CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

မူဆယ်မြို့မှ တဆင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ရန် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် စာအုပ်အနီအား မူဆယ်အိမ်ထောင်စု စာရင်းရှိသူများကိုသာ ထုတ်ပေးနေခြင်းကို ဖြေလျှော့ပေးသင့်ကြောင်း လူမှုကူညီရေးအသင်းနှင့် ဒေသခံအချို့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုနယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် စာအုပ်အနီသည် ၁ နှစ်သက်တမ်းရှိသည်။

လက်ရှိတွင်  မူဆယ်အိမ်ထောင်စုစာရင်း ရှိသူများကိုသာ ထုတ်ပေးနေခြင်းဖြစ်ပြီး အခြားသူများကိုတော့ နန်းတော်၊ ဆင်ဖြူ၊ မန်ဝိန်းဂိတ်များတွင် နယ်စပ်ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် ယာယီလက်မှတ် (TBP)အား လူဦးရေ အများအပြားကို ထုတ်ပေးနေခြင်း ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ နယ်စပ်ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် ယာယီလက်မှတ် (TBP)သည် သက်တမ်း ၆ ညအိပ် ၇ ရက်သာရှိပြီး လက်ရှိ တွင် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လိုသည့် ဒုက္ခသည်များ၊ စားဝတ်နေရေးအတွက် အလုပ်သွားရောက် လုပ်ကိုင်လိုသူတို့ များပြားနေ၍ စာအုပ်အနီ ထုတ်ပေးမှုကို ဖြေလျှော့ပေးသင့်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကမ်းလက်ကူညီ ပရဟိတအသင်းမှ ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိန်လှအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပေးတော့ပေးတယ်။ သူက ဘာလဲဆိုတော့ မူဆယ်အိမ်ထောင်စု ဖြစ်ရမယ်ဆိုပြီး ထိန်းချုပ်ထားတာ‌ရှိ တယ်။ အမှန်မှန်က စာအုပ်အနီကို အခုလို အနေအထားမှာ ထိုက်သင့်တဲ့ ငွေကြေးယူပြီးတော့ ဖွင့်ချပေးစေချင်တာ ပေါ့။ ဒီလောက်ပြည်သူတွေ ခက်ခဲနေတဲ့ အချိန်မှာ စာအုပ်အနီကို ထုတ်ပေးစေချင်တာပေါ့။ ထိုက်သင့်တဲ့ ဥပမာ တစ်သောင်းလား၊ နှစ်သောင်းလား၊ သုံးသောင်းလား ယူလိုက်ပေါ့။ အခု တရုတ်မှာလည်း စာအုပ်အနီ မရှိရင် တစ်ပတ်ကဒ်နဲ့ သွားရင် ၇ ရက်ပြည့်ရင် ပြန်လာ၊ ပြန်လာပြီးရင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေ သောင်းချီ၊ သိန်းချီ ရှိပါ တယ် ဒီသံသရာက လည်နေဦးမှာပဲ။ ၆ ညအိပ် ၇ ရက်ဆိုတော့ ၅ ညအိပ်ပြီးတာနဲ့ ၆ ညအိပ်တဲ့ရက်မှာ ဗမာပြည် ပြန်ထွက်လာရတယ်။ ဗမာပြည် ပြန်ထွက်လာတော့ ဒီတုံကင်ကို ပြန်စောင့်ရတာ ၃၊ ၄ ရက်။ ရက်က မြန်မြန်တိုး ချင်တော့ မနက် ၄ နာရီလောက်က ထတန်းစီ၊ စဉ်းစားကြည့်လေ တစ်ခါပေးရင် ၇ ရက်ဆိုတော့ လူတစ်ယောက် ဝီရိယမထားလို့ ရှိရင် တရုတ်ထဲပြန်ဝင်ဖို့ ၁၅ ရက် ကြာသွားမယ်” ဟု ပြောသည်။

ယာယီနယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့်လက်မှတ်ကိုတွေ့ရစဉ်

တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် စာအုပ်အနီများကို ရှမ်းပြည်နယ်၊ မူဆယ်ခရိုင် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဦးစီး ဌာန (လဝက)ရုံး၏ ထောက်ခံချက်ဖြင့် ထုတ်ပေးခြင်းဖြစ်ပြီး မူဆယ်မြို့ပေါ်နေ အိမ်ထောင်စုစာရင်း ဖြစ်ပါက နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် စာအုပ်အနီပြုလုပ်ရန် အစိုးရ တရားဝင်သတ်မှတ်ဈေး ၅၀၀ ကျပ် ကျသင့်ကာ နေ့ချင်းအပြီး ရရှိကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် မူဆယ်မြို့အနီး တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသတွင်းနေ ပြည်သူများသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ နယ်စပ် ဖြတ်သန်းသွားလာခွင့် ယာယီလက်မှတ် (TBP)ဖြင့် သွားလာသူ နှုန်းထားမှာ တစ်ပတ်မှ ၁၀ ရက်အတွင်း လူဦးရေ ၇၀၀၀ ကျော်ခန့်ရှိသည်။

ယခင်ကထက် ပိုမိုများပြားလာသော်လည်း တရုတ်ဘက်မှ လက်ခံသည့်နှုန်းထားမှာ ပုံမှန်အတိုင်း တစ်ရက်လျှင် လူဦးရေ ၆၀၀ ခန့်သာ လက်ခံနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

မူဆယ်မြို့ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အခု မူဆယ်ပတ်ချာလည်မှာ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတာ။ မူဆယ် တစ်မြို့ပဲ ကျန်တယ်ပေါ့နော်။ မူဆယ်တစ်မြို့ပဲ ကွက်ကွက်လေး ကျန်နေတော့ မူဆယ်ကလူတွေက စိုးရိမ်ပြီး တော့ တရုတ်ပြည်ဘက်ကို ကူးကြတယ်ပေါ့။ သွားကြတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ မူဆယ်ကနေ ပြီးတော့ တရုတ် ပြည် ထွက်နေတဲ့ လူများနေတာ ဟုတ်ပါတယ်။ ပြန်ထွက်တဲ့ အခါကြလည်း နေ့စဉ် အလုပ်သွား၊ အလုပ်ပြန်တဲ့ လူတွေက ရှိနေတဲ့အခါကြတော့ ပြန်ထွက်တဲ့လူတွေကလည်း နေ့စဉ်က များတော့များနေတာပါပဲ။ အဲဒီအတွက် ကြ အဝင်များပြီးမှ အထွက်လည်း များတော့များတယ်ဆိုပေမယ့် လျော့တော့ လျော့သွားတာပေါ့။ နည်းတော့ နည်းသွားတာပေါ့။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တချို့လည်း ဟိုဘက်မှာ ရသလို ခိုနေရတာတွေ ရှိတာကို” ဟု CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

မူဆယ်မြို့မှ အဓိက အသုံးပြုနေရသည့် အခြေခံစားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ပြည်တွင်းမှ အဓိကတင်ပို့နေခြင်းဖြစ်ပြီး လက်ရှိတွင် မန္တလေး-မူဆယ်လမ်းကနေ တံတားအချို့ ပျက်ဆီးသွားသဖြင့် တရုတ် ဘက်မှ ကုန်များကိုသာသွင်း၍ အသုံးပြုနေရကြောင်း မူဆယ်မြို့ ဒေသခံများနှင့် လူမှုကူညီရေးအသင်းတို့ထံမှ သိရသည်။

ပေါ်ဆန်းမွှေးတစ်အိတ်အား ယခင်က ၂ သိန်းဝန်းကျင်သာရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် ၃ သိန်းကျော်ဖြစ်နေ သည်။

တရုတ်ဘက်ကို သွားမယ့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကိုတွေ့ရစဉ်

အလားတူ ပဲဆီတစ်ပုံးလျှင်  ၂ သိန်းကျော် ပေါက်ဈေးရှိနေကြောင်း၊ မူဆယ်-မန္တလေး သွားမည်ဆိုပါက ကားခအား တစ်ဦးလျှင် ၃ သိန်းခန့်ပေးရကြောင်း မူဆယ်မြို့ ဒေသခံတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဘာလို့ဆို တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတော့ မြန်မာပြည်အနှံ့ကလာတဲ့ စားသောက်ကုန်တွေက မူဆယ်ကို မရောက်နိုင်ဘူးပေါ့။ အဲဒီကြ တရုတ်ပြည်ထဲက ထွက်လာတဲ့ စားသောက်ကုန်တွေ၊ စက်သုံးဆီတွေကို သုံးစွဲနေရ တယ်။ ဈေးနှုန်းတွေကတော့ ကြီးမြင့်သွားတာပေါ့။ ပရဟိတအသင်းတွေ အနေနဲ့ကြတော့လည်း သွားရ၊ လာရတာ ခက်တယ်။ ကူညီရတာလည်းခက်တယ်။ ည အကူအညီ တောင်းလာရင်တောင်မှ အကူအညီမပေးနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေက အများကြီးဖြစ်နေတော့ အခက်အခဲကတော့ အားလုံးဖြစ်နေကြတာပါပဲ။ အများကြီးပဲပေါ့။ ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်ရင်တော့ စားသုံးသူပြည်သူက ခံရတာပဲလေ။ အခုဆို ရေမလာ၊ မီးမလာနဲ့ဆိုတော့ ရေ တစ်စည်ကို အရင်တုန်းက တစ်သောင်းလောက် ပေးရတဲ့ဟာ အခု ငါးသောင်း၊ ခြောက်သောင်း ပေးနေရတာကို” ဟု ပြောသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် တိုက်ပွဲ စတင်ဖြစ်ပွားပြီးနောက် နိုဝင်ဘာလက စတင်၍ ပရဟိတလူမှုကူညီရေး အသင်းဖွဲ့များမှ သက်သာသည့် နှုန်းထားဖြင့် အခြေခံ စားသောက်ကုန်များကို လိုက်လံ ရောင်းချပေးခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။

သို့သော် လက်ရှိ တိုက်ပွဲ အခြေအနေများအရ နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာနေသည့်အတွက် အဖက်ဖက်မှ လုံခြုံ‌ရေး အခြေအနေများကြောင့် ထိုသို့ ရောင်းချပေးခြင်းများကိုလည်း ယာယီရပ်နားထားကြ ကြောင်း သိရသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၇

