရင် သူတို့ ထုတ်ပေး လို့ရတယ်လေ။ OWIC ကတ် ထုတ်တဲ့စက်တွေက စက်တစ်လုံးကို အချပ်ပေါင်း ၆၀၀ ထုတ်ခွင့်ရှိတယ် တစ်ရက် ကို။ ထုတ်လို့ရတာပေါ့နော်။ ပြီးသွားမှ အချိန်ပေးနားပြီးတော့ အပူချိန်ကို ပြန်စောင့်တာမျိုးတွေ ရှိတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီနေရာမှာ တစ်ရက်ကို ၆၀၀ ထုတ်မလား၊ ပြီးတော့ အခု နည်းပညာတွေ မြင့်လာတာပဲ ဖြစ်တဲ့အတွက် ၈၀၀ ထုတ်မလားပေါ့ ကတ်ပြားကို။ ပြီးတော့ အချိန်နဲ့တပြေးညီ ထုတ်ပေးလို့ ရ ရမယ်။ လျှောက်လိုက်တာနဲ့ ကျနော် အခု ၉ နာရီမှာလျှောက်ရင် ကျနော်ရဲ့ ကတ်ပြား ဘယ်အချိန်မှာ ရနိုင်မလဲပေါ့ ၁၀ နာရီ ရမလား၊ ၁၁ နာရီ ရမလားပေါ့ ဒါကို ဝန်ထမ်းက သတ်မှတ်ပေးထားရမယ်။ ဒါဆိုရင် ဒီအလုပ်ခွင့်ယူခဲ့တဲ့ ဝန်ထမ်းဟာ ဒီ OWIC ကတ်ကို တစ်ရက်တည်းမှာ ရအောင်စောင့်ပြီး ယူသွားမှာ။ အဲဒီတော့ စနစ်က စနစ်အမှားကြီးလို ဖြစ်နေတာလေ။ လုပ်ချင်သလိုလုပ်။ ဒီကတ်ထုတ်ရတဲ့ နေရာမှာ ကတ်လျှောက်တာ တစ်နေရာ၊ သွားထုတ်ရတာ တစ်နေရာ။ ပြီးတော့ ရက်ချိန်းတွေကို အဝေးကြီးရွှေ့တယ်။ ပြီးတော့ ရက်ချိန်း အတိအကျအတိုင်းလည်း ဌာနတွေက မထုတ်ပေးနိုင်ဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာသံရုံးတွင် ပတ်စပို့နှင့် OWIC ကတ်  လာလျှောက်သူများ

မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအနေဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ ခရိုင်များတွင် ဖွင့်လှစ်ထားသော OWIC ကတ် ထုတ်ပေး ရေးစခန်းများသို့ သွားရောက်ရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်အား ထပ်မံပေးသွင်းရကြောင်းလည်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက ပြောသည်။

FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက “အထူးသဖြင့် ဒီက အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ရောက်ရှိ၊ ရောက်ရှိပြီး တဲ့အခါကျတော့ အလုပ်သမားမှတ်ပုံတင် လုပ်ထား၊ ပြီးတဲ့အခါကျတော့ CI တို့ဘာတို့ ရထားပြီးတဲ့လူတွေ၊ ဒါမှ မဟုတ်လည်း ပတ်စပို့အဆင့်အထိ ပြောင်းထားပြီးတဲ့ လူတွေဆိုရင် ဗမာပြည်ပြန်ရင် အဲဒီ OWIC မရှိဘူးဆိုရင် ပြဿနာတက်တာပဲ။ ပြီးတော့ အချိန်ကပေးရတဲ့အခါကျတော့ နှစ်ပတ် သို့မဟုတ် တစ်လပေးရတဲ့အခါကျတော့ ရတဲ့ ဒီဘက်ကနေ ပြန်တဲ့ ခွင့်နဲ့က မလောက်ငှဘူးပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ထို့အပြင် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ၏ စာရွက်စာတမ်း၊ အထောက်အထားကိစ္စများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် တိုက်ရိုက်လုပ်ဆောင်နိုင်မှု အားနည်းကြောင်းနှင့် ကြားခံလူအဖြစ် ပွဲစားများ ပါဝင် ပတ်သက် နေမှုကို လမ်းဖွင့်ပေးထားသကဲ့သို့ ဖြစ်နေကြောင်း ၎င်းတို့က သုံးသပ်သည်။