ပြည်ပမှ စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ ဝယ်ယူရာတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နိုင်ငံခြားငွေ လိုအပ်ချက် အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းသည့်အနေဖြင့် ဆန်၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ပြောင်းတင်ပို့မှုများမှ ရရှိလာသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ တင်သွင်းရန် ညွှန်ကြားလိုက်ခြင်းကြောင့် လတ်တလော ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စက်သုံးဆီ အကျပ်အတည်းသည် ပြေလည်သွားနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ်နေကြသည်။

စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီသည် တိုင်းပြည်တွင် အရေးကြီးကုန်စည် ဖြစ်သည့်အတွက် ပို့ကုန်ရငွေဖြင့် တင်သွင်း ခွင့်ပြုသည့် မူဝါဒသည် ဆောင်ရွက်သင့်သည့် ကိစ္စဖြစ်သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အရေးကြီးကုန်စည်ကတော့ လိုတယ်လေ။ အမှန်မှာတော့ ပိုက်ဆံကတော့ ဒီအတိုင်းထားတာထက် စာရင်တော့ ကုန်စည်ကို ပြန်လည်သွင်းခိုင်းတဲ့ မူဝါဒ လုပ်တာတော့ သိပ်ပြီး တရားမလွန်ပါဘူး။ ဘာလို့ဆို တိုင်းပြည်အတွက် လိုအပ်တဲ့ ကုန်စည်တွေကိုတော့ ဖြည့်တင်းဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်သင့်တယ်လို့ပဲ ဒီအချိန်မှာ ဒီလိုပဲ ယူဆရမှာပေါ့။ ကောင်းပါတယ်။ လောလောဆယ် အခြေအနေအရတော့ ဒီလိုပဲ လုပ်ရမယ်လို့ ဆရာတို့ သုံးသပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

အလားတူ ရော်ဘာတင်ပို့မှုမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကိုလည်း ဓာတ်မြေဩဇာ တင်သွင်း ခွင့်ပြု ထားကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိ ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒအရ ဆန်၊ ပဲ၊ ပြောင်းမှ ရရှိသည့် ပို့ကုန်ရငွေကို စက်သုံးဆီနှင့် စားသုံးဆီ တင်သွင်းမည် ဆိုပါက ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ယခင်သတ်မှတ်ထားသည့် တစ်ဒေါ်လာ ၂၁၀၀ ကျပ်ဖြင့် မဟုတ်ဘဲ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေး တစ်ဒေါ်လာ ၃၀၀၀ ကျော်ဖြင့် ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့နောက် ကျန်ရှိသည့် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းထဲကမှ ရာခိုင်နှုန်း ၃၅ နှုန်းကို တစ်ဒေါ်လာ ၂၁၀၀ ကျပ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရာခိုင်နှုန်း ၆၅ နှုန်းကို နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးဖြင့်လည်းကောင်း ရောင်းချရမည်ဖြစ်သည်။

သီလဝါဆိပ်ကမ်းတွင် ကုန်တင်ကုန်ချ သင်္ဘောများကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် ပြောင်းကုန်သည်များအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ မဟုတ်ဘဲ မိမိအစီအစဉ်ဖြင့် တခြားသော ကုန်စည်များကို တင်သွင်းမည်ဆိုပါက ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တင်သွင်းနိုင်ပြီး ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဗဟိုဘဏ်၏ သတ်မှတ်နှုန်းထားဖြင့် လဲလှယ်ရမည် ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်း ဌာနသို့ ပြောသည်။

“ဆီ ၂ ဆီ ပြန်သွင်းမယ်ပေါ့နော် ရလာတဲ့ဒေါ်လာကို။ ဥပမာ ဒေါ်လာ ၁ သိန်းပေါ့နော်၊ ၁ သိန်းထဲကနေပြီးတော့ ဆီပြန်သွင်းမယ့်ကုမ္ပဏီတွေကို ရောင်းမယ်ဆိုရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ရမယ်။ ဒါကတော့ ဆီကုမ္ပဏီနဲ့ ပြောင်းရောင်း လို့ရတဲ့ ဒေါ်လာကို ဒါကတော့ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ကျေနပ်တဲ့ ပေါက်ဈေးနဲ့ နောက်တစ်ခုကတော့ ဗဟိုဘဏ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးတွေ ရှိတယ်လေ။ ၂၁၀၀ တွေ၊ ၂၉၀၀ တွေ မဟုတ်ဘူး။ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ ၃၀၀၀ ကျော်ဈေးပေါ့နော်။ ၃၃၀၀၊ ၃၄၀၀ ပေါက်နေတဲ့ ဈေးတန်းတစ်ခုမှာ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ရတယ်။ မူဝါဒအရတော့ ဆီ ၂ ဆီ သွင်းမယ်၊ စားအုန်းဆီရယ်၊ စက်သုံးဆီရယ်၊ အဓိကကတော့ စက်သုံးဆီကို သွင်းမယ်ဆိုရင် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ပေးမယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျန်တယ်။ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျန်တဲ့အထဲကနေပြီးတော့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းပဲ ၂၁၀၀ နဲ့ ဗဟိုဘဏ်ကို ပြန်ရောင်းရမှာ။ ကျန်တဲ့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကကျတော့ ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေးနဲ့ ရောင်းဖို့ ခွင့်ပြုတယ်။ ၂၉၀၀ တို့ မဟုတ်တော့ဘူး၊ နေ့စဉ်ပေါက်ဈေး အဲဒါနဲ့ ရောင်းခွင့်ပြုတယ်။ နောက်တစ်ခုကကျတော့ နိုင်ငံတော်က သတ်မှတ်ထားတဲ့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ကိုယ့် ရပိုင်ခွင့် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ကိုယ့်ဟာကိုယ် သွင်းမယ်ဆိုလည်း ခွင့်ပြုတယ်။ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ ဗဟိုဘဏ်ရဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံချိန်စံညွှန်းနဲ့ ရောင်းရ မယ်ပေါ့နော် အဲဒီလိုမျိုးတော့ ရှိတယ်။ အဲဒီနှစ်ခုရဲ့ အားလုံးကို တွက်ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဆီသွင်းမယ့် ကုမ္ပဏီတွေကို ပြန်ရောင်းလို့ရှိရင် ကျန်တဲ့ဟာနဲ့ တွက်လိုက်လို့ရှိရင် ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း မဟုတ်တောင်မှ ၈၉ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရတဲ့သဘောလောက် ဖြစ်သွားတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

တစ်ဖက်တွင်လည်း အာရှနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့သည့် ပို့ကုန်များအတွက် ပို့ကုန်ရငွေကို ယခင်ထက်စော၍ ပြည်တွင်း ဘဏ်စာရင်းသို့ ထည့်သွင်းရန် တစ်လခွဲကြာ အချိန်ပေးခဲ့ရာမှ ယခုအခါ ၁ လအတွင်း ပြန်ထည့်ရန်နှင့် အခြား နိုင်ငံများအတွက် အချိန် ၃ လအစား ၂ လအတွင်း အဖြစ်မနေ ပြန်ထည့်ရန် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ထားသည်။

ထိုသို့ ပြောင်းလဲလိုက်သည့် ပို့ကုန်ရငွေ မူဝါဒကြောင့် ပြည်တွင်းတွင် ကြုံတွေ့နေရသည့် နိုင်ငံခြားငွေ လိုအပ်ချက် နှင့် စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုသည် ပြေလည်သွားနိုင်သော်လည်း ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှုအပေါ် မူတည်၍ စောင့်ကြည့် ရမည် ဖြစ်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

နွေစပါးစိုက်ပျိုးမှု အများဆုံးဖြစ်သည့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် ယခုနှစ်တွင် တချို့သော မြို့နယ်များ၌ နွေစပါးစိုက်ပျိုးမှု အနည်းငယ် လျော့ကျနိုင်သည်ဟု တောင်သူများက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် နွေစပါးစိုက်ပျိုးရာ၌ မြစ်ရေတင် စိုက်ပျိုးရန် မလိုအပ်သော်လည်း ယခုနှစ်၌ ဒီရေအတက်အကျ နည်းပါးခြင်းကြောင့် မြစ်ရေတင် စိုက်ပျိုးရကြောင်း သိရသည်။

ထို့နောက် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရ အခက်အခဲနှင့် မြစ်ရေတင် စိုက်ပျိုးရခြင်းကြောင့် ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားသည့် အတွက် နွေစပါးစိုက်ပျိုးမှု လျော့ကျခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဘိုကလေးမြို့နယ်မှ စပါးစိုက်တောင်သူ ဦးအေးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လယ် ၁၅ ဧက ချထားတယ်။ ကမ်းနားက ၅ ဧက။ ၃ ဧကခွဲ ရေမတက်လို့ မကြည့်ရဘူး။ ဒီရေမှ ကြည့်ရ မယ်။ ဒါပေမယ့် များသောအားဖြင့် လျော့မှာ။ ကျိန်းသေလျော့မှာ။ အနိမ့်ပိုင်းလောက်ပဲ၊ ကုန်းကျောတွေ ဦးတို့ ဆိုရင် ဟိုးအနိမ့်ရဲ့ ကုန်းရဲ့ ကုန်းဘက်ကဟာဆိုရင် စိုက်ဖြစ်မယ် မထင်ပါဘူး ၄/၅ ဧကလောက်က ဧက ၂၀ ရှိတာ လေ။ ရေမောင်းတင်ရမယ်ဆိုတော့ စက်သုံးဆီက ရပေမယ့် ဒီကုန်ကျစရိတ်နဲ့ကျတော့ ပြန်တွက်ကြည့်တော့ မကိုက်တဲ့အခါကျတော့ မကိုက်တဲ့အလုပ်တစ်ခုတော့ မလုပ်နိုင်ဘူးလေ။ ခါတိုင်းနှစ်က အပြည့်အဝ စိုက်တယ်၊ ခါတိုင်းနှစ်က ရေမတင်ရဘူး” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီဆိုင်ကို တွေ့ရစဉ်