မြန်မာသံရုံးတွင် OWIC ကတ် လာရောက်လျှောက်ထားထုတ်ယူသူများ

MWRN မှ အကြံပေး ဦးအောင်ကျော်က“ကျနော်တို့ ဥပမာပြရမယ်ဆိုရင် ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေပြည်ပထွက်ခွာခွင့် အလည်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် သူတို့ ပတ်စပို့တွေလျှောက်ထားတဲ့အခါမှာ နေ့ချင်းပြီး ဆောင်ရွက်ပေးတာရယ်၊ နောက် ကုန်ကျစရိတ်ကလည်း သတ်မှတ်နှုန်းထားထက် ပိုပေးစရာမလိုဘဲ ရရှိနေတာ တွေကို ကျနော်တို့က တွေ့နေရတယ်ဆိုတော့ ပြောချင်တာက ဥပမာ ထောက်ပြတာပါ။ နည်းပညာအားဖြင့် မလုံလောက်တာလား၊ ဒါမှမဟုတ် စက်ယန္တရားတွေ မလုံလောက်တာလား ဘာလား ဒါတွေကို ချိတ်ဆက်ပြီး လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် သန်းနဲ့ချီတဲ့ အလုပ်သမားတွေအတွက် လွယ်ကူချောမွေ့ပြီးမှ ကုန်ကျစရိတ်လည်း နိုင်ငံတော်က သတ်မှတ်ထားတဲ့အတိုင်း လုပ်သားတွေအတွက် အပိုဝန်ဆောင်ခပေးစရာ မလိုတဲ့ အနေအထား မျိုးကို ရအောင်လုပ်မယ်ဆိုရင် ဖန်တီးလို့ရနိုင်တဲ့ စွမ်းအားရှိတယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာသံရုံးအနေဖြင့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား OWIC ကတ် နေ့ချင်းပြီး မထုတ်ပေး နိုင်လျှင်လည်း ပေးလိုက်သည့် ရက်ချိန်းများအတိုင်း တိတိကျကျ ဆောင်ရွက်ပေးစေလိုကြောင်း ထိုင်းရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက အကြံပြုသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၃

မြန်မာ့ထောပတ်သီးများကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူစာချုပ် G to G စနစ်ဖြင့် တရားဝင် တင်ပို့နိုင်ရန် အတွက် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ ထောပတ်သီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများ အသင်းတို့ ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

မြန်မာ့ထောပတ်သီးကို တရုတ်နိုင်ငံက ဝယ်ယူလိုကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံကလည်း တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့လို ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် တရားဝင် တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် ဆွေးနွေးရာ၌ အခြေအနေ ကောင်းမွန်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ထောပတ်သီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် တင်ပို့ရောင်းချသူများအသင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးကျော်စိုးမင်းက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

ဦးကျော်စိုးမင်းက “G to G သွားပြီး လက်မှတ်ထိုးမှ ကျနော်တို့က ရောင်းချခွင့် ရှိတာကိုး။ အဲတော့ ကျနော်တို့ ယူနန် တာဝန်ရှိသူနဲ့ ဆွေးနွေးတယ် GACC ရချင်တာပေါ့။ GACC ရမှ တရားဝင် ရောင်းချခွင့် ရှိတာကိုး။ ရချင်ရင် ဘာတွေလုပ်ပေးရမလဲ ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးတယ်။ သူတို့ဘက်ကလည်း လုပ်မှာပေါ့။ အဓိကကတော့ ကျနော်တို့ ဘက် ပြင်ပြီးရင် G to G လက်မှတ် ဆက်သွားမှာပေါ့နော်။ အခြေအနေကတော့ ကောင်းပါတယ်။ သူတို့ဘက်က လည်း လိုချင်တယ်။ ကျနော်တို့ ဘက်ကလည်း လုပ်ချင်တယ် အခြေအနေကတော့ ကောင်းပါတယ်။ အခု နာနတ် ရသွားပြီပေါ့ GACC က။ နာနတ်ရသွားပြီဆိုတော့ ထောပတ်ရဖို့ ဒုတိယက ထောပတ်ရဖို့ ဖြစ်နေတယ်ပေါ့။ အခြေ အနေ ကောင်းတယ်။ ရဖို့ နီးစပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ့ထောပတ်သီး ကဏ္ဍတွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် စိတ်ဝင်စားမှု ရှိနေကြောင်း၊ ထို့နောက် ထောပတ်သီး စက်ရုံများအတွက်လည်း ပညာရှင်များ စေလွှတ်ရန် သဘောတူညီမှုများ ရရှိခဲ့သည်ဟု အတွင်းရေး မှူး ဦးကျော်စိုးမင်းက ဆက်ပြောသည်။