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း နှစ်စဉ် နွေစပါးစိုက်ဧက ၁၇ သန်းကျော်ရှိပြီး ဘိုကလေး၊ ဖျာပုံ၊ ဒေးဒရဲ၊ မအူပင်၊ ညောင်တုန်း၊ လပ္ပတ္တာ စသည့် ရေရောက်ရှိသည့် အနိမ့်ပိုင်း မြို့နယ်များအားလုံး စိုက်ပျိုးကြကြောင်း သိရသည်။ 

တချို့သော မြို့နယ်များတွင် နွေစပါးစိုက်ပျိုးရာ၌ မိုးစပါးထက် အထွက်နှုန်းများခြင်းကြောင့် ပို၍ စိုက်ပျိုးကြသော် လည်း တချို့သော မြို့နယ်များကတော့ တစ်ဧကလျှင် စပါးတင်း ၃၀ မှ ၄၀ ခန့်သာ ထွက်ရှိခြင်းကြောင့် စိုက်ပျိုး ရန် မလွယ်ကူကြောင်း တောင်သူများက ပြောသည်။

မြစ်ရေတင်ရခြင်းကြောင့် ကုန်ကျစရိတ် မြင့်တက်နေသည့် တောင်သူများနှင့် စက်သုံးဆီ လိုအပ်ချက် ဖြစ်ပေါ်နေ သော တောင်သူများကို ဆန်စပါးအသင်းချုပ်နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများက ထောက်ပံ့ပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဲဒီမှာရှိတဲ့ ဆန်စက်တွေ၊ ဆန်ကုန်သည်တွေ အဲဒါတွေက ဂရု(ပ်)ဖွဲ့ပြီးတော့ ဆန်စပါးအသင်းကနေ ပြီးတော့ ညွှန်ကြားပေးသင့်တယ်။ ကန်ထရိုက် လယ်ယာမှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ် စီမံခန့်ခွဲမှုကို လုပ်ပေးနိုင် တာ မြို့နယ်စီမံလုံခြုံကောင်စီပေါ့၊ အရင်တုန်းက အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန အဲဒါတွေက ဂရုတစိုက် လုပ်ဖို့ လိုတယ်။ သူတို့ရဲ့ အရည်အချင်းတွေပေါ်မှာ မူတည်တယ်” ဟု ပြောသည်။

တောင်သူများကို တွေ့ရစဉ်

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် အများစုသည် နယ်မြေတည်ငြိမ်မှု မရှိသည့် အတွက် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ဆောင်နိုင်မှုသည် နည်းပါးလျက် ရှိနေသည်။

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် နယ်မြေတည်ငြိမ်သည့် အနေအထားတွင် ရှိနေခြင်းကြောင့် တောင်သူများအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးမှု ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းက ထောက်ပြသည်။

ထို့နောက် ယခုနှစ် မိုးစပါးထွက်ရှိသည့် ရာသီတွင် စပါးဈေး ကောင်းမွန်ခဲ့သည့်အတွက် ယခု နွေစပါးလည်း ဈေးနှုန်း ကောင်းမွန်မည်ဖြစ်၍ တောင်သူများအနေဖြင့် နွေစပါးကို ပို၍ စိုက်ပျိုးကြရန် လိုအပ်သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က ပြောသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းမှစတင်ကာ တစ်နိုင်ငံလုံး အော်ပရာစီဖမ်းဆီးမှု ပိုမိုများပြားလာပြီး မြန်မာ အပါအဝင် နိုင်ငံခြားသားဦးရေ ၅၀၀ ကျော် ဖမ်းဆီးခံရသည်ဟု မ‌လေးရှားရောက် မြန်မာများက CNI သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။

ထိုဖမ်းဆီးခံရသည့် အထဲတွင် အထောက်အထားအတု ကိုင်ဆောင်သူ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။

အော်ပရာစီ ဝင်ရောက် ဖမ်းဆီးကြရာတွင် မလေးရဲတပ်ဖွဲ့မှ အင်အား ၁၀၀၀ ဝန်းကျင် ပါဝင်ပြီး အဖမ်းခံရသူများ ထဲတွင် မြန်မာ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် နီပေါနိုင်ငံမှ အများဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ ပါမစ်စတစ်ကာအတု ပြုလုပ်ပေးသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသား နှစ်ဦးနှင့် မြန်မာနိုင်ငံသား တစ်ဦးတို့လည်း ဖမ်းဆီးခံရကြောင်း မလေးရှားလူဝင်မှုကြီး ကြပ်ရေးမှ ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းအရသိရသည်။

လက်ရှိ မလေးရှား၏ အော်ပရာစီ ဖမ်းဆီးမှုများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် အပြင်ထွက် သွားလာမှုများ သိပ်မတွေ့ရတော့ကြောင်း၊ ယခုဖမ်းဆီးသည့် စီမံချက်သည် ယခင်ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးမှုများနှင့်မတူကြောင်း ရခိုင် ဒုက္ခသည်များဗဟို(CAR)မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးညီညီလွင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းများကို မလေးရှားက ဖမ်းဆီးနေစဉ်

၎င်းက “အဲဒီစီမံချက်မှာ ထူးခြားတာက သာမန်အရင်တုန်းကလို လ.ဝ.ကတွေက စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံ၊ နိုင်ငံခြားသား တွေ နေထိုင်တဲ့ နေရာတွေကို ဝင်ဖမ်းတဲ့ပုံစံနဲ့ မတူဘူးပေါ့။ အခုက စီမံချက်ဆိုတဲ့အခါကြတော့ အရန်ရဲအင်အား ၁၀၀၀ သူတို့သုံးထားတယ်။ အရန်ရဲအင်အားဆိုတာက ဒီမှာက စစ်တပ်လိုပါပဲ။ သူက ပစ်ခွင့်ရှိတယ်။ လက်နက် တွေ၊ အော်တို ရိုင်ဖယ်တွေ ကိုင်ဆောင်တယ် အဲဒါမျိုးတွေ။ နေ့ရောညရော လမ်းတွေမှာ ဘလောက်ချက်လို့ ခေါ်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေ ချပြီးတော့ ရှောင်တခင်တွေ စစ်ဆေးဖမ်းဆီးတာတွေ ရှိတာပေါ့။ ဖမ်းပြီးရင် အရင်လို ဒေသတွင်းက ရဲစခန်းတွေပေါ့ ခေါ်သွားတာမဟုတ်ဘူး၊ လ.ဝ.က ခေါ်သွားတာမဟုတ်ဘူး။ ရဲသင်တန်း ကျောင်းကိုခေါ်သွားတယ်။ အဲဒီမှာစစ်ဆေးတယ်။ နောက်တစ်ခုက အဲဒီမှာ ဖြစ်လာတာက နိုင်ငံခြားသားဆိုရင် ပါမစ်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ၊ UN ကဒ်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ အကုန်လုံးကားပေါ်တင်ပြီးတော့ ခေါ်သွားတာပါပဲ” ဟု ပြောသည်။

ထိုအဖမ်းအဆီး ခံရသူများတွင် ပါမစ်‌လျှောက်ထားသူဖြစ်ပါက အလုပ်ရှင်သူဋ္ဌေးများမှ လာရောက်ထုတ်ယူနိုင်ပြီး UNHCR ဒုက္ခသည်ကဒ် လျှောက်ထားသူဖြစ်ပါကလည်း UN သို့ အကြောင်းကြားခိုင်းကာ လွှတ်ပေး၍ရကြောင်း၊ မည်သည့် အထောက်အထားမှမရှိပါက ပြစ်ဒဏ်ကျခံပြီး‌ နေရပ်ပြန်ပို့ခြင်းခံရကြောင်း သိရသည်။

မလေးရှား လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် အော်ပရာစီနှင့်ပတ်သက်၍ ထုတ်ပြန်ချက် အမျိုးမျိုး ထုတ်ပြန်ထားပြီး လက်ရှိတွင် စက်ရုံသူဋ္ဌေးများအား သတိပေးထားကြောင်း မလေးရှားတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အပြင် တက္ကစီမောင်းသူများထဲတွင် အထောက်အထားမဲ့များ ဖြစ်ပါက ထိထိရောက်ရောက် ပြစ်ဒဏ်ပေး အရေးယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ထုတ်ပြန်ထားသည်ဟု မလေးရှား၌ မြန်မာနိုင်ငံသားများအရေး ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသူ မွှားမိုက်ကယ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေ့ပြောင်းများကို မလေးရှားက ဖမ်းဆီးနေစဉ်

၎င်းက “အခုလက်ရှိ အနေအထားအရ ကိုယ့်မြန်မာတွေကို သိုသိုသိပ်သိပ်နဲ့ ကိုယ့်အလုပ်လေးမှာလုပ် အိမ်လေး မှာပဲ နေစေချင်တယ်။ ဘာလို့ဆို မြန်မာတွေက အရမ်းကြီး ဟော့ဖြစ်နေတယ်။ အွန်လိုင်းသော်လည်းကောင်း၊ TikTok၊ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ အရမ်းကြီး သူများတကာတွေ မျက်မုန်းကျိုးစရာတွေဖြစ်အောင် လုပ်နေတော့ ပိုပြီးတော့ ဆိုးဆိုးလာတယ် ထင်တယ်။ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ်လုပ်၊ အဆင်ပြေရင်လည်း ပြေသလို၊ ကိုယ်အလုပ်အောင်မြင်ရင်လည်း အောင်မြင်သလို သိုသိုသိပ်သိပ် လေးနေစေချင်တယ်။ ဘာလို့ဆို သူတို့နိုင်ငံမှာ သိတဲ့အတိုင်းပဲ ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ တက်လာရင် သူတို့ကြည့်ရင် မနာလိုတွေဖြစ်ပြီးတော့ သူတို့ ဒီလိုမျိုး ကိုယ့်နိုင်ငံ သားတွေဘက်က နိုင်ငံခြားသားတွေကို သက်သက်ကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့အဖွဲ့က ရှိကိုရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။

ဆလန်ဂေါပြည်နယ်၌ ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက လူ ၃ ဦးစီးလာသော ကားကို စစ်ဆေးရန် ရပ်ခိုင်းရာတွင် မရပ်ဘဲ ရဲများကိုသေနတ်ဖြင့် စတင်ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ထိုလူ ၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ထို သေဆုံးသူ ၂ ဦးမှာ UN ကဒ် ကိုင်ဆောင်ထားပြီး ကျန်တစ်ဦးမှာ အထောက်အထားမရှိကြောင်း၊ သေဆုံးသူ  ၃ ဦးလုံးမှာ မွတ်ဆလင်များ (ထုတ်ပြန်ချက်အရ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများ) ဖြစ်ကြကြောင်း၊ ၎င်းတို့နှင့် ဆက်စပ်နိုင်ဖွယ် ရှိသူများကိုလည်း ဆက်လက် ရှာဖွေနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

လက်ရှိတွင် နှစ်ကုန်ချိန် နီးကပ်လာသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ရီကာလီဘရာစီပါမစ် လျှောက်ထားခွင့်ပြုထားသည့် ကာလမှာလည်း ကုန်ဆုံးတော့မည်ဖြစ်သောကြောင့် အော်ပရာစီ အဖမ်းအဆီးမှာ ဆက်လက်၍ ပိုမိုများပြား လာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။

CNI News
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၆

(၄)ကြိမ်မြောက် မဲခေါင်-လန်ချန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ အစည်းအဝေးကို ဒီဇင်ဘာ ၂၅ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့ရာ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တက်ရောက် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အဆိုပါ အစည်းအဝေးသို့ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာလီချန်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဝန်ကြီး ချုပ် မစ္စတာဟွန်မာနက်၊ လာအိုပြည်သူ့ဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာဆုံဆိုင်း ဆီဖန်ဒုံ၊ ထိုင်း နိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာ ဆရက်ထာ ထာဗီဆင်၊ ဗီယက်နမ်ဆိုရှယ်လစ်သမ္မတနိုင်ငံ ဝန်ကြီးချုပ်မစ္စတာ ဖန်မင် ချင်းတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ၂၀၁၆ ခုနှစ်၌ စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည့် မဲခေါင်-လန်ချန်း ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုသည် ၇ နှစ်တာကာလအတွင်း အခြေခံအဆင့်ကို ကျော်ဖြတ်၍ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သည့် အဆင့်သို့ ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှစ၍ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အထိ ကာလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၁ ဒသမ ၆ သန်း တန်ဖိုးရှိသည့် အထူးရန်ပုံငွေ စီမံကိန်း ၁၀၆ ခုရရှိထားပြီး နိုင်ငံ၏ လူမှု စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု လုပ်ငန်းများကို အထောက်အကူပြုလျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားသွားခဲ့သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၂

လာမည့် နွေစပါးစိုက်ရာသီတွင် ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် တောင်သူများကို ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့နေသည့် ကုမ္ပဏီများက စက်သုံးဆီ ရောင်းချပေးရန် စီစဉ်နေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါး အသင်းချုပ်ထံမှ သိရသည်။

ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့နေသည့် ပို့ကုန်ကုမ္ပဏီများက ပို့ကုန်ရငွေများဖြင့် ပြည်တွင်းသို့ စက်သုံးဆီကို တဆင့် ပြန်လည်တင်သွင်းခွင့် ရရှိထားခြင်းကြောင့် စက်သုံးဆီများကို တောင်သူများအတွက် ပြန်လည်ရောင်းချပေးရန် စီစဉ်နေခြင်းဖြစ်သည်။

ပို့ကုန်တင်ပို့သည့် ကုမ္ပဏီများမှ တင်သွင်းသည့် စက်သုံးဆီပမာဏနှင့် ကုမ္ပဏီများတစ်ခုနှင့် တစ်ခု မတူညီခြင်း ကြောင့် ပြန်လည်ဖြန့်ဖြူးရာတွင် ဒေသတစ်ခုနှင့်တစ်ခု ရရှိမှုသည်လည်း တူညီမည် မဟုတ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးကုန်သည်များအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ဆန် exporter တွေက Export earnings တွေ ရှိတယ်။ အဲဒီ Export earnings တွေနဲ့ ဆီပြန်ဝယ်ခွင့် ပေးထားတယ်။ တဆင့်ပြန်ဝယ်ခွင့် ပေးထားတာပေါ့။ အဲဒီကနေ ဝယ်ပြီးတော့ လိုအပ်တဲ့ တောင်သူတွေကို ပြန် ဖြန့်ဖြူးပေးဖို့ပေါ့။ အဲဒီလိုတော့ စီစဉ်ထားတာ ရှိတယ်။ ရောင်းချတာတော့ ကုမ္ပဏီအလိုက်ဆိုတော့လေ ကုမ္ပဏီ တစ်ခု တစ်ခုချင်းကတော့ အစီအစဉ်တော့ မတူနိုင်ဘူးပေါ့။ ပြန်ဖြန့်တာတော့ exporter ကုမ္ပဏီတွေရဲ့ ကုမ္ပဏီ အလိုက် ပြန်ပြီးတော့ ဒေသလည်းကွဲတယ်၊ ကုမ္ပဏီလည်း ကွဲတော့လေ တစ်ခုနဲ့တစ်ခုကတော့ တူချင်မှ တူမယ်နဲ့ တူပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီဆိုင်ကိုတွေ့ရစဉ်

တချို့သော တောင်သူများအနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် မိုးရာသီကာလ နောက်ပိုင်းတွင် ကြိုတင်ဝယ်ယူ စုဆောင်းထားမှု များ ရှိသော်လည်း လက်ရှိတွင် စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်များ၌ တောင်သူများအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရာတွင် ထောက်ခံစာပါရှိမှသာ ၅ ဂါလံမှ ၁၀ ဂါလံအထိသာ ရရှိသည်ဟု သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများအသင်းနှင့် စက်သုံးဆီ တင်သွင်းသည့် ကုမ္ပဏီများ ပူးပေါင်း၍ နွေစပါးစိုက်တောင်သူများအတွက် တစ်ဧကလျှင် စက်သုံးဆီ ၄ ဂါလံနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးရန် စီစဉ်နေမှုကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ အမှန်တကယ် ရောင်းချပေးမည်ဆိုပါက တောင်သူများတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရခက်ခဲ သည့် စိုးရိမ်မှုသည် ပပျောက်သွားမည် ဖြစ်သည်ဟု လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လောလောဆယ်တော့ စက်သုံးဆီက နွေစပါးစိုက်တောင်သူတွေက တချို့က ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင် မိုးကုန်ခါနီးလောက်မှာ ဝယ်လို့ရတဲ့ ဆီကနေပြီးတော့ ပေပါအလိုက် ခန့်မှန်းပြီးတော့ အကြွေးခံလို့ရတဲ့သူက တိုက်ရိုက် ခံထားလိုက်တာ။ ၅ သိန်းဝန်းကျင်လောက်နဲ့ အကုန်လုံး အကြွေးခံထားလိုက်တာ။ ဒါပေမယ့် တချို့ အကြွေးခံမရတဲ့ တောင်သူတွေကျတော့ တစ်ခါတင်ခါနီး တစ်ခါဝယ်ပေါ့။ ပိုက်ဆံလေးရှာလိုက်၊ နည်းနည်းတင် လိုက်၊ အဲဒီလို လူတွေ ရှိတယ်။ အကယ်၍ သူတို့ ၄ ဂါလံနှုန်း ပေးလည်းပဲ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင် ဝယ်စရာ မလိုတဲ့သူက ဝယ်မှာတောင် မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့် အများစုဖြစ်တဲ့ မပြေလည်တဲ့ တောင်သူတွေအတွက် ဆီဝယ် မရဘူး၊ မရမှာစိုးလို့ စိတ်စွဲနေရတဲ့ သောကတော့ ပျောက်သွားတာပေါ့ တကယ်ရောင်းပေးမယ်ဆိုရင်” ဟု ပြော သည်။

 တောင်သူများကို တွေ့ရစဉ်

နွေစပါးစိုက်တောင်သူများအတွက် တစ်ဧကလျှင် စက်သုံးဆီ ၄ ဂါလံနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးမည်ဆိုသော်လည်း လက်ရှိတွင် လယ် ၁၅ ဧကရှိသည့် တောင်သူတစ်ဦးအနေဖြင့် ၃ ဂါလံသာ ရရှိသည်ဟု ဘိုကလေးမြို့နယ်မှ စပါးစိုက်တောင်သူ ဦးအေးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “၁၅ ဧကရှိတဲ့ လယ်သမားတစ်ဦးကို ၃ ဂါလံတဲ့၊ တစ်ပုံးကို ၃၆၀၀၀ တဲ့။ အခုတော့ လယ်ဦးပိုင်အမှတ်နဲ့ ဘာနဲ့ဆို ၁၅ ဧကကို ၃ ဂါလံဆိုတော့ လယ်သမားက တစ်ဧကတောင် မောင်းမရဘူး တင်မှာနဲ့ ပြုမှာနဲ့။ အဲဒါ ကတော့ အပေါ်က တစ်ဧကကို ၄ ဂါလံ ရောင်းပေးလို့ တဆင့်တဆင့်နဲ့ဆို လယ်သမားဆီရောက်တော့ တစ်ဦးမှ ၃ ဂါလံ ကျန်မှာပေါ့။ ၃ ဂါလံဆိုတော့ မယူတော့ဘူး အလုပ်ရှုပ်လို့ တစ်ဧကတောင် မောင်းမရဘူး။ အဲဒီလိုကတော့ ထုံးစံအတိုင်းပါပဲ။ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ ရောင်းစားလို့ ပိုမှ ရတာပဲ။ ဆီရောင်းပြီ ရောင်းပြီဟေ့ဆိုရင် သူတို့ပိုမှ လယ်သမားရတာပါပဲ။ နောက်တစ်ချက်က သူတို့အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတွေ လယ်သမားတွေကို ထုတ်ပေးတဲ့ဟာက ဂါလံက ၆ ပုလင်းမဟုတ်တော့ဘူး ၅ ပုလင်းဖြစ်ပြန်ရော ဒါက ထုံးစံချည်းပဲ” ဟု ပြောသည်။