 ပြည်ပတင်ပို့မည့် ထောပတ်သီးများ ထုတ်ပိုးနေစဉ်

၎င်းက “အခု ကျနော်တို့ စကားပြောခဲ့တာက သူတို့ ထောပတ်ကဏ္ဍကို လာရောက်ရင်းနှီးဖို့ စိတ်ဝင်စားတယ်ပေါ့ နော်။ အဲဒါတော့ ကျနော်တို့ ခွင့်ပြုလို့မရဘူးလေ အစိုးရချင်း သူတို့ခွင့်ပြုမှပဲ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလို့ ရမှာဆိုတော့ ကျနော် တို့ မသိဘူး။ သူတို့ စိတ်ဝင်စားတယ် ပြီးရင် စက်ရုံတွေမှာလည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ စိတ်ဝင်စားတယ်။ စက်ရုံတွေကို လည်း သူတို့ ပညာရှင်တွေ လွှတ်ဖို့ သူတို့ ကူညီပေးမယ်ပေါ့။ ကျနော်တို့ အဲဒီလို သဘောတူညီချက်လေးတွေ ရခဲ့တယ်” ဟု ပြောသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသို့ G to G စနစ်ဖြင့် တရားဝင် တင်ပို့ခွင့်ရမည်ဆိုပါက တစ်နှစ်လျှင် တန်ချိန် ၁ သိန်းအထိ တင်ပို့၍ ရနိုင်ကြောင်း၊ သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ထောပတ်သီး ထွက်ရှိမှုနှုန်းသည့် တန်ချိန် ၁ သိန်း မရှိသေးကြောင်း သိရသည်။

တောင်သူများအနေဖြင့် ထောပတ်သီးကို တရားဝင် တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် မျှော်မှန်းထားမှုများရှိသော်လည်း ထောပတ်သီးများကို ဝယ်ယူရာတွင် ပွဲစားများဖြင့် မဟုတ်ဘဲ ကုမ္ပဏီများက ဝယ်ယူရန် လိုလားသည်ဟု ရှမ်းပြည် နယ်၊ တောင်ကြီးမြို့၊ ကျောက်တလုံးမြို့နယ် ထောပတ်အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ခွန်အာကာက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

ခွန်အာကာက “မျှော်လင့်တော့ မျှော်လင့်ထားတယ်။ တရုတ်ဘက်ကို သွားတာလည်း မျှော်လင့်ပါတယ်။ ထိုင်းဘက် သွားတာလည်း မျှော်လင့်ပါတယ်။ တရားဝင် အရပေါ့နော် မျှော်လင့်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြား ထွက်လို့ရတယ် ဆိုရင် တော့ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ချက်တွေတော့ နိုင်ငံခြားထွက်ရင်တော့ အဝယ်သမားလည်း လှိုင်လှိုင်လာမယ်။ ပွဲစား မဟုတ်ဘဲနဲ့ ကုမ္ပဏီတစ်ခုနဲ့ လုပ်သွားမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ တောင်သူတွေကတော့ ထောပတ် လောကမှာတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဝင်ငွေ တော်တော်လေး ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့ ကျောက်တလုံးမြို့နယ်မှာတော့ စိုက်ပြီး ဧကတောင် မှ သောင်းဂဏန်းလောက်တောင် ရှိနေပြီ။ အဲဒါကို တချို့လူတွေက ဟိုရောင်းမရ၊ ဒီရောင်းမရတဲ့အခါ တချို့လူ တွေက ပစ်ထားတာလည်း ရှိသွားတယ်” ဟု ပြောသည်။