စက်သုံးဆီ ဝယ်မရသည့် အကျပ်အတည်းကြောင့် နွေစပါးစိုက် တောင်သူများအနေဖြင့် ထွန်ယက်ခြင်း၊ မြစ်ရေ တင်ခြင်းနှင့် ရေပေးဝေခြင်းများ လုပ်ဆောင်ရန် အခက်အခဲ ဖြစ်သွားနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ယခုနှစ် နွေစပါး စိုက်ပျိုးမှုနှုန်းနှင့် အထွက်နှုန်း ကျဆင်းသွားနိုင်သည့်အတွက် စက်သုံးဆီ အကျပ်အတည်းကို အမြန်ဆုံး ဖြေရှင်း ပေးရန် တောင်သူများက မျှော်လင့်နေကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၂

မြန်မာနိုင်ငံသို့ ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ပြည်ပခရီးသွား ၁ သန်းကျော်ခန့် ဝင်ရောက်ထားကြောင်း ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်အေးဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၌ ပြည်ပခရီးသွား ၂ သိန်းကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့သည့်အထဲတွင် Tourist Visa ဖြင့် ခရီးသွားမှာ ၁ သိန်း ကျော်သာ ရှိခဲ့ကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များထံက သိရသည်။

ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်အေးဟန်က “လတ်တလော အခြေအနေမှာတော့ ၁ သန်းတော့ ကျော်သွားပြီ။ ၁ သန်းတော့ ကျော်သွားပြီဆိုတော့ နည်းနေသေးတယ်လို့ ပြောလို့ရတာပေါ့။ နည်းနေသေးတယ်ဆိုတာက ၂၀၁၉ နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင်တော့ အများကြီး နည်းနေသေးတာပေါ့။ ၂၀၁၉ တုန်းက ၄ သန်းကျော် ဝင်တာကို။ ၄.၃၆ ဝင်ခဲ့တယ်။ အခုက ၁ သန်းကျော်ပဲ ရှိသေးတယ် ဆိုတော့ ၂၀၁၉ နဲ့ နှိုင်းယှဉ်မယ်ဆိုရင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ‌ရောက်သေးတယ်။ အခုကတော့ ထိုင်းက အများဆုံးပဲ လာနေတာ Tourist visa ထဲမှာတော့ ထိုင်းကအများဆုံးပဲ” ဟု ပြောသည်။

နိုင်ငံခြားသား ခရီးသွားများကို တွေ့ရစဉ်

တရုတ်ခရီးသွားများသည် Business Visa ဖြင့် ဝင်‌ရောက်မှု အများဆုံးဖြစ်ပြီး Tourist visa ဖြင့် ဝင်ရောက်သည့် နှုန်းထားသည် ထိုင်းခရီးသွားများထက် နည်းနေသေးကြောင်း ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ သိရ သည်။

ယခုနှစ် ပြည်ပခရီးသွား ၁ သန်းကျော် ဝင်ရောက်မှုသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သိသိသာသာ တိုးတက် များပြားလာသော်လည်း ထိုကိန်းကဏန်းတွင် Tourist Visa ဖြင့် အမှန်တကယ် ခရီးသွားလာသည့် နှုန်းထားအား ထုတ်ပြန်ပေးပါက ခရီးသွားလုပ်ငန်းများအနေဖြင့်လည်း တွက်ချက်၍ ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ နယ်မြေ မတည်ငြိမ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည့်အတွက် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ ခရီးသွားများ အနေဖြင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ ပုဂံနှင့် ကမ်းခြေဒေသ အချို့တို့တွင်သာ ဝင်ရောက်မှု နှုန်းထား များပြားနေမည်ဟု ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးသက်လွင်တိုးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထို့အပြင် ယခုနှစ်သည် ခါတိုင်းနှစ်များနှင့်မတူဘဲ စက်သုံးဆီပြဿနာများ၊ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှု ပိုများလာ ခြင်းတို့ကြောင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများအတွက် အခက်အခဲ၊ အတားအဆီးမှာ ပို၍များလာကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးသက်လွင်တိုးက “အခု ဒီနှစ်တွေမှာဆို domestic tour တွေ ပိတ်ရက် တွေမှာဆို ကောင်းကောင်းလေး ဖြုန်းနှုန်းသွားနိုင်ကြပေမယ့် ဆီကလည်း ဈေးကြီးတာလည်းပါတယ်၊ ရဖို့လည်း ခက်တယ်ပေါ့ အဲဒီစိန်ခေါ်မှုတွေက မနှစ်ကနဲ့မတူတဲ့ ထူးခြားတဲ့ အကြောင်းတရားလေးပေါ့။ 

 နိုင်ငံခြား ခရီးသွားများကို ကမ်းခြေမှာတွေ့ရစဉ်

အဲဒီဟာတွေကြောင့် ပြည်တွင်းခရီးသွားတွေလည်း စီးပွားရေးကလည်း ပိုပြီး အခြေအနေဆိုးလာတော့ ဖြုန်းအား နည်းလာတာပေါ့။ အဲဒါတွေက ပြည်တွင်းခရီးသွားတွေလည်း ထိခိုက်နိုင်သလို ဒါတွေကို အခြေပြုထားတဲ့ ဟိုတယ်တွေ၊ စားသောက် ဆိုင်တွေ အကုန်လုံးပေါ့၊ အထူးသဖြင့် Tour Operator တွေပေါ့။ 

သွားရင်တောင် အစုလိုက် ကိုယ့်ဘာသာ ကားငှားသွားတာတွေ များတယ်ပေါ့။ Package tour တွေနဲ့ သွားတာတွေကလည်း ရှိတော့ရှိပေမယ့် ခါတိုင်း လောက် မများတော့ဘူး။ Tour Operator တွေ ထိတာပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်း ခရီးသွားလာမှုနှုန်းထားသည် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ် ခရီးသွားလာမှု နှုန်းထားမှာ ပို၍များပြားကြောင်းသိရသည်။ 

ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ပြည်တွင်းခရီးသွားနှုန်းမှာ ၅ သန်းခန့် ရှိခဲ့ရာမှ ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၈ သန်းခန့်ရှိနေ ကြောင်း ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကိန်းကဏန်းများအရ သိရသည်။

ထို့အပြင် ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ကောင်းမွန်သည့် ရလဒ်ကို မျှော်လင့် ထားကြပြီး ခရီးသွားလုပ်ငန်းတိုးတက်ရန်မှာ နိုင်ငံရေးနှင့် နယ်မြေတည်ငြိမ်မှုရှိရန်သာ လိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြ ကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြန်မာ - ထိုင်း အဓိကကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းဖြစ်သည့် မြဝတီ - ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမပေါ်ရှိ ကော့နွဲရွာ ချောင်းကူးတံတား ကျိုးကျပျက်စီးခဲ့ခြင်းကြောင့် ကုန်သွယ်ရေးအတွက် တခြား လမ်းကြောင်းကနေ ကုန်သွယ်ရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။

အာရှလမ်းပေါ်ရှိ ကော့နွဲရွာ ချောင်းကူးတံတားသည် ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခံရပြီး ကျိုးကျပျက်စီးသွားခဲ့သည်။

ထို့ကြောင့် လမ်းကြောင်းတစ်ခုဖြစ်သည့် နဘူး - ထို့ကော်ကိုး(ထော့ကော်ကိုး)လမ်းပိုင်းဘက်မှ ခရီးသည်တင် ကားများနှင့် အိမ်စီးကား အသေးများ သွားလာနေသော်လည်း ကုန်တင်တွဲကားများအနေဖြင့် သွားရန် အဆင်မပြေ ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပို့ကုန်တင်ပို့မည့် ကုန်သည်များအနေဖြင့် ပို့ကုန်တင်ပို့ရာတွင် အာရှလမ်းမကြီးကို အသုံး ပြုရန် အဆင်မပြေတော့သည့်အတွက် ကော့ကရိတ်မှ တဆင့်သော်လည်းကောင်း၊ ပင်လယ်ရေကြောင်းမှ တဆင့် သော်လည်းကောင်း ကုန်ကျစရိတ် သက်သာမည့် လမ်းကြောင်းများကို ရွေးချယ်ရန် စဉ်းစားထားကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ပြောင်းလုပ်ငန်းအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးသန့်ဇင်ထွန်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကော့နွဲရွာ ချောင်းကူးတံတားကျိုးနေစဉ်

၎င်းက “လောလောဆယ်က မြဝတီဘက်က အဆင်မပြေလောက်တော့ဘူးနော်။ မြဝတီဘက်က အဆင်မပြေတဲ့ အခါကျတော့ တခြားလမ်းကြောင်းတွေ စဉ်းစားတဲ့အခါကျတော့ သူလိုကိုယ်လိုပဲ အခု နယ်မြေ အခြေအနေအရ အခက်အခဲတွေ ဖြစ်တာပေါ့။ ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတာက ရန်ကုန်ကနေပြီးတော့ ပြည်တွင်း ကမ်းရိုး တန်းပေါ့နော် အဲဒါနဲ့ ကော့ကရိတ် လောက်ကိုသွား၊ ကော့ကရိတ်ကနေ နယ်စပ်ပေါ့နော်၊ အဓိကကတော့ border ကို ရောင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ကော့ကရိတ်တို့ ဘာတို့ဘက်ကတော့ နည်းနည်း ကြမ်းသေးတယ်လေ သွားလို့လာလို့၊ ရောင်းလို့ဝယ်လို့။ ရေထွက်ပစ္စည်းတွေလည်း လက်ရှိရောင်းနေဝယ်နေတော့ အဲဒီလို သွားလို့ ရနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းတာပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီကနေပြီးတော့ ကမ်းရိုးတန်း သင်္ဘောနဲ့ သွားတဲ့စရိတ်ပေါ့နော်၊ ဟိုဘက်ကို ချမယ်၊ ဟိုဘက်ကို ကူးမယ့် စရိတ်တွေနဲ့ များနေမယ်ဆိုရင် ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေပဲ တစ်ခါတည်းသွားရင် ကော စဉ်းစားရတာပေါ့။ ဒါတွေကတော့ တကယ်လုပ်ကြည့်ပြီးမှ အဓိကတော့ ကုန်ကျစရိတ်ပေါ့နော်၊ လမ်းမှာ ကုန်ကျစရိတ်ပေါ့နော်၊ အဲဒီစရိတ်တွေ အရမ်းများသွားရင်လည်း တစ်ဖက်မှာလည်း ကုန်ပစ္စည်း ဝယ်ရတဲ့နေရာမှာ ဈေးက ပေးလို့မရတော့ဘူးပေါ့နာ်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ စရိတ်သက်သာမယ့် လမ်းကြောင်းမျိုး စဉ်းစားရတာပဲ” ဟု ပြောသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်မှ ထွက်ရှိသည့် ပြောင်းများသည် မယ်ဆိုင် - တာချီလိတ် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးမှတဆင့် တင်ပို့၍ ရနိုင်သော်လည်း လမ်းပိုင်းသည် တောင်တန်းများ မတ်စောက်သည့်အတွက် အင်ဂျင်ပါဝါ အားကောင်းသည့် ကုန်တင်တွဲကားများသာ သွားလာနိုင်ပြီး ကုန်စည်အနည်းငယ်သာ တင်ပို့နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ကော့ကရိတ်မြို့နှင့် အာရှလမ်းမကြီးတစ်လျှောက် ကရင်အမျိုးသား လွန်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KNLA)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်(PDF) ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့များနှင့် မြန်မာ့တပ်မတော်တို့ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက် ရှိနေသည်။

လက်ရှိ အသုံးပြုနေသည့် နဘူး - ထို့ကော်ကိုး(ထော့ကော်ကိုး) လမ်းပိုင်းသည်လည်း ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုများ ရှိနေပြီး တချို့သော ကားများ ပိတ်မိနေမှုများ ရှိနေကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် အတက်အဆင်း တစ်ရက်စီဖြင့် သွားလာ နေရသည်ဟု မြဝတီကုန်သည်တစ်ဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်း-မြန်မာ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းမှာ သွားလာနေတဲ့ ကားများကိုတွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အကြီးဆုံးကားက အန်စာတုံးလောက်ပဲ သွားလို့ရပါတယ်။ အဲဒီ အန်စာတုံးလောက်နဲ့ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ပစ္စည်းမျိုးတော့ သယ်တာမျိုးတော့ ရှိပါတယ်။ ကုန်စည် အများကြီးနဲ့တော့ မရပါဘူး။ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးပေါ့နော် ဥပမာ အလှကုန်လိုဟာမျိုးပေါ့နော်၊ ပစ္စည်းသေးသေးနဲ့ တန်ဖိုးရှိတာတွေတော့ တစ်ပိုင်တနိုင် သယ်လို့ပဲ ရတယ်။ ကျန် တာတွေကတော့ ပြောင်းတွေ၊ ဆန်တွေကတော့ ၁၂ ဘီးတွဲတွေ သွားလို့မရဘူး။ အန်စာတုံးလောက်ပဲ သွားလို့ရ တယ်။ လမ်းလည်းကျဉ်းတယ်။ မြေကြီးလမ်းပေါ့နော်။ ကားကြီးသွားလို့ အဆင်မပြေသေးဘူးပေါ့။ ပိတ်မိနေတဲ့ ကားတွေတော့ အခုကတော့ သူတို့က အဆင်းတစ်ရက် အတက်တစ်ရက်နဲ့ သွားတော့ သွားနေတာပဲ။ ဆင်းလိုက် တက်လိုက်ကျတော့ မျက်နှာချင်းဆိုင်ပေါ့နော် ယာဉ်ကြောပိတ်တာတွေ အဲဒီလိုရှိတယ်။ ရှိလို့ မ ရက်ကို တက်မယ်၊ စုံ ရက်ကို ဆင်းမယ်ပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။

မြဝတီ - ကော့ကရိတ် အာရှလမ်းမကြီးသည် မြန်မာ - ထိုင်း နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အဓိက အရေးပါသည့် လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည့်အပြင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး အချိန်တိုအတွင်း ရောက်ရှိနိုင်သည် လမ်းကြောင်း တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

လတ်တလောတွင် အချိန်တော်တော်ကြာ ကုန်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြု၍ ရနိုင်မည် မဟုတ်သေးကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ သွင်းကုန်တင်သွင်းရာတွင်လည်းကောင်း၊ ပို့ကုန်တင်ပို့ရာတွင်လည်းကောင်း ပင်လယ် ရေကြောင်းဖြင့်သာ အသုံးပြုရန် အကောင်းဆုံး ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ကုန်သည်များက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

စက်သုံးဆီ တင်သွင်းမည့် ကုမ္ပဏီများအတွက် ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဗဟိုဘဏ်က အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၉ ဒသမ ၇၂ သန်း ထုတ်ရောင်းပေးခဲ့ခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရ ခက်ခဲသည့် အခြေအနေသည် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ပြေလည်သွားမည်ဟု စီပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ရန်ကုန် အပါအဝင် တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်များရှိ စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်များတွင် စက်သုံးဆီများ ဝယ်ယူရာ၌ အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြပြီး စက်သုံးဆီပြတ်လပ်သည့် ဖြစ်စဉ်များလည်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ သည်။

ထို့နောက် စက်သုံးဆီ တင်သွင်းမှုတွင် လိုအပ်သည့် နိုင်ငံခြားငွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ဗဟိုဘဏ်၏ ငွေလဲလှယ်နှုန်းများဖြင့် ရောင်းချပေးနေသည်ဟု သိရသည်။

သို့သော်လည်း စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှုနှင့် အရောင်းဆိုင်များတွင် တန်းစီဝယ်ယူရသည့် စနစ်ကြီး ထပ်မံ မဖြစ်ပေါ် စေရန်အတွက် စက်သုံးဆီ တင်သွင်းသော လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရ အနေဖြင့်လည်း ရိုးသားဖို့ လိုအပ် သည်ဟု စီးပွားရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကားများ စက်သုံးဆီ ထည့်နေကြစဉ်

၎င်းက “ဒေါ်လာ ၉ သန်း ရောင်းပေးတာပဲ သိတာလေ။ ဒီဇယ်အတွက်လား၊ ဓာတ်ဆီ အတွက်လားတော့ မသိဘူး။ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိတော့ ရနေအုံးမှာပေါ့နော်။ ဆရာတို့ ကြားရတာတော့ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုတော့ ဒေါ်လာ ရောင်းပေးတယ်။ ကျန်တာတော့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ကိုယ့်ဘာသာကိုယ်သွင်း အဲဒီလိုတော့ ကြားတယ်။ သူ့မှာရှိသ လောက် export သမားတွေဆီက ၆၅ / ၃၅ နဲ့ လဲလို့ရတဲ့ပိုက်ဆံ ဒီဘက်မှာလည်း ပြန်လဲပေးတာပေါ့ ဒါပဲရှိတာပဲ။ အတတ်နိုင်ဆုံးကတော့ လုပ်ငန်းရှင်တွေဘက်ကလည်း ရိုးသားဖို့လိုတယ်။ နိုင်ငံတော်ဘက်ကလည်း ယတိပြတ် လုပ်ဖို့ လိုတယ်။ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် လုပ်မှပဲ ရမယ်။ မဟုတ်လို့ရှိရင်တော့ ဆီဆိုင်မှာ တန်းစီတဲ့ စနစ်ကြီးက ပြန်ပေါ် လာအုံးမှာ။ ဆီဆိုင် တန်စီတဲ့စနစ် ပြန်ပေါ်လာရင် ဆီလိုချင်တဲ့သူထက်စာရင် ပြန်ရောင်းစားဖို့ လူတန်းစား တစ်ရပ်ကလည်း ပြန်ပေါ်လာတယ်” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် တချို့သော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များ၌ စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရာမှာ ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်လည်ဝယ်ယူ၍ ရနေပြီဖြစ်သော်လည်း ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှာတော့ အကန့်အသတ်ဖြင့် ဝယ်ယူနေရပြီး စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းသည်လည်း မြင့်တက်လျက်ရှိနေပြီး ဒီဇယ် တစ်လီတာလျှင် ၄၀၀၀ ကျပ် ရှိသည်ဟု သိရသည်။

လယ်ယာလုပ်ငန်းအတွက် စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူရာတွင် ထောက်ခံစာရှိမှသာ အဆင်ပြေကြောင်း လယ်သမားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသိန်းအောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ကားများ စက်သုံးဆီ ထည့်နေကြစဉ်

၎င်းက “ဟိုရက်ကတော့ နည်းနည်း ခက်ခဲသွားတယ်။ အခုလောလောဆယ်တော့ ပြန်ရနေပါတယ်။ မဆိုစ လောက်တော့ အခက်အခဲ ရှိသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ထောက်ခံစာပါရင်တော့ ဝယ်လို့ရတယ်ပေါ့ စိုက်ပျိုးရေး အတွက် အမှန်တကယ် လိုအပ်တဲ့သူတွေကို ဦးစားပေးရောင်းပေါ့။ တစ်ခါတလေကျ ပြတ်သွားတယ်။ တစ်ခါ တလေကျ ၅၀၀၀ ဖိုး ရောင်းတာရှိတယ်။ ၃၀၀၀ ဖိုး ရောင်းတာရှိတယ်။ ဆိုင်အစားစားပေါ့။ တချို့ဆိုင်တွေက ၃၀၀၀ ဖိုးရောင်းပေးတယ်။ တချို့ဆိုင်တွေက ၅၀၀၀ ဖိုး။ တချို့နေ့တွေမှာ ၅၀၀၀ ဖိုးရောင်းတယ်၊ တချို့နေ့တွေမှာ ၃၀၀၀ ဖိုးရောင်းတယ်။ ထောက်ခံစာပါရင် ဓာတ်ဆီဆို ၁ ဂါလံပေါ့၊ ဒီဇယ်ဆိုရင် တချို့ဆိုင်တွေလည်း ၁၀ ဂါလံ ပေးတယ်။ တချို့ဆိုင်တွေက ၅ ဂါလံပေးတယ်။ လောလောဆယ်တော့ ဟိုရက်ကထက်စာရင် နည်းနည်းတော် တယ်။ ဒါပေမယ့် တိုးနေရတုန်းပဲ” ဟု ပြောသည်။