ထောပတ်သီးကိုတွေ့ရစဉ်

ပြည်တွင်းတွင် ထောပတ်သီး စိုက်ပျိုးမှု များပြားသော်လည်း ပြည်ပသို့ တင်ပို့နိုင်မှု အားနည်းသည့်အတွက် တောင်သူများအနေဖြင့် ထောပတ်ပင်များကို သေချာစွာ မထိန်းနိုင်မှုများ၊ ကုန်သည်ပွဲစားများ၏ ဈေးနှိမ်မှုများ ကြောင့် ဈေးနှုန်းကောင်းမွန်စွာ ရရှိမှုမရှိခြင်းများ ကြုံတွေ့နေရသည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာ့ထောပတ်သီးကို အင်္ဂလန်၊ ပြင်သစ်၊ နယ်သာလန်နိုင်ငံတို့ကို စမ်းသပ် တင်ပို့ထားပြီး ရလဒ် ကောင်းများ ရရှိထားကြောင်း၊ မလေးရှားနိုင်ငံသို့ တရားဝင် တင်ပို့လျက်ရှိနေပြီး တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် လမ်းကြောင်းဖြင့်သာ တင်ပို့နေရသည်ဟု သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့ရှိ လေယာဉ်ကွင်း ပြေးလမ်းတိုးချဲ့ခြင်းနှင့် အဆင့်မြှင့်တင်ရန် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီ ၁ ရက်က ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

လေယာဉ်ကွင်းများ တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် အဆင့်မြှင့်တင်မှုများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် လေယာဉ်ပြေးလမ်းများကို ရေရှည် အတွက် မျှော်တွေးပြီး စနစ်တကျတွက်ချက် ဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း၊ လေယာဉ်ပြေးလမ်းများ တိုးချဲ့အဆင့် မြှင့်တင်ရာတွင် သတ်မှတ်စံချိန်စံညွှန်းနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိအောင် တည်ဆောက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း လေယာဉ် ရပ် နားရန် နေရာများ တည်ဆောက်ရာတွင်လည်း စနစ်တကျ တည်ဆောက်ရန်လိုကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

နစကဥက္ကဋ္ဌက “ ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်းသည် နောင်အချိန်တွင် ဆိပ်ကမ်းစက်မှု လုပ်ငန်းများ တိုးတက် လာပြီး ကုန်သွယ်မှုများပါ မြင့်တက်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် နိုင်ငံခြား ခရီးသွားများလည်း ပိုမိုဝင်ရောက်လာနိုင်ပြီး ကုန်တင်လေယာဉ်ကြီးများပါ ဝင်ရောက်လာနိုင်သဖြင့် လေယာဉ်ပြေးလမ်းတိုးချဲ့ရာ၌ ၎င်းအတွက်လည်း မျှော် မှန်း ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း၊ စစ်တွေလေယာဉ်ကွင်းသည် ပြည်နယ်၏ မြို့တော်ကွင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ ကြောင့် A-320? B-737 စသည့် လေယာဉ်များ ဆင်းသက်နိုင်မည့် လေယာဉ်ပြေးလမ်း တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် လေဆိပ် တိုးချဲ့အဆင့်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်ခြင်းကို အဆင့်လိုက် ဦးစားပေးအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ရန်လိုတယ်”ဟု ပြော သည်။

အလားတူ သံတွဲလေယာဉ်ကွင်းသည်လည်း ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ခရီးသွားများ ဝင်ရောက်မှု များပြားသည့်အတွက် ဂျက်လေယာဉ်များ ဆင်းသက်နိုင်သည်အထိ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန် လိုကြောင်း၊ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများတွင် ပြည်တွင်း လေကြောင်း ပြေးဆွဲမှုများကို တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့်နည်းတူ မိမိတို့ နိုင်ငံတွင် လည်း ပြည်တွင်း လေကြောင်း ပြေးဆွဲမှု အဆင့်မြှင့်တင်တိုးတက်စေရေး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဆိုပါက ပြည် တွင်း ခရီးသွားလာမှုကို ပိုမို အထောက်အကူပြုစေမည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ပင်လယ်ကမ်းခြေများသို့ ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ခရီးသွားများက သွားရောက်မှုများပြားလျက်ရှိ ကြောင်း၊ ထိုသို့ သွားရောက်ရာမှာလည်း လေကြောင်းလိုင်းဖြင့် အဓိကသွားရောက်ကြကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် (၂၀၂၂ ခုနှစ်)နှစ် သင်္ကြန်ကာလတုန်းက ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ခရီးသွား ဝင်ရောက်မှုများပြားခြင်း ကြောင့် တစ်ရက်တည်းမှာပဲ လေယာဉ် အကြိမ် ၂၀ ဆင်းသက်ခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀

နယ်စပ်မှတဆင့် ဆန်တင်ပို့ရာတွင် လိုင်စင်အသစ် လျှောက်ထားမှုကို လိုင်စင်ချပေးခြင်း မရှိခြင်းကြောင့် တရုတ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးတွင် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှု ရပ်ဆိုင်းလုနီးပါး ဖြစ်နေသည်ဟု မူဆယ်ဆန်ကုန်သည်များထံ မှ သိရသည်။

ပြည်တွင်းဆန်ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်စေရန် ပြည်ပကို ဆန်တင်ပို့ရာတွင် အကန့်အသတ်စနစ်ဖြင့်သာ တင်ပို့ရမည်ဖြစ်သည့်အတွက် လိုင်စင်အသစ်များ ချမပေးသေးခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့မှုကို ကန့်သတ်လိုက်ခြင်းနှင့် လက်ရှိတွင် နွေစပါးများ ပေါ်လာနေပြီ ဖြစ်သည့်အတွက် ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းများလည်း လျော့ကျလာမည် ဖြစ်သည်ဟု မူဆယ်ဆန်စပါးကုန်စည်ဒိုင် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးမင်းသိန်းက “လိုင်စင်အဟောင်းတွေက သိပ်မကျန်တော့ဘူး။ လိုင်စင်အသစ်ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့ ကတည်းက စတင်ပြီး မထုတ်ပေးတာ ဒီကနေ့အထိပဲ။ ဒါပေမယ့် ၄ လပိုင်း အကုန်လောက်ဆိုရင် ပြန်ထုတ် ပေးမယ်လို့ ကြားတယ်။ ဒါကြောင့် လိုင်စင် မထုတ်ပေးတာလည်း ပါတယ်၊ ၆၅၊ ၃၅ သတ်မှတ်လိုက်လို့ အကျိုး အမြတ် မရှိလို့ ဆန်တွေ မတင်တာလည်း ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လောလောဆယ်မှာတော့ ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုက ရပ်ဆိုင်းလုနီးပါး ဖြစ်သွားပါပြီ။

စပါးများနေလှန်းနေစဉ်

လောလောဆယ် ပြည်ပနိုင်ငံကို ဆန်တင်ပို့မှု လျှော့ချတယ်ဆိုတာတော့ တရားဝင် တော့ မကြေညာဘူးပေါ့လေ၊ သူ့ဟာသူတော့ လျှော့နေတာ။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် လောလောဆယ်တော့ အခု နွေစပါးလည်း ပေါ်တော့မယ်ဆိုရင်တော့ ဆန်ဈေးကတော့ အထိုက်အလျောက်တော့ ပြန်ကျမှာပေါ့” ဟု ပြော သည်။

ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့် ဆန်သည် ဧည့်မထ ၂၅ မတ်ဆန်များဖြစ်ပြီး ယင်းဆန်သည် အခြေခံလူတန်းစား အများဆုံး စားသုံးသည့် ဆန်ဖြစ်သည့်အတွက် ထိုဆန်ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းလာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ပေါ်ဆန်မွှေး ဆန် ထွက်ရှိမှု လျော့နည်းသည့်အတွက် ဆန်ကြမ်းဈေးနှုန်း ကျဆင်းသော်လည်း ဆန်အချော ဈေးနှုန်းများသည် လိုက်ပါကျဆင်းမည် မဟုတ်ကြောင်း ဆန်ကုန်သည်များက သုံးသပ်ကြသည်။

ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းသည် အဆမတန် မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့ရာတွင် ကုန်သည်များ အနေဖြင့် အကျိုးအမြတ် ရရှိမှု နည်းပါးနေသည့်အတွက် ကုန်သည်အများအပြားသည် ဆန်တင်ပို့မှုများ ရပ်နား လာကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့မှု မရှိခြင်း အပြင် ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းပါ ကျဆင်းလာပါက စပါးစိုက် တောင်သူ များအတွက် ထိခိုက်နိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဈေးကွက်ကို ထိန်းညှိသည့် အနေဖြင့် သေချာ စိစစ်ပြီးမှသာ လိုင်စင် ချပေးခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဘုရင့်နောင် ဆန်ကုန်စည်ဒိုင် အတွင်းရေးမှူး ဦးသန်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဦးသန်းဦးက “ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းက ပတ်သက်မှုတော့ ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် အခုဟာတော့ မျှမျှတတပေါ့နော် export မပို့လို့ရှိရင်လည်း ဆန်ဈေးက မြန်မာနိုင်ငံမှာ အများဆုံး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူ လယ်သမားတွေ အတွက်လည်း ပြန်ကြည့်ရတာပေါ့နော်။ export မပို့လို့လည်း မရဘူး။ ပြည်တွင်းက ဆန်ဈေးတွေလည်း မတရား ဈေးတက်ရင်လည်း မဖြစ်ဘူး။ အဲလိုမျိုးပေါ့နော် ရှဉ့်လည်းလျှောက်သာ ပျားလည်းစွဲသာ အဲဒီလိုမျိုး ထိန်းညှိရတာ ပေါ့။ ပြီးခဲ့တဲ့လက နွေစပါးနဲ့ မိုးစပါးနဲ့ စပ်ကူးမက်ကူးမှာ သင်္ဘောတင်ရှိတော့ နောက်ဆုတ်ထားတာပေါ့နော်။ အခု ဆိုရင် နွေစပါးတွေ ပေါ်လာပြီလေ။ နွေစပါးပေါ်တဲ့ အချိန်ကျမှ တင်ပေါ့။ သဘောကတော့ ကာဂို (ပစ္စည်း) မရှိဘဲနဲ့ ရောင်းတယ်။ နောက် သင်္ဘောက လာတင်တဲ့အချိန်မှ ပစ္စည်းက မရှိဘူး။ ရှိတဲ့ပစ္စည်းတွေကို မတန်တဆ ဈေးပေး ပြီးတော့ အရှုံးခံပြီး ဝယ်တင်ရမယ်ဆိုရင် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေလည်း မြင့်သွားမယ်။ exporter လည်း အကျိုးမရှိဘူး။ အဲဒီလိုမျိုးတွေ မဖြစ်အောင်ပေါ့နော်။ စနစ်တကျ စိစစ်ပြီးမှ လိုင်စင်ချပေးတယ်။ အရောင်းအဝယ်တွေ လုပ်လို့ရ တယ် အဲဒီသဘောပါ။ အရင်လိုတော့ လွယ်လွယ်ကူကူ ပေါ့ပေါ့ပျက်ပျက်တော့ ရောင်းလို့ မရတော့ဘူး” ဟု ပြော သည်။

ဆန်အိတ်များ သယ်ဆောင်နေစဉ်

မတ်လ ဒုတိယပတ်မှ စတင်ပြီး နွေစပါးများ ရိတ်သိမ်းနေကြပြီ ဖြစ်သည့်အတွက် ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်သို့ ဆန်ဝင်ရောက်မှု များပြားနေကြောင်း၊ ထို့နောက် ဆန်ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ပြည်ပကို တင်ပို့သည့် ဆန်ကြမ်းဈေးနှုန်းသည် ယခင်က တစ်အိတ်လျှင် ၅၃၀၀၀ ကျပ် ရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် ၅၀၀၀၀ ကျပ်ခန့်သာ ရှိတော့ကြောင်း၊ ဆန်တွင် အစိုဓာတ် ပါဝင်မှုနှုန်း များနေခြင်းကြောင့် ဆန်ဈေးနှုန်းများ ဆက်လက်၍ ကျဆင်းနိုင်ခြေ ရှိသေးကြောင်း ဘုရင့်နောင်ကုန်စည်ဒိုင်ထံမှ သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်အနေဖြင့် ၂၀၂၃ - ၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၁ သန်းကျော်ကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့နိုင်ရန် မျှော်မှန်းထားခြင်းကြောင့် တစ်လလျှင် ဆန်နှင့် ဆန်ကွဲတန်ချိန် ၁ သိန်းမှ ၁ သိန်းခွဲခန့်သာ တင်ပို့နိုင်တော့မည့် အခြေအနေ ဖြစ်သွားမည်ဖြစ်သည်ဟု ဆန်ကုန်သည်များက သုံးသပ်ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၃၀