ပြည်တွင်းအတွက် လိုအပ်သည့် စက်သုံးဆီကို စင်္ကာပူနိုင်ငံမှ တစ်လပျမ်းမျှ မက်ထရစ်တန် ၅ သန်းခန့် တင်သွင်း ဖြန့်ဖြူးပေးနေပြီး ယခုလအတွင်း ပြည်ပမှ ဆီတင်သင်္ဘော ၂၇ စီး ထပ်မံတင်သွင်းရန် ညှိနှိုင်းထားကြောင်း စက်သုံးဆီ တင်သွင်းသိုလှောင်ဖြန့်ဖြူးခြင်း လုပ်ငန်းကော်မတီထံမှ သိရသည်။

လက်ရှိတွင် ရန်ကုန်မြို့အတွင်းရှိ စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများသည် ရိုးရိုးဒီဇယ် တစ်လီတာလျှင်၂၁၈၅ ကျပ်၊ ပရီမီယံ ဒီဇယ် တစ်လီတာလျှင် ၂၂၄၀ ကျပ်၊ ၉၂ တစ်လီတာလျှင် ၂၄၄၅ ကျပ်နှင့် ၉၅ တစ်လီတာလျှင် ၂၅၄၅ ကျပ်ရှိသည်။
တခြားသော တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များမှာတော့ ရန်ကုန်မြို့က စက်သုံးဆီ ဈေးနှုန်းများထက် ပိုမိုများပြား လျက်ရှိသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀

ထိုင်းတွင် အမည်စာရင်း (Name list) ကို မြန်မာ ၉ သိန်းခန့် တင်သွင်းထားသော်လည်း CI စာအုပ်ပြုလုပ်ရာ၌ ဝင်ငွေခွန် ၆ လစာကိုပါ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သဖြင့် တရားမဝင်အဖြစ် ခံယူသွားမည့် သူများရှိနိုင်ကြောင်း အလုပ်သမားအ‌ရေးဆောင်ရွက်နေသူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ထိုင်းအစိုးရက ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ၌ အထောက်အထားမဲ့များအား အမည်စာရင်း (Name list) တင်ခွင့်ပြုထား ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုအချိန်က မြန်မာဘက်မှ ဝင်ငွေခွန်ပေးဆောင်ရမည့်ကိစ္စများ မရှိသေးသဖြင့် တရားမဝင်ဖြစ်နေသူ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အများအပြားက အလုပ်ရှင်များဖြင့် အမည်စာရင်း တင်သွင်းထားကြခြင်း ဖြစ်သည်။

ထိုအမည်စာရင်း တင်သွင်းထားသည့် မြန်မာ ၉ သိန်းခန့်အား မြန်မာအလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနမှ မကြာခင်တွင် CI စာအုပ် ပြုလုပ်ပေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး သံရုံးမှ ထုတ်ပြန်ထားသော ဝင်ငွေခွန် ပေးဆောင်ရမည့်အထဲတွင် CI စာအုပ် ပြုလုပ်ပါကဆိုသည့် အချက်လည်း ပါဝင်သဖြင့် မဖြစ်မနေ ပေးဆောင်ရမည့်သဘောဖြစ်သည်ဟု ရောင်ခြည်ဦး အလုပ်သမားများအဖွဲ့မှ တွဲဖက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဦးမိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

Name List လာတင်ကြသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ 

၎င်းက “Name list ကျထားတဲ့ အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ကလည်း ဒါကို မလုပ်ချင်တော့ဘူးဆိုရင် တစ်ဖက်မှာ သူ့ရဲ့ တရားဝင်မှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်က ပျက်ပြယ်ပြီ။ အလုပ်သမားတစ်ယောက်က ဒီလိုလက်မှတ်တွေ၊ အထောက် အထားတွေ ပြည့်စုံမှသာလျှင် လုပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်လို့ရမယ်ဆိုတဲ့ ဥပဒေ ချမှတ်ထားတာရှိတယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း အခွန်တွေ စည်းကြပ်လာတာတွေရှိတယ်။ အလုပ်သမားတွေရဲ့အခက်အခဲကို ပြေလည်ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ ယန္တရားမရှိဘဲနဲ့ ပိုမိုခက်ခဲအောင် လုပ်လာတဲ့အပေါ်မှာ တရားဝင်မှုဆိုင်ရာပေါ်မှာ အပျက် အယွင်းခံပြီး မလုပ်တော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမယ့် အနေအထားတွေရှိပါတယ်။ သူတို့က လုပ်ထားတဲ့ပုံစံက သက်တမ်းတိုးတဲ့ကိစ္စတွေ၊ visa ကိစ္စတွေ ပါလာတော့မှာကိုး နောက်ဆက်တွဲက” ဟု ပြောသည်။

သို့သော် မဖြစ်မနေ တရားဝင် အလုပ်လုပ်ကိုင်လိုသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများလည်း ရှိသည့်အတွက်ကြောင့် အထောက်အထားပြုလုပ်ပြီး အခွန်ပေးဆောင်ကြမည့်သူများရှိကြောင်း အလုပ်သမားအ‌ရေး ဆောင်ရွက် နေသူများက ပြောသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲဖြစ်ပွားပြီးနောက်တွင် CI စာအုပ်ပြုလုပ်ရာ၌ အဆင်မပြေမှု၊ ငွေကုန်ကြေးကျများမှုတို့ကြောင့် တရားမဝင်အဖြစ် ခံယူသွားကြသည့် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ ရှိခဲ့ဖူးကြောင်း သိရသည်။

ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူများက ထိုင်းနှင့် မြန်မာ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ထားကြသည့် CI စာအုပ်ပြုလုပ်ရသည့် လုပ်ငန်းစဉ်သည် လုပ်သားများအတွက် အကျိုးမရှိသောကြောင့် ၎င်းစနစ်အား ဖျက်သိမ်း သင့်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။

Name List လာတင်ကြသည့် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ 

Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က “အခု process ကလည်း သူတို့ ဆေးစစ် ရတာတွေရှိတယ်၊ Work Permit လုပ်ရတာတွေရှိတယ်၊ visa လုပ်ရတာတွေရှိတယ်။ ဒီ process ကို သူတို့ သွားနေကြတယ်။ ဒီ process ကို သွားနေတဲ့အခါမှာမှ အလုပ်သမားတွေမှာ ပိုက်ဆံမတတ်နိုင်လို့ မလုပ်ဘဲနဲ့ ကျန်နေတဲ့သူတွေ အများကြီးတွေ့ရတယ်။ တွေ့ရတဲ့အခါကြတော့ CI စာအုပ်ရဲ့ တကယ့် ကုန်ကျစရိတ်က ဥပဒေမှာ ၃၀၀ ပဲရှိတယ်၊ ၃၁၀ ဘတ်။ 7 Eleven က ပေးရတဲ့အခါဆိုတော့ ဝန်ဆောင်မှုအနေနဲ့ ၁၀ ဘတ် ယူတယ်။ တကယ်လက်တွေ့ကျကျ သွားမယ်ဆိုရင် အဲဒီ CI က သောင်းနဲ့ချီလို့ ပေးရတယ်။  ကျနော်တို့က ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောမယ်ဆိုရင် CI ဆိုတာကို မကြိုက်ဘူး။ CI မထုတ်ဘဲနဲ့ ထုတ်ချင်ရင် PJ ဖြစ်ဖြစ် အနီရောင် စာအုပ်ဖြစ်ဖြစ် ဆွဲလိုက်ပေါ့။ CI ဆိုတဲ့ process ကိုလည်း မသွားစေချင်ဘူး။ တကယ်လို့ လုပ်မယ်ဆိုရင် အနီရောင် ပတ်စပို့စာအုပ်ပေးလိုက် PJ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အခွန်ပေးသွင်းမှု အထောက်အထားလက်မှတ်ကို နိုင်ငံကူးလက်မှတ် အသစ်လဲခြင်း/သက်တမ်းတိုးခြင်း၊ မည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်း သက်သေခံလက်မှတ် (CI) ပြုလုပ်ခြင်း/ သက်တမ်းတိုးခြင်း/ လျှောက်ထားခြင်း၊ ကိုယ်စားလှယ်လွှဲစာ ပြုလုပ်ခြင်း၊ ထောက်ခံစာပြုလုပ်ခြင်း၊ အခွန်လာရောက်ပေးဆောင်ခြင်း၊ ပြည်ပ အလုပ် အကိုင်အလုပ်သမား သက်သေခံကတ်(OWIC) ပြုလုပ်ခြင်း၊ U-Turn လုပ်ငန်းစဉ်လျှောက်ထားခြင်းတို့ လာရောက် ပြုလုပ်ရာတွင် ပြသရမည်ဖြစ်သည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

ပြည်တွင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် ရွှေကို တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရောင်းဝယ်တင်ပို့မှုများ လျော့ကျသွားကြောင်း ရွှေဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရသည်။

မြန်မာ့ရွှေကို အဓိကအားဖြင့် နယ်စပ်လမ်းကြောင်းမှတဆင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် တင်ပို့လေ့ရှိနေသလို ထိုင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နှင့် တခြားသော နိုင်ငံများကိုလည်း တင်ပို့လေ့ရှိသည်။

လတ်တလောတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ သွားသည့် နယ်စပ်လမ်းကြောင်းသည် တည်ငြိမ်မှု မရှိသည့်အတွက် တရားမဝင် ရွှေတင်ပို့မှု အများအပြား ရပ်တန့်သွားသည်ဟု ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုနေခန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “အဓိကကတော့ ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့်မို့လို့၊ အဓိက နိုင်ငံခြားကို ထွက်တာက နယ်စပ်ကပဲ ထွက်တာလေ။ နယ်စပ်လမ်းကြောင်းတွေက အခုက အကုန်ပိတ်ထားတာကိုး။ အကုန်ပိတ်ထားတော့ ပို့စရာလမ်းကြောင်း မရှိဘူး။ လုံးလုံးမထွက်တော့တာ မဟုတ်ဘူး။ အရင်လို မထွက်တော့တာ နည်းသွားတာရှိတယ်။ အဓိကတော့ အိန္ဒိယဘက် ကို ထွက်တာ။ အခုက အိန္ဒိယလမ်းကြောင်း တစ်ခုလုံးက ကောင်းကောင်းမှ မကောင်းတာ။ ဘယ်ရွှေကုန်သည်မှ အဲဒီဘက်လမ်းကြောင်း မသွားဘူးလေ။ ပြီးတော့ ပိုဆိုးတာက ဆီအခက်အခဲ ရှိတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ကုန်သည်ကြီး တော်တော်များများက ရပ်ကုန်တာပေါ့။ လမ်းကြောင်း အခြေအနေက တော်ရုံတန်ရုံ အရဲစွန့်သွားရဲ မှ ရမယ်။ ဘယ်သူမှ အဲဒီလောက်ကြီး အရဲမစွန့်ဘူး” ဟု ပြောသည်။