ကိုဗစ်ကြောင့် ရပ်နားထားခဲ့ရသည့် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း အင်းလေးရေပေါ်သင်္ကြန်အား လာမည့် သင်္ကြန် ကာလတွင် ပြန်လည်ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သော်လည်း ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပခရီးသွားများအား ဆွဲဆောင်ရန် အချိန်မမီတော့ကြောင်း ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အင်းလေးရေပေါ်သင်္ကြန်ကျင်းပပြုလုပ်မည့်အကြောင်းအား ပြည်ပခရီးသွားများ သိရှိပြီး လာရောက်လည်ပတ် နိုင်ရန် ကြော်ငြာများဖြင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိတွင် ရက်နီးကပ်မှသာ သိရှိရသောကြောင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်မှု၌ အားနည်းကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွား လာရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးစည်သူကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အမှန်တကယ်ဆိုရင် ဒါလုပ်မယ်ဆိုတာလည်း တိတိကျကျ Plan တွေ ဘာတွေနဲ့ သေချာသိရပြီဆိုလည်း ဟိုတယ်တွေအနေနဲ့ ဒီသင်္ကြန်package ရောင်းတာမျိုးတွေ ဘာတွေ အဲဒီလိုမျိုးတွေ သူတို့လုပ်နိုင်တာပေါ့။ အခုကလည်း အနားကပ်မှပဲ စီစဉ်ပြီးတော့လုပ်တဲ့ပုံစံမျိုး ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ ကြော်ငြာတဲ့ အပိုင်းလေးတွေမှာ လုပ်ငန်းရှင်တွေဘက်ကလည်း package ရောင်းတဲ့အပိုင်းလေးတွေမှာ နည်းနည်း အားနည်းသွားမယ်ထင်တယ်။ ဒီသင်္ကြန်လုပ်မယ်ဆိုတာမျိုး စောကတည်းက ကြိုပြီးတော့ announce လုပ်ထားမယ်ဆိုရင် ခရီးသွားလုပ်ငန်း ရှင်တွေဘက်ကလည်း သင်္ကြန်package တွေဘာတွေ ရောင်းတဲ့အခါမှာ ရေပေါ်သင်္ကြန် package တွေ ဘာတွေ ရောင်းလို့ရတာပေါ့။ အဓိကကတော့ သိအောင်လုပ်ရမှာပေါ့။ သိအောင်လုပ်ပြီးရင် လာဖို့လွယ်အောင် လုပ်ပေး ရမှာပေါ့။ ပြီးလို့ရှိရင် စိတ်ဝင်စားအောင် လုပ်ပေးရမှာပေါ့။ ဒါမှ ဧည့်သည်လာဖို့ဆိုတာကလည်း အရင်ဆုံး သိမှ ဖြစ်မှာပေါ့။ ဒီ သင်္ကြန်ရှိတယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုသိအောင်လုပ်မလဲ။ အဲဒါမှ နိုင်ငံခြားသား ဧည့်သည်တွေ လာဖို့ ဆိုတာ အခြေခံအချက်လေးတွေရှိတာပေါ့။ အဲဒီလိုကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်တဲ့အပိုင်းမှာတော့ အားနည်းတယ် ဒီရေပေါ်သင်္ကြန်က။ ဒီထက်ပိုပြီးတော့တော့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်မြှင့်တင်တဲ့ ပုံစံမျိုးလေးတွေတော့ လုပ်သင့် တာပေါ့။ ဖြစ်သင့်တာကတော့ ကမ်ပိန်းတို့ ပရိုမိုးရှင်းတို့ အဲဒီလိုမျိုးလေးတွေ လုပ်သင့်တာပေါ့။ package ရောင်းတာမျိုးတွေ လုပ်သင့်တာပေါ့။ လုပ်ဖြစ်မလုပ်ဖြစ်ဆိုတာက အချိန်နည်းနည်းကပ်မှ သိရတာလည်း တစ်ကြောင်းပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ရေပေါ်သင်္ကြန်ပွဲတော်