လက်နက်ကိုင်ထားသူများကို တွေ့ရစဉ်

နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တရားမဝင် ရွှေတင်ပို့မှုသည် ပုံမှန်ကာလများတွင် နေ့စဉ် ၁၀ ပိဿာနှင့်အထက် တင်ပို့မှု ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းနေကြသည်။

လက်ရှိတွင် တရားမဝင် ရွှေတင်ပို့မှု ရပ်တန့်နေခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်း၌ ရွှေကုန်ကြမ်း များပြားနေခြင်းပြီး ဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်လျက်ရှိနေသည်။

သို့သော်လည်း ယခုဈေးနှုန်းထက် ဈေးနှုန်းကျဆင်းနိုင်ခြေ မရှိကြောင်း မန္တလေးမှ ရွှေကုန်သည် ဦးကျော်မင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပုံမှန်ဖြစ်သွားပြီဆိုရင်တော့ သက်ရောက်တယ်လို့ ပြောလို့မရဘူး။ ဒါပေမယ့် ပုံမှန်မဟုတ်တော့ဘူး အခု လိုမျိုး ပုံမှန်မသွားတော့ဘူးဆိုရင် ပြည်တွင်းမှာ ရွှေအိုင်တယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာလို့ ရွှေအိုင်တယ် လို့ ပြောလို့မရဘူးဆိုတော့ ဂိတ်တချို့မှာ အလုပ်မလုပ်တော့ဘူး။ နယ်စပ်မှ အထွက်မရှိတဲ့အတွက် ရွှေပြန်အိုင် တယ်။ အဲဒီတော့ ဈေးအေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဈေးအေးတော့ ကျလားဆိုတော့ မကျဘူး။ ဘာလို့မကျလဲဆိုတော့ အခု YGEA က ဒေါ်လာ ၃၀၀၀ ကျော်နဲ့ တရားဝင် ဈေးစဖွင့်လိုက်တော့ တရားဝင် အစိုးရဈေး ဖွင့်ပေးလိုက်တော့ ဈေးကျစရာအကြောင်းက ပိုဝေးသွားပြီ” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာ-အိန္ဒိယ နယ်စပ်ကိုတွေ့ရစဉ်

ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၏ ရွှေပညာဒါနနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုတိုက်ဖျက်ရေး သင်တန်းများကို လစဥ် ဖွင့်လာခြင်း ကြောင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရောင်းဝယ်ခြင်း လုံးဝပျောက်ပြီး စျေးကွက်အတွင်း ရွှေစျေးကစားခြင်းလည်း ပပျောက်သွားသည်ဟု ရန်ကုန်တိုင်း ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက ပြောသည်။

သို့သော် ထိုသင်တန်းများကြောင့် တရားမဝင် ရွှေတင်ပို့မှု လျော့ကျသွားခြင်း မဟုတ်ကြောင်း၊ လမ်းကြောင်း အခက်အခဲကြောင့်သာ ခေတ္တ ရပ်နားသွားခြင်းဖြစ်ပြီး လမ်းကြောင်းအခြေအနေ ပြန်လည်ကောင်းမွန်ပါက တရားမဝင် ရွှေတင်ပို့မှုများ ရှိလာမည်ဟု ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသူများက ထောက်ပြကြသည်။

CNI News

၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉

တရုတ်နိုင်ငံသားများအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အထင်အမြင် လွဲမှားနေမှုအား အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ပြေလည် ကောင်းမွန်သွားစေရန်အတွက် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှုဆိုင်ရာခရီးစဉ် (Familiarization Trip - FAM Trip) ကို ပြုလုပ်သွားရန်ရှိကြောင်း ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ သိရသည်။

၎င်းခရီးစဉ်အား လာမည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် ပြုလုပ်ရန် လျာထားပြီး ယူနန်ပြည်နယ်ရှိ ခရီးသွား ကုမ္ပဏီ များ၊ တရုတ်နိုင်ငံရှိမီဒီယာများ၊ Influencer များ၊ Blogger များကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်ထားကြောင်း ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်အေးဟန်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “လောလောဆယ်မှာတော့ တရုတ်ပြည်မှာလည်း No More Bets ဆိုတဲ့ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးနဲ့ မြန်မာ နယ်စပ်မှာ ဘာဖြစ်တယ်၊ ညာဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့ နည်းနည်းလေး ဝါဒဖြန့်မှုသဘောမျိုးလေးဖြစ်သွားတာပေါ့ ရုပ်ရှင် ကနေပြီး မြန်မာပြည်အပေါ်မှာ တရုတ်နိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေ နည်းနည်းဖြစ်သွားတယ်လို့ သိရတာ ပေါ့။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒါတွေမဟုတ်ပါဘူး၊ လာရောက်လည်ပတ်ကြည့်ပါဆိုတာကို သူတို့ဆီက နာမည်ကြီးတဲ့ Influencer ခေါ်မှာပေါ့။ သူတို့ရဲ့ ပြည်နယ်အပေါ်မှာ လွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့လူတွေ၊ နောက် မီဒီယာတွေ ဒါတွေကို ဖိတ်ပြီးတော့မှ ဒီမှာအခြေအနေအမှန်တွေကို လာရောက်လည်ပတ်ရင်းနဲ့ ကြည့်နိုင်အောင်လို့ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့တဲ့ သဘောပါပဲ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

No More Bets ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပိုစတာ

No More Bets ဟု အမည်ပေးထားသည့် တရုတ်ရှင်ရှင်ဇာတ်ကားသည် မြန်မာနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ရှိ အွန်လိုင်း ငွေလိမ်ဂိုဏ်းများအကြောင်း ရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့က တရုတ်၌ ပထမဆုံး အကြိမ် ရုံတင်ပြသခဲ့ရာ ရက်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်ပြည်သူများအကြား တုန်လှုပ်ဖွယ် ရေပန်းစားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုရုပ်ရှင်ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသားများ မြန်မာနိုင်ငံသို့ မသွားကြရန် လှုံ့ဆော်မှုများမှာလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရှိခဲ့သည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပုံရိပ်ကို ညှိုးနွမ်းထိခိုက်စေခဲ့ကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံ နန်နင်းမြို့ရှိ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် က ကွမ်ရှီးကျွမ့် ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ နိုင်ငံခြားရေးရုံး၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးကို ပြောကြားခဲ့သေးသည်။

ယခုဖော်ဆောင်မည့်  FAM Trip ခရီးစဉ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကို တရုတ်ခရီးသွားများ ပိုမိုစိတ်ဝင်စားလာစေရန် အတွက် ကမ်းခြေများ၊ ရန်ကုန်၊ ပုဂံ၊ မန္တလေး အစရှိသည့် ဒေသများသို့ လိုက်ပါပို့ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်ခရီးသွားများကို ပြန်လည်ဆွဲဆောင်ခြင်းဖြစ်သည့် FAM Trip ခရီးစဉ်အား အမှန်တကယ် အကောင်အထည် ဖော်နိုင်မည်ဆိုပါက ကောင်းမွန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များက သုံးသပ် ကြသည်။

ရန်ကုန်လေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိလာသည့် တရုတ်ခရီးသွားများကို ကြိုဆိုဧည့်ခံနေစဉ်

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပုံရိပ်ဟု လူသိများသော ခရီးစဉ်‌ဒေသများထက် အခြားခရီးစဉ်ဒေသများကိုလည်း ဖော်ဆောင် ပြသသင့်ကြောင်း ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်း ဟိုတယ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဇော်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အဓိကကတော့ ခရီးစဉ်တွေဖော်ဆောင်တာလည်း ကမ်းခြေတို့၊ ပုဂံတို့၊ အင်းလေးတို့ မြို့ကြီးတွေပေါ့။ ဒီလောက် ပဲ ခရီးစဉ်တွေ အဓိက အားထည့်ပြီးဖော်ဆောင်နေကြတာပေါ့။ တကယ်တမ်း ကျနော်တို့အမြင်အနေနဲ့ကတော့ တစ်ခါလာဖူးတဲ့လူက နောက် မလာချင်တော့ဘူး။ ထပ်ဆွဲဆောင်ဖို့အတွက် နေရာတွေရှာဖွေသင့်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ဥပမာ ဆောင်းတွင်းဆို ရေခဲတောင်ဘက်မှာ ခရီးစဉ်တွေ ဖော်ဆောင်တာတို့၊ လုံခြုံရေးတွေပေးနိုင်တာ တို့၊ ဒီလိုမျိုးလေးတွေ နိုင်ငံတကာကို ချပြပြီး ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ ဒီလိုလှပတဲ့ ‌ရေခဲတောင်တွေလည်းရှိတယ်။ ပြီးတော့ Mountain Trip တွေပေါ့။ ဖန်တီးပေးသင့်တယ်။ တောင်ဆင်း၊ တောင်တက်လေးတွေ။ နည်းနည်းရှုခင်းလှတဲ့နေရာလေးတွေကို အဲဒီလိုခရီးစဉ်တွေ ဖော်ဆောင်စေချင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် မရိုးတော့ဘူးပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ယခု ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ပွင့်လင်းခရီးသွားရာသီတွင် ခရီးသွားဝင်ရောက်မှုသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကာလတူ ထက် ပိုမိုဝင်ရောက်နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြကာ လာမည့် ပွဲတော်များ၊ ပိတ်ရက်များတွင် ပြည်တွင်းခရီးသွား လာမှုနှုန်းထား အရှိန်အဟုန်မြင့်တက်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်းလည်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဟိုတယ် လုပ်ငန်းရှင် များက သုံးသပ်ကြသည်။]