အင်းလေးရေပေါ်သင်္ကြန်အား ကိုဗစ်ကာလအလွန်ပြီးနောက် ယခုနှစ်တွင် ပထမဆုံး ပြန်လည် ကျင်းပ ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် မဏ္ဍပ်များ၊ ဖောင်များအား ပြန်လည်ပြုပြင်မှုများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း သိရသည်။
ညောင်ရွှေမြို့သည် ယခင်ကတည်းက ပြည်ပခရီးသွားဈေးကွက်ဖြစ်သောကြောင့် ကိုဗစ်မတိုင်ခင်ကာလများက ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အင်းလေးရေပေါ်သင်္ကြန်များတွင် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပခရီးသွားများ သိန်းနှင့်ချီ၍ ပါဝင်ဆင်နွှဲ ခဲ့ကြကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်းများအသင်းမှ သိရသည်။

သို့သော် လက်ရှိတွင် ပြည်ပခရီးသွားများထက် ပြည်တွင်းခရီးသွားများ လာရောက်လည်ပတ်ရန်သာ မျှော်လင့် ရကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနောင်းနောင်းဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

အင်းလေးရေပေါ်သင်္ကြန်မဏ္ဍပ်

“အဓိကက ကျနော်တို့ သင်္ကြန်လအတွင်းမှာ ပြည်တွင်းခရီးသွားအတွက်က အရေးကြီးပါတယ်။ ပြည်တွင်း ခရီးသွားမှာကျတော့ ပြည်တွင်းခရီးစဉ်တွေ အကုန်လုံးက သင်္ကြန်ကာလပြီးရင် နောက်ဆုံးပေါ့။ ဒီနောက်ဆုံး မရောက်ခင်အတွင်းမှာ ခရီးစဉ်တွေ အကုန်လုံးရောင်းချရတာမျိုးတွေ အကုန်လုံးတွေရှိပါတယ်။ ဒီဘက်ကို ကျနော်တို့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီးတော့ ခရီးစဉ်တွေလည်း အကုန်ရောင်းချပြီးပြီ။ အခုလိုမျိုး ရိုးရာသင်္ကြန်ပွဲတွေ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် ပြည်တွင်းခရီးစဉ်တွေ၊ ပြည်တွင်းခရီးသွားတွေ အကုန်လုံးက ရှမ်းပြည်နယ်နဲ့ ဒီအင်းလေး ဒေသပေါ့နော် သူနဲ့ဆက်စပ်နေတဲ့ ခရီးစဉ်တွေဖြစ်တဲ့ ကလောတို့ ပင်းတယတို့ အထိပါ ခရီးသည်တွေ သွားရောက် မှု ပိုမိုများပြားလာပါလိမ့်မယ်။ ဒါကတော့ ကျနော်တို့ ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တွေတင် မကဘဲနဲ့ ဒေသအတွင်းက လူတွေရဲ့ ဒီခရီးစဉ်အတွင်းမှာ အမှတ်တရပစ္စည်းရောင်းချတာတွေက အစပေါ့ သင်္ကြန်ကာလအတွင်းမှာရှိတဲ့ ခရီးစဉ်တွေအပေါ်မှာ ဝင်ငွေတွေ အများကြီး ရရှိကြပါလိမ့်မယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် သင်္ကြန်ပိတ်ရက်ကာလများ၌ ပြည်တွင်းခရီးသွားများအနေဖြင့် အပန်းဖြေခရီးသွားလာရန် ရွေးချယ် ထားကြသည့်နေရာဒေသများထဲတွင် ကမ်းခြေဒေသများ၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ မန္တလေးနှင့် ပုဂံခရီးစဉ်တို့ အများဆုံး ဖြစ်ကြောင်းလည်း မြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်းများအသင်းထံမှ သိရသည်